مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەندە ۇلتتىق بىرىڭعاي تەستىلەۋدەن ءسۇرىنبەي وتسەك, «ءۇلكەن ءومىر» دەيتىن التىن سارايدىڭ قاقپاسى ايقارا اشىلىپ, «باقىت» قۇسى ارقاسىنا مىنگىزە سالىپ, الىپ ۇشاتىنداي, تابانىڭدى جەرگە تيگىزبەستەن كەڭ دۇنيەنى شارلاتاتىنداي, شاتتىقتىڭ شىرقاۋ بيىگىنە شىعارىپ, ادام قىزىعىنا تويماس الەمگە كىرگىزىپ جىبەرەتىندەي سەزىنەتىنبىز.
مۇعاليما اپايلاردىڭ ايتقاندارىنا ءشۇباسىز سەنىپ, «بول» دەگەنىندەي بولۋعا تىرىسىپ, الداعى كۇندەردىڭ دە ولار ايتقانداي بولاتىنىنا ەش كۇمان كەلتىرمەيتىنبىز. ماسەلەن, تەست تەك جاقسى دايىندالعان وقۋشى عانا ءساتتى تاپسىراتىنىنا سەنەتىنبىز, ەش «شپور» قولدانباساق ەش كەدەرگىگە كەز بولمايمىز دەپ سانايتىنبىز. ال, شىندىعىندا, ءومىر ولار ايتقانداي ءادىل مە ەدى؟ تەستىلەۋ تەزىنەن قارا تەرىڭ توگىلمەيىنشە قۇتىلمايتىنىڭ راس, ونى بىلگەنىمىزبەن, قالادا وتەتىن سىننان ءبارى بىردەي ادال ەڭبەگىمەن وتپەيتىنىن بىلمەپ ەدىك, اتتەڭ!…
مەنىڭ ءۇش جىل قاتارىنان تەست تاپسىرعانىمدى, اقىرى قويماي ءجۇرىپ وقۋعا تۇسكەنىمدى اۋىل ەرلىك سانايدى, ۇلگى ەتىپ تە باعادى. ال, «ولاردىڭ» مەن سياقتى دايىندالىپ جۇرەتىن مۇرشاسى بولمادى, جەسىر اناسى مەن اكەسىز وسكەن قارىنداستارىنىڭ قامى ءۇشىن ناپاقا تابۋ ءۇشىن كىرىستى دە كەتتى جۇمىسقا…
ءبىز سول جىلى تەست ءوتىپ جاتقاندا ۇيالى تەلەفون ارقىلى سىرتقا بايلانىس جاساپ وتىرعان وقۋشىلاردى كورىپ, سىناق ادىلەتسىز ءوتتى دەپ شىعىپ ەدىك. سويتسەك, ادىلەتسىزدىكتىڭ كوكەسى باسقاشا بولىپ جاتىپتى عوي. كەيىن جاڭاقورعانداعى جاعدايدى ەستىپ جاعامىزدى ۇستادىق. «ۇلتتىق قاۋiپسiزدiك كوميتەتiنiڭ 2 قىزمەتكەرىنە ۇبت-نىڭ سۇراقشا كiتاپتارىن 5 ميلليون تەڭگەگە ساتتى دەگەن ايىپ تاعىلعان كورiنەدi» دەپ «جاس الاش» جار سالا جازدى. قاسقىرعا قوي باققىزعان قايران ەل! وسىلايشا, قاراۋعا قويعان ادامى قاماۋعا الىندى.
نيۋرنبەرگ پروتسەسى كەزىندە گەرمان ليدەرلەرىنىڭ ءبىرى: «ءبىزدىڭ بار ايىبىمىز – جەڭىلگەندىگىمىزدە!», – دەگەن ەكەن. ولاردىڭ دا بار ايىبى – ۇستالىپ قالعاندىعىندا. ۇستالماي قانشا رەت ساتقاندىعىن, قانشاعا ساتقاندىعىن ءبىر قۇداي بىلەر! وكىنىشتىسى, ومىرگە ەندى عانا قادام باسقالى تۇرعان تۇلەكتەردىڭ تاعدىرىنا بالتا شابىلعان جاعدايلار (سۋيتسيد) ورىن الدى. ازىرشە, 9 جىل بويى وتكىزىلىپ كەلە جاتقان ۇلتتىق بىرىڭعاي تەستىلەۋلەردىڭ ىشىندە 2008 جىلعى ۇبت عانا ءادىل وتكەن تەست رەتىندە ەل ەسىندە. ءبىزدىڭ دە «باعىمىز جانعان» جىل – سول جىل. كەلەسى جىلىندا قايتادان كورسەتكىشتەر ءوز قالپىنا كەلە قالدى. سول ءبىر قۇتتى جىلى نەبارى 58 بالمەن «مەديتسينالىق اكادەمياعا» گرانتقا ءتۇسىپ ەدى اۋىل جاستارى. رەسپۋبليكالىق كونكۋرس رەسپۋبليكالىق تەست كورسەتكىشىنە تاۋەلدى دۇنيە ەكەندىگى بەلگىلى. سوندا, ءبىر جىلدىڭ ىشىندە وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيى كۇرت ءوسىپ كەتكەن بە؟ نەمەسە 2008 جىلعى تۇلەكتەر شەتىنەن سۋ مي (تومەن بالدارمەن تاڭداۋلى ماماندىقتارعا گرانتقا تۇسەتىندەي ) بولعان با؟ شىندىقتى كولەگەيلەپ ءالى دە «شىمىلدىق» تۇر.
قوش, وتكەنگە سالاۋات! ەندىگى مەجە – ەل بولىپ تۇلەكتەرگە ءادىل تۇردە وتەتىن ۇبت-نى ۇيىمداستىرىپ بەرۋ. «كوش جۇرە تۇزەلەدى» دەمەكشى, بۇگىنگى تەست وتەتىن اۋديتوريالاردا ۇيالى تەلەفون جەلىلەرىن تۇنشىقتىراتىن نەبىر قوندىرعىلار ورناتىلدى. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى دە «جاۋاپ» ساتقاندى دوعاردى دەپ سەنەمىز. بىزگە بار كەرەگى – ەرتەڭ ەلىمىزدە تەستەن ءوتىپ جاتقان وقۋشىلار شىنايى باعاسىن الىپ شىققاندىعى. ولارعا ايتارىمىز دا قىسقا: جورتقاندا جولدارىڭ بولعاي, ءىنى-قارىنداستار!
ەربول جانات,
erbol-kerei@mail.ru
