Kün batareiasyn şyǧaratyn zauyt aşyldy
İndustrialdyq-innovasiialyq erekşe jobalardyŋ bırı Astanada da tūsauyn kestı. Fotoelektrlı modulder şyǧaratyn zauyttyŋ aşyluyna Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev qatysty.
TMD tūrmaq, Orta Aziia kölemınde joq būl zauyt – «QazAtomönerkäsıp» Ūlttyq kompaniiasynyŋ enşıles käsıporny «Astana Solar» JŞS-nıkı.
Jobany erekşe deuımızdıŋ özındık sebebı bar. Bügınde älem elderı kömır, mūnai, tabiǧi gaz sekıldı būrynnan paidalanyp kelgen energiia közderınen görı kün, jel energiiasyn paidalanuǧa köştı. Ünemdılık jaǧynan da, ekologiialyq tazalyq jaǧynan da paidasy köp mūndai energiia közın Qazaq elı de qoldanysqa engızıp, kün nūrynan quat alatyn batareialar öndırudı bastady.
Jaŋa nysan tehnikalyq qauıpsızdık pen ekologiialyq talaptardyŋ barlyǧyna sai keletın zamanaui avtomattandyrylǧan qūrylǧylarmen jabdyqtalǧan.
Jobanyŋ jalpy qūny – 5 milliard teŋge. Şikızaty – özımızden. KazPV qazaqstandyq kremnii. Ol Öskemende tazartylady. Kün säulelerın osy kremnii batareialaryna baǧyttaǧan kezde säule özgerıp, elektr energiiasyna ainalady. Kün batareialarynyŋ qasietı de osynda. Elektrlı paneldıŋ 1 vaty – 2 dollar tūrady. Iаǧni bır üige şamamen 3-4 myŋ AQŞ dollary (qūny– moduldyŋ vattyq quatyna bailanysty) kölemınde kün taqtaişasyn satyp alasyz da 20 jyldan astam uaqyt jaryqqa aqşa şyǧyndamaisyz. Öitkenı būl elektr taqtaişasynyŋ jaramdylyq merzımı – 25 jyl. Arzanqol dünie emes, sapasy myqty. Qazır Germaniia jel men sudyŋ jäne osyndai künnen quat alatyn fotoelektrlı modulmen halqynyŋ 28 paiyzyn jaryqpen qamtyp otyr eken. «Bız, 2020 jylǧa deiın ony 3 paiyzǧa jetkızsek te ülken jetıstık. Bastysy, būl panel şalǧai auyldarǧa, jaryqty köp tūtynatyn öndırıs oryndaryna, auyl şaruaşylyǧy salalaryna paidasy mol», deidı zauyttyŋ bas direktorynyŋ orynbasary Jarqyn Janǧaziev.
Jobanyŋ qauqarlyǧy sol, jylyna 217 myŋ fotoelektr modulderın öndıruge jetedı. Mamandary da osal emes körınedı. Denı şet memleketten bılıktılıgın jetıldırıp kelgen, tehnikanyŋ tılın meŋgergen joǧary bılımdı azamattar. Zauyt jūmysşylarynyŋ ailyǧy 1 myŋ dollardan kem tüspeidı eken.
Zauyt mamandarymen äŋgımelesken Elbasy: «Būl – ekologiialyq taza energiiaǧa baǧyttalǧan eŋ ozyq käsıporyn. Bız bolaşaqty «jasyl» ekonomikamen bailanystyramyz. Sol sebeptı, 2017 jyly Astanada ötetın EXPO körmesınıŋ taqyryby osylai atalady», – dep atap körsettı.
Öndırıs ornynyŋ alǧaşqy önımı de şyǧyp ülgerıptı. Memleket basşysy osy tūŋǧyş fotoelektrlı paneldıŋ betıne qoltaŋbasyn qaldyrdy.
Qymbat TOQTAMŪRAT