ەلوردا تىنىسى

بەلسەندى قاريالار – قوعام قازىناسى

قاريالاردى قۇرمەتتەۋ اتا سالتىمىز بولىپ تابىلادى. بۇگىنگى قارتتار – كەشەگى ەڭبەككەرلەر, بۇگىنگى قوعامنىڭ دامۋىنا كەزىندە سانالى عۇمىرىن سارپ ەتكەن, سان جىلدار ەڭبەك ءوتىلىن  ارناعان ازاماتتار

قازاقى ۇلتتىق پسيحولوگيادا ۇلكەندى سىيلاۋ, قاريانى قۇرمەتتەۋ قازاق حالقىنىڭ اتا سالتى ەكەنى بەلگىلى. سالتىن ساقتاعان, ءداستۇرىن دارىپتەگەن حالقىمىز ۇلكەنگە قۇرمەت كورسەتۋدەن جاڭىلعان ەمەس, ەندەشە بۇگىنگى جاستارمىز دا جالىقپاۋى ءتيىس.

الايدا باۋىرمال قازاق ەلىنىڭ اۋماعىندا, ءتىپتى مەگاپوليستەردە وزگە ۇلت وكىلدەرى كوپتەپ شوعىرلانعان. ولار وزدەرى مەكەندەگەن, سۋىن ءىشىپ, اۋاسىن جۇتىپ وتىرعان ەلىمىزدە باقىتتى  ءومىر سۇرۋدە. ولار بەيبىت ەلدە  عۇمىر كەشىپ, ماماندىعى بويىنشا جۇمىس جاساپ, ۇرپاق ءوربىتىپ وتىرعاندارىنا ءدان ريزا. حالىقتار دوستىعى سالتانات قۇرۋدا دەسەك بولعانداي. ولاردىڭ ريزاشىلىعى سول بارلىق مەكەمەلەردە جاۋاپكەرشىلىكپەن قىزمەت اتقارۋدا.

جىلدار بارىسىندا ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسى نىعايىپ, حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى مەن حال-احۋالى جاقسارىپ كەلە جاتقانداي.

«جاڭا قازاقستاننىڭ» جاڭعىرا جاقسارۋىنا جۇمىلا كىرىسىپ, امانات ارقالاعان «امانات» پارتياسىنا دەگەن حالىقتىڭ دا, كوپ ىشىندەگى قاريا-ارداگەرلەردىڭ دە سەنىمى مول. سوعان وراي ەلىمىزدە قارت ادامدارعا دەگەن ىقىلاس  جىل سايىن ارتىپ, مەملەكەت تاراپىنان ولارعا كورسەتىلەتىن كومەكتىڭ كولەمى دە ۇلعايىپ, قۇرمەت ارتىپ كەلەدى.

ءوز كەزەگىندە قايىرىمدى جانداردىڭ قاتارى كوبەيىپ, قوعامدا قايىرىمدىلىق پەن مەيرىمدىلىك قاسيەتتەرى دە كوڭىلگە قونىمدى. وسى ورايدا, بۇرىن دا مەرزىمدى ءباسپاسوز بەتىندە جاريالانىپ جۇرگەن «بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ» ورتالىقتارىنىڭ اشىلۋى قاريالارىمىزعا دەگەن قامقورلىقتىڭ ءبىر پاراسى بولىپ تابىلادى.

ەلورداداعى اۋدانداردا زەينەت جاسىنداعى قاريالاردىڭ ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعىن, بەلسەندىلىگىن  ارتتىرا تۇسەتىن ورتالىقتار ەسىگىن ايقارا اشىپ, بار جاعداي جاسالۋدا. رياسىز كوڭىلمەن قاۋىشىپ, شىنايى ىقىلاسىمەن كەزدەسىپ, بىرىنە ءبىرى جاقسىلىق تىلەپ جاتقان ەگدە جاستاعى ازاماتتاردى كورگەندە كوڭىلىڭ مارقايادى. ءبىرى توعىزقۇمالاق ويناسا, ءبىرى تەننيس ۇستەلىندە شالت قيمىلداپ, ەپتىلىگىن شىڭداپ جاتادى. قيمىل – دەنساۋلىق كەپىلى.

