Elorda tynysy

Ülken sahnada – ūlttyq örnek

URKER toby men «Astana Balet» teatry simfoniialyq orkestrınıŋ bırlesken konsertı tanymal toptyŋ 30 jyldyǧy men elordalyq teatrdyŋ 10 jyldyq mereitoiyna orai ūiymdastyrylyp, 21-22 nauryzda «Astana Balet» teatrynyŋ sahnasynda ötedı. Körermen qauym naǧyz käsıbilık pen jandy dauysta, simfoniialyq orkestrdıŋ süiemeldeuımen şyrqalatyn änderdı tyŋdap, qūlaq qūryşyn qandyrary anyq.

«Astana Balet» teatry simfoniialyq orkestrımen bırlesıp, mereitoilyq konsert ötkızu – URKER tobynyŋ damuyndaǧy kezektı ärı zaŋdy beles dep bılemın. Sebebı bızdıŋ änderımızde baitaq dalamyzdyŋ simfonizmı bar, ūşy-qiyry joq keŋıstıgımız ben sazdy äuenderımız sezıledı. Pop-muzykanttardyŋ klassikalyq orkestrmen osy tektes bırlesken konsertterı tyŋdarman qauymnyŋ qyzyǧuşylyǧyn arttyra tüserı dausyz» deidı URKER tobynyŋ basşysy, ärı kompozitory Aidos Saǧat.

Aidos Saǧattyŋ jetekşılıgımen 1993 jyly qūrylyp, osy uaqyt aralyǧynda qūramy da solisterı de äldeneşe ret auysqan, tıptı, bır kezderı köpşılık aldyna müldem şyqpai qoiǧan būl top köpşılıkke Nau­ryzdyŋ beiresmi änūranyna ainalǧan «Nauryz», lirikalyq iırımderden örılgen «Janym», «Mahabbat änı», «Säulem-ai», «Äsel», «Iа budu riadom», «Sen», patriottyq «Tuǧan elım», «Moi Kazahstan» jäne taǧy basqa änderımen etene tanys. Muzykalyq toptyŋ būl änderı bızdıŋ ortaq mädeni tarihymyzǧa ainaldy.

«Simfoniialyq orkestrdıŋ oryndauynda türlı janrdaǧy muzyka därıptelıp jatqanyna quanamyz. Simfoniialyq orkestrge laiyqtalǧan älemdık rok-pop muzykany oryndau boiynşa ūjymymyzdyŋ täjıribesı bar. «Astana Balet» orkestrı URKER tobynyŋ süiıktı änderıne tyŋ lep berıp, jaŋa reŋge böleitınıne senımdımın. Bızdıŋ orkestrdıŋ köptegen ärtısterı osy änderdı tyŋdap, er jettı desek bolady. Sol sebeptı, Nauryz meiramy kezınde bärımızdıŋ süiıp tyŋdaityn änderımızge ainalǧan şyǧarmalardy sim­foniialyq orkestrdıŋ süiemeldeuımen oryndau – bız üşın märtebe desek te bolady» degen oiymen bölıstı, orkestrdıŋ menedjerı Aijan Haidar.

Mereitoilyq konsert uaqyt pen keŋıstıktegı saiahat ıspettı bolyp qana qoimai, elordanyŋ mädeni tynysyndaǧy naǧyz qūbylysqa ainalary sözsız. Nauryz meiramyna orailas­tyrylǧan konsert Qazaqstan Respublikasy Mädeniet jäne sport ministrlıgınıŋ qoldauymen jüzege asyrylmaq.

 «Astana Balet» teatrynyŋ Nauryzǧa tartuy

25 nauryzda «Astana Balet» teatry sahnasynda «Ūly Dala mūrasy» konserttık baǧdarlamasy körsetılıp, körermen qauym qazaqtyŋ saiyn dalasyna saiahat qūrǧandai küi keşedı.

