Astanada alǧaşqy «aqyldy qala» tehnologiiasy EKSPO aumaǧynda qoldanylmaq.
Būl turaly keşe baspasöz mäjılısınde IT jäne jaŋa tehnologiialar departamentınıŋ direktory Vladimir Sobolev mälımdedı. Halyqaralyq mamandandyrylǧan körme aumaǧynda energiia şyǧynyn azaitatyn arnaiy jobalardy engızu bastaldy.
NYSANDARDY BIR TETIKPEN BASQARADY
Körmenıŋ injenerlık infraqūrylymyna asa män bere bermeimız. Alaida şaranyŋ sättı ötuı tıkelei osy jūmysqa bailanysty. IT jäne jaŋa tehnologiialar departamentı basşysynyŋ orynbasary Daniiar Äşırov būl taqyrypqa tolyǧyraq toqtaldy. «Eŋ ozyq tehnologiialardyŋ bırı «aqyldy energiia jüiesı – Smart Grid» dep atalady. Būl jüie 50 şaǧyn stansiiany bırıktırıp, bır tetıkpen basqaruǧa mümkındık beredı. Demek, apatty jaǧdailardy boldyrmau, jüktemenı azaitu, elektr energiiasyn tasymaldau barysynda quattyŋ joǧaluyn 30 paiyzǧa tömendetedı» dedı ol.
JARYQTANDYRU AVTOMATTANDYRYLADY
Körme aumaǧynda «aqyldy jaryqtandyru» jobasy aiasynda 1200 jaryqdiodty şamdary bar jaryq beruşı baǧana ornatylady. Tüngı uaqytta kölık qozǧalysy azaiyp, jaiau jürgınşıler bolmaǧan jaǧdaida qalany jaryqtandyru 10-20 paiyzǧa deiın avtomatty türde azaiady. Al jolda kölık paida bolǧanda, jaryq qaitadan qosylady.
Osyǧan ūqsas «EKSPO-2017» ofisterı men pavilondarynda «aqyldy ǧimarat» tehnologiiasy ıske qosylady. Bölmede aua tarylmas üşın qanşa adam bolsa, sonşa adamǧa jeldetu jüiesı özdıgınen qosylady.
«Körme kezınde köptegen qonaqtardy qabyldauǧa daiarlyq jürıp jatyr. Būl tūrǧyda salqyndatqyş, jeldetu, jaryqtandyru mäselelerı öte özektı. Osy mäselelerdı tiımdı şeşu üşın ǧimarattar men pavilondardaǧy injenerlık jüielerdı bır jerden basqarudy közdep otyrmyz. Iаǧni, olarǧa ketetın şyǧyndy azaityp, nysandaǧy energiia tiımdılıktı ūlǧaituǧa bolady» dedı departament direktory Vladimir Sobolev.
ÜZDIKSIZ BAILANYS BOLADY
Köpşılık qauym şynymen kömkerılgen ǧimarattardyŋ radiotolqyndardy jıbermeitının bıledı. Osyǧan bailanysty, ūialy operatorlarmen kelıssöz jürgızıldı. Nätijesınde ūiymdastyruşylar keŋsesı ǧimaratynda elımızde alǧaş ret Bailanys, aqparattandyru jäne aqparat komitetınıŋ kömegımen ūialy bailanys operatorlary qūrylǧylardy bırıgıp paidalanuǧa kelıstı. Aita ketu kerek, būl qūrylǧylar men bailanys jüielerın ornatu mölşerın 4 esege azaitty. Energiiany tūtynu men paidalanu şyǧyny aitarlyqtai tömendedı.
TŪRAQ BÄRINE JETEDI
IT jäne jaŋa tehnologiialar departamentınıŋ basty menedjerı Zamir İbraev temır tūlpar iegerlerın qyzyqtyratyn sūraqqa jauap berdı. «EKSPO aumaǧyndaǧy avtotūraqtar taksige, avtobusqa, qarapaiym kölık jürgızuşılerıne jeke-jeke bölıngen. Jeŋıl kölıkke 5116 tūraq orny qarastyrylǧan, onyŋ ışınde 4769 oryn QR kod arqyly berıledı nemese terminalǧa tölenedı. Būǧan qosa, taksige arnaiy – 200 oryn, VİP-avtotūraqta 187 oryn bolady. Al 147 avtobusqa arnaiy oryn belgılengen» dedı ol.
Keşen aumaǧyna kırıp-şyqqan kölıkterdı «aqyldy avtotūraq» tırkep otyrady. Qonaqtar bos tūraq ornyn terminal arqyly körıp, ony brondai alady. Al bos oryn joq bolsa, kölıkterdı jaqyn jerdegı tūraqtarǧa qoiyp ketuge bolady. Mūnyŋ barlyǧy qalalyq äkımdıkpen kelısıp pışılgen. Avtotūraq aqyly negızde jūmys ısteidı, tarifter qūny älı belgısız. Qonaqtar üşın qolma-qol aqşasyz töleu jüiesı engızıledı. Qazırgı taŋda bankterdıŋ bırımen kelısım jürgızılıp jatyr.
Körme aiaqtalǧannan keiın keibır nysandar qala menşıgıne berıledı. Ūiymdastyruşylar körme keşenıne qarasty nysandar energiiany ünemdeu men jaŋǧyrmaly energiia közderın paidalanudyŋ jaqsy mysalyna ainalyp, būl sala elımızde odan ärı damitynyna senımdı.
Güldana TALǦATQYZY
