Ötken senbı künı mūrajai qyzmetkerlerı özderınıŋ käsıbi merekelerın atap öttı. Osyǧan bailanysty mūrajailar tarihty süietın, şyn önerdı baǧalaityn jūrt üşın esıkterın aiqara aşty.
EL TARİHYN ELESTETTI
Elordamyzdaǧy «Nazarbaev Ortalyǧy» MM-de 106 myŋnan asa jädıger jinaqtalǧan. Bes qabatty ǧimaratta olardyŋ ärqaisysyna tiıstı oryn berılgen.
Kıreberıste «Täuelsız Qazaqstan jäne onyŋ negızın qalauşy Prezident N.Ä.Nazarbaev» zaly ornalasqan. Atauy aityp tūrǧandai, mūnda elımızdıŋ egemendık alǧan uaqytynan bastap, bügıngı künge deiıngı tarihy, Elbasyna qatysty qūjattar, oǧan otandyq jäne şeteldık delegasiialar atynan tartu etılgen syilyqtar toptastyrylǧan.
Etnografiia zaly arqyly qazaq halqynyŋ ertedegı tūrmysymen, qazırgı ömırde kezdespeitın aǧaş, metall, bylǧary, jünnen jasalǧan tūtynǧan zattarymen, äşekei būiymdarymen tanysuǧa bolady.
«Qasiet» zalynda tarihta, önerde öşpes ız qaldyrǧan tūlǧalarymyzdy elestetetın jädıgerler, atap aitsaq, Abylai han men Qaz dauysty Qazybek bidıŋ şapandary, Baluan Şolaqtyŋ beldıgı, sonymen bırge Şämşı Qaldaiaqovtyŋ mandolinı, Bolat Sarybaevtyŋ kolleksiiasyndaǧy ūlttyq saz aspaptary tūr.
Arheologiialyq galereia kömegımen ejelgı däuırge sapar şeguge bolady. Būl – paleolit zamanynan bastap, orta ǧasyrdyŋ soŋǧy merzımın qamtidy.
«Qazaq älemı» zalynda memleket jäne qoǧam qairatkerı, Astana qalasynyŋ äkımı İ.Tasmaǧambetovtyŋ jeke kolleksiiasy ornalasqan.
Tarihi galereia Qazaq handyǧy qūrylǧan HV ǧasyrdyŋ ekınşı jartysymen bastalyp, 1986 jylǧy Jeltoqsan köterılısımen aiaqtalady.
Ortalyqta dästürlı islam men pravoslavie dınderıne de arnaiy oryn berılgen.
Elımızde Äbılhan Qasteevtıŋ ısın jalǧastyruşylardyŋ legı bar. Arasynda tanymaldary da joq emes. Körkemöner galereia-syna solardyŋ jūmystary men qolöner şeberlerınıŋ tuyndylary qoiylǧan.
Osylardyŋ barlyǧyn «Astana: ötkenı men bügını» ekspozisiiasy tolyqtyryp tūr.
Sol künı «Nazarbaev Ortalyǧyna» kelgender sonyŋ bärın qarap şyǧu mümkındıgın aldy. Artynşa qonaqtar üşın konsert ūiymdastyryldy. Oǧan «Saryarqa» ūlt aspaptary orkestrı men jeke änşıler, respublikalyq baiqaulardyŋ laureattary jäne jüldegerlerı qatysty.
EREKŞE KÖRME
Qazırgı zamanǧy öner mūrajaiy «NEFORMAT» atty körme ūiymdastyrdy. Onyŋ erekşelıgı, köptegen suretter alǧaşqy ret körermenderdıŋ nazaryna ūsynyluynda. Osyndai 17 öner tuyndysy tūŋǧyş ret körmege qoiyldy. Būl – 1950 men 1977 jyldary aralyǧynda salynǧan suretter. Olardyŋ arasynda A.Motuzkonyŋ «İsatai men Mahambet», Kim Hen-Niunnyŋ «Ybyrai Jaqaev» jūmystary bar.
Körme taiauda ǧana dünieden ötken Qazaq KSR halyq suretşısı, Gülfairuz Ysmaiylova suretterımen bastauyn aldy. Ärı qarai tarihi oqiǧalardy suret tılımen baiandaityn jūmystarmen jalǧasa berdı. Atap aitsaq, mūnda Ūly Otan soǧysyna qatysty köptegen suretterdı kördık. Al jalpy tuyndylardyŋ köbısınen keŋestık däuırdıŋ ideologiiasy esıp tūrdy.
Sondai-aq, Taimas Mūqaşevtyŋ qolynan şyqqan zergerlık būiymdar da körmege qoiyldy. Mūrajaiǧa kelgenderge osy kümısten jasalǧan bılezık, saqina, syrǧalardy jäne keibır suretterdı satyp aluǧa mümkındık berıldı.
AŞYQ ASPAN ASTYNDAǦY MEREKE
«Atameken» Qazaqstan kartasy» etno-memorialdyq keşenı «Qoǧam jäne mūrajai» ıs-şarasyn ötkızdı.
Aşyq aspan astyndaǧy būl keşende memleket tarihymen, onda qonystanǧan halyqtyŋ mädenietımen tanysuǧa bolady. Mūndaǧy jūmystar tanymdyq-körkemdık sipatta jürgızıledı.
Keşen qyzmetkerlerı aŋyz keiıpkerlerınıŋ beinesınde keluşılerdı qarsy aldy. Şara aiasynda «Men jäne menıŋ janūiam», «Mūrajai – ūlttyq qūndylyqtardyŋ orny» aksiialary, sonymen bırge «Üzdık gid-ekskursiia jürgızuşı-2013» baiqauy jeŋımpazdarynyŋ ant qabyldau räsımı öttı.
Amanǧali ŞMİTŪLY
