Elordada Nauryz merekesıne orai ūlttyq sport oiyndary da ūiymdastyrylyp, köpşılıktıŋ qyzu qoldauyna ie boldy.
Arqan tartys, būqa tartys, asyq atu, qazaqşa küres, kır tasyn köteru jäne qoi köteru er-azamattardyŋ ǧana emes, näzık jandylardyŋ da nazaryn audaryp jatty. Barlyq oiyn türlerı bır mezette bastalyp, är türlı uaqytqa sozylǧandyqtan, ūiymdastyruşylar olardyŋ jalpy qorytyndysyn şyǧaruǧa asyqpady.
Bız kelıp jetkende arqannyŋ ekı şetın belderıne oraǧan qos jas jıgıt tartysyp jatyr eken. Būnyŋ būqa tartys ekenın bırden bıldık. Jasöspırımder arasyndaǧy jarysta Ämırjan Qanatbaev qarsylastarynyŋ bärın süirep ketse, eresekter arasynan Bekjan esımdı azamat bırınşı oryndy jeŋıp aldy. Ekeuıne de baǧaly syilyqtar men qūttyqtau qaǧazdary ūsynyldy.
Keiın düiım eldıŋ aldynda kır tasyn kötergenderdıŋ önerıne täntı boldyq. Segız, on alty jäne jiyrma tört kelