Astana memlekettık filarmoniiasy 1997 jyly qūrylǧany belgılı. Jyldan-jylǧa ataǧy däuırlep, şyǧarmaşylyq mümkındıkterımen ülken belesterdı baǧyndyryp kele jatqan öner ordasyna 15 ūjym toptasqan. Solardyŋ bırı – halyq aspaptar orkestrı turaly bügın onyŋ körkemdık jetekşısı ärı bas dirijerı, QR Eŋbek sıŋırgen qairatkerı Aitqali Jaiymov äŋgımeleidı.
– Orkestrdıŋ eŋbek jolyna qysqaşa toqtalsaŋyz?
– Orkestrdıŋ ömırge keluıne mūryndyq bolǧan – kompozitor Tölegen Mūhamedjanov. Ol QR Eŋbegı sıŋgen qairatkerı Myrzaǧali Aidabolovty astanalyq orkestrdı basqaruǧa şaqyryp, 1998 jyldyŋ 7 säuırınde «Kongress-holl» saraiynda orkestrdıŋ alǧaşqy tūsaukeser konsertı öttı. Öner ūjymynyŋ halyq aldynda keremet öner körsetuıne sol kezde QR Eŋbegı sıŋgen artisı Tūrar Älıpbaev, Memlekettık «Daryn» jastar syilyǧynyŋ iegerı Anar Mūzdahanova, halyqaralyq jäne respublikalyq konkurstardyŋ laureattary Kenjegül Mūsaeva, Botagöz Täşımova, Qajymūqan Orazbaqov, Qūrmanǧazy atyndaǧy Ūlttyq konservatoriianyŋ jäne Qazaq ūlttyq öner universitetınıŋ daryndy tülekterı belsene atsalysty. Sodan bergı on bes-on alty jylda orkestr ülken tabystarǧa jettı.
– Bügıngı jetıstıkter turaly aitsaŋyz?
– Bügıngı künde ūjymnyŋ repertuarynda qazaqtyŋ halyq kompozitorlary Yqylastyŋ, Sügırdıŋ, Qorqyttyŋ, Qūrmanǧazynyŋ, Däuletkereidıŋ, Dina Nūrpeiısovanyŋ, Türkeştıŋ, Tättımbettıŋ, Ahmet Jūbanovtyŋ, Evgenii Brusilovskiidıŋ, Mūqan Tölebaevtyŋ, Nūrǧisa Tılendievtıŋ, Latif Hamididıŋ, Kenjebek Kümısbekovtıŋ, Balnūr Qydyrbek jäne taǧy basqa kompozitorlardyŋ şyǧarmalary bar.
– Özıŋız orkestrge qaşan keldıŋız?
– Men 1991-96 jyldary Qūrmanǧazy atyndaǧy memlekettık akademiialyq Qazaq aspaptar orkestrınıŋ körkemdık jetekşısı ärı bas dirijerı boldym. Astanaǧa 2008 jyly qala äkımdıgınıŋ şaqyruymen keldım.
1978 jyly Qūrmanǧazy atyndaǧy Qazaq ūlttyq konservatoriiasyn dirijer, dombyra mamandyqtary boiynşa bıtırgen soŋ osy salada üzdıksız eŋbek etıp kelemın.
Gastroldık saparmen AQŞ, Japoniia, İtaliia, Avstriia, Fransiia, Norvegiia, Türkiia, Kuba, Chehoslovakiia, Qytai elderınde boldym. 2007 jyly ūlym Arman ekeumız «Beibarys sūltan» operasyn jazdyq (Librettosyn jazǧan Ūlyqbek Esdäulet).
Sonymen qatar, «Ereuıl atqa er salmai» (halyq aspaptar orkestrıne arnalǧan küi-poema), «Şalqyma» (Dombyra men orkestrge arnalǧan konserttık küi), «Tolǧau» (qobyz ben orkestrge arnalǧan poema), «Baldäuren» (dombyra men fortepianoǧa arnalǧan üş bölımdı konsertino), taǧy basqa da ondaǧan romans, änderım, otyzǧa juyq küi men pesalarym bar.
Aldaǧy josparǧa kelsek, 6 jeltoqsan künı «Qorqyt» teatrlandyrylǧan muzykalyq qoiylymy ūsynylyp, 20 jeltoqsanda Qūrmanǧazy babamyzdyŋ 190 jyldyǧyna «Kongress holda» ülken konsert berıledı.