كوبىسى ءوز بويىنداعى قىزىعۋشىلىعىن ودان ءارى دامىتىپ, پايدالى ىسپەن شۇعىلدانادى. جىلنامادا جوق بولسا دا تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ كۇنتىزبەسىندە 1 قازان – حالىقارالىق قارتتار كۇنى دەپ بەلگىلەندى. بۇل كۇنى قازاقستاندا دا جىل سايىن قارتتارىمىزدىڭ عۇمىر بويى ىستەگەن ەڭبەكتەرىنە, سونداي-اق مەملەكەتىمىزدىڭ قالىپتاسۋىنا قوسقان زور ۇلەستەرىنە ساي سىي-قۇرمەت كورسەتىلەدى. بيىل دا مەرەيلى  مەرەكە قارساڭىندا ەلدى مەكەندەر مەن اۋدانداردا, قالالاردا ءوز دەڭگەيىندە اتالىپ وتىلمەك. ءتۇرلى باس قوسۋلار ۇيىمداستىرىلىپ, مادەني ءىس-شارالار وتۋدە. ءداستۇرلى جيىنداردان بولەك, ەلىمىزدەگى ارداگەرلەر ۇيىمى كەۋدەسى داريا ارداگەرلەر مەن زەينەت جاسىنداعى قاريالارعا ايتارلىقتاي كوڭىل بولىنەدى. قالا جانىنداعى قارتتار ۇيىندەگى قاريالارىمىز دا نازاردان شەت قالعان ەمەس. قارتايعاندا اتا-انالارىمىزدى كەرەك ەتپەۋ – اتا سالتىمىزعا جات قىلىق.

سوندىقتان ەلىمىزدە قارت ادامدارعا دەگەن ىقىلاس جىل سايىن ارتىپ, مەملەكەت تاراپىنان ولارعا كورسەتىلەتىن كومەكتىڭ كولەمى دە ۇلعايىپ كەلەدى.

ءار ازاماتتىڭ قارتايعان كەزىندەگى ءومىرىن لايىقتى ەتۋ – مەملەكەتىمىزدىڭ الەۋ­مەتتىك ساياساتىنىڭ باستى باعىتتارىنىڭ ءبىرى. ۋاقىت لەگىندە زەينەتاقى مولشەرى جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس ارداگەرلەرىنە بەرىلەتىن ارنايى مەملەكەتتىك جاردەماقىنىڭ مولشەرى دە ۇلعايدى. وعان دالەل: ۇستىمىزدەگى جىلى استانادا كوزى ءتىرى, توردە وتىرعان ارداگەرلەردىڭ سانى بار جوعى ون التى. ولاردىڭ قاتارى سيرەۋدە, ءومىر زاڭدىلىعى. جىل سايىن قاتارى ازايىپ كەلە جاتقان سوعىس ارداگەرلەرى مەن مايدانگەرلەرگە بارىنشا نازار اۋدارىلۋدا. قارتتار ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان كورسەتىلىپ وتىرعان يگىلىكتى ىستەر ءالى دە جالعاسا بەرەدى دەپ سەنەمىز.

بولمىسى قايرات پەن جىگەرگە تولى, كۇش-قۋاتى مول كەزدە, جاستىق شاعىن ەلىمىزدىڭ گۇلدەنۋى مەن وركەندەپ, دامۋىنا ارناپ, ماڭداي تەرىن توككەن اتالار مەن اجەلەرگە قۇرمەت كورسەتۋ بۇگىنگى جاس بۋىننىڭ باستى پارىزى ەكەنىن دە ەسكە سالعان ابزال.

ولار  – كەشەگى  ەگىن دالاسىندا وراق ورىپ, بالا تاربيە­لەپ, قوعامعا ءوز ۇلەسىن قوسا بىلگەن اعا ۇرپاق. ۇرپاقتارىن تاربيەلەپ, جانكەشتىلىك تانىتقان, ماڭداي تەرىن توككەن رۋحى بيىك انالار تۋرالى بۇگىنگى جاھاندانۋ جاعدايىندا ءومىر ءسۇرىپ, باتىستىق ۇردىسكە بوي الدىرعان جاستارىمىز سەنە قويارى بەيمالىم.

ەندەشە تەك ايتۋلى مەرەكە قارساڭىندا عانا ەمەس, ۋاقىتتىڭ بارىسىندا ۇنەمى قارتتارىمىزعا قۇرمەت كورسەتىپ, اتقارعان ەرلىكتەرى مەن جاساعان يگى ىستەرىن پاش ەتىپ وتىرۋ كەيىنگى ۇرپاقتىڭ پارىزى بولماق.