Keş baǧdarlamasynda el ışınde ǧana emes, şet elderde de zor qoşemetpen qabyldanyp, köpşılıktıŋ yqylasyna bölengen biler toptamasy körsetıledı. Körermen qauym elımızdıŋ bi önerınıŋ tarihyndaǧy jarqyn tūlǧalardyŋ bırı, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerlerı Aigül Täti men Mukaram Avahridıŋ şyǧarmaşylyǧymen tanysa alady. Būl baǧdarlamada etnografiia­lyq elementter zamanaui horeografiialyq şeşımdermen, jarqyn beinelermen, qyzyqty dramaturgiiamen üilesıp, astasyp jatyr. Ärbır miniatiura – köşpelı el dünietanymynyŋ san qyrly fälsafasyn meilınşe aşa tüsetın äpsana ıspettı.

Horeograf Aigül Täti jaŋa stilistikalyq täsılderdı ızdep, muzyka, qimyl men kostiumnıŋ tyŋ ündestıgın tabuǧa ūmtylǧanymen, mūramyzǧa ainalǧan bidıŋ ūlttyq örnegın barynşa saqtauǧa küş salady. Sonymen qatar, ony oi elegınen ötkızıp, paiym ölşemımen ekşeleidı: «Men özımızge deiıngı rejisserlık täsılderdıŋ qūrsauynda qalmai, bızge deiıngı qoiylym stilınen meilınşe alşaqtauǧa tyrystym. Men dästürlı qazaq biınıŋ şeŋberınde qalmai, jaŋa forma ızdeuge, qazaqy bolmysymyzdy aşa tüsetın tyŋ dünielerdı tabuǧa tyrystym».

Būl bi toptamasyn bırneşe sözben sipattauǧa bolar: Ūlt bolmysyna üŋılu. Dästürdı saqtap, qasterleu. Jaŋa formalardyŋ mınsızdıgı.

«Jetı qazyna» premerasy

2022 jyldyŋ jeltoqsan aiynda I respublikalyq «Aşyq sahna» baiqauy aiasynda täjıribelı jäne endı ǧana qanat jaia bastaǧan librettister, kompozitorlar, horeograftar men ssenograftar öz jūmystaryn qazylar alqasynyŋ qūzyryna tapsyrǧan bolatyn. Baiqauǧa elımızdıŋ tükpır-tükpırınen talapkerler qatysty. Jeŋımpazdardy saltanatty marapattau räsımı men baiqaudyŋ jeŋımpazdary şyǧarǧan «Jetı qazyna» horeografiialyq miniatiurasynyŋ premerasy «Astana Balet» teatrynyŋ sahnasynda 2023 jylǧy 1 mamyrda ötedı.

«Aşyq sahna» baiqauy – biylǧy mausymnyŋ keremet eksperimentı. Bız ünemı ızdenıs üstındemız. Tyŋ ideialardy jüzege asyryp, teatr önerı salasynda jaŋa esımderdı, jaŋa daryndardy anyqtauǧa tyrysamyz. İdeialary köl-kösır daryndy qoiuşylarymyz köp ekenın zor senımmen aita alamyn. Osy baiqau jyl saiyn ötetın dästürlı baiqauǧa ainalady degen ümıtımız bar» degen oiymen bölıstı teatrdyŋ körkemdık jetekşısı Nūrlan Kanetov.

«Jetı qazyna» horeografiia­lyq miniatiurasynyŋ premerasy «Ūly Dala mūrasy» divertismentınıŋ körsetılımı barysynda, «Astana Balet» teatrynyŋ sahnasynda 1 mamyrda ötetın bolady. Qoiylym avtorlary qazaq halqynyŋ bolmysyn salt-dästürı men ädet-ǧūrpy arqyly körsetedı. Qazaqtyŋ dästürlı dünietanymyndaǧy fälsafalyq tüsınıkterdıŋ bırı – «Jetı qazyna». Qoiylymǧa osy ūǧym negız etıp alynǧan.

Taǧyda

Gülşat Saparqyzy

«Astana aqşamy» gazetınıŋ tılşısı, aqparat salasynyŋ üzdıgı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button