ءسوز جوق, مەملەكەتتىڭ بولاشاعى – جاستار, ەل ەرتەڭى  – كەلەشەك  دەگەن باعىتتا بارىمىزدى باعالاپ, اقىلمان قاريالارىمىزدان كوكىرەگىندەگى كوكەيگە تۇيگەن كورىكتى ويلارىن حاتقا ءتۇسىرىپ الىپ قالۋ ابزال ءىس. ياعني قوعامنىڭ ىرگەتاسىن نىعايتۋ ءۇشىن بۇگىنگى جاس بۋىنعا ۇلگىلى, ونەگەلى تاربيە, وتانشىل رۋحتا ەلجاندىلىققا باۋلۋ سياقتى مورالدىق نورمالاردىڭ باستاۋىندا قازىنالى قارتتارىمىزدىڭ تۇرعانىن ارقاشان ەستە ۇستاۋىمىز قاجەت. سونىمەن قاتار ەلىمىزدىڭ جاس ازاماتىن وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ مەن بەلسەندى ءومىر ۇستانىمىن قالىپتاستىرۋدا دا ارداگەر اتا-اپالارىمىزدىڭ ءومىرى مەن ەڭبەك جولدارى ۇلگى.

سوزگە تيەك ەتەر قاناتتى سوزدەردى مىسالعا الساق, جاستىق شاق – دانالىقتى مەڭگەرۋگە ارنالعان كەزەڭ, ال كارىلىك – ونى قولدانۋعا ارنالعان ۋاقىت.

بىزدەر قارتتارىمىزدى  قازىناعا بالاعان حالىقپىز. اقىلى داريا قارتتارىمىزدىڭ حالىقارالىق مەرەكەسى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە عانا ەمەس, الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە اتالىپ وتەدى. بۇل كۇنى الۋان ءتۇرلى جوبالار ۇيىمداستىرىلىپ, قارتتارعا ارنالعان مەرەكەلىك ءىس-شارالار وتكىزىلەدى, مەملەكەت تاراپىنان ارنايى جاردەماقىلار تاعايىن­دالادى.

جوعارىدا اتاپ وتكەن استانا قالاسى اكىمشىلىگى  كمم «بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ ورتالىقتارىندا»: «كوڭىلدەگى كۇز» اتتى پوەزيا كەشى, «ءومىرىمنىڭ جارقىن ساتتەرى» تانىمدىق اڭگىمە, «قارتتىعىم – قازىنالى عۇمىرىم, «مۋدرايا وسەن» (ورىس تىلىندە) كەشتەرى ۇيىم­داستىرىلدى

كارىلىكتىڭ ساعان تيگىزەتىن زيانىنىڭ ورنىن جىلدار بويى تولتىرىپ وتىراتىن نارسەگە جاس شاعىڭدا يە بول. كارىلىكتىڭ ازىعى دانالىق ەكەنىن ءتۇسىنىپ, جاس كەزىندە كارىلىك اس-سۋسىز قالمايتىنداي ەتىپ ارەكەت جاسا دەگەن ءتامسىلدى دە جادىمىزدا ۇستاعان  ءجون. جاس كەزىڭدە نە ەكسەڭ, جاسىڭ تولىسقاندا سونى وراسىڭ. قارتتارعا قامقورلىق –- جاستارعا سەنىم ارتۋ.

ەل اۋزىندا اۋلىڭنىڭ قارياسىن كورسەت, جاستارىڭدى تانيتىن نەمەسە جاستارىڭدى كورسەت ەلىڭنىڭ بولاشاعىن ايتايىن دەگەندەي, بۇگىنگى جاستار – ەرتەڭگى قاريا.

بۇگىن جاستىقتىڭ اتى ارىنداپ, تاس قياعا ورلەگەنمەن, ۋاقىت مويىنداتپاي قويمايدى. ەندەشە, مىقتى قارت – مىقتى جاستان شىعادى. ياعني ارداگەردەن اقىل, جاستان يگى ءىس بولعانى كوڭىلگە قونىمدى ارەكەت بولعانى ابزال.

مارجان بەكتۇرسىنقىزى,

استانا  قالاسى ارداگەرلەر كەڭەسى مەدياتوبىنىڭ مۇشەسى,

قر جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى

تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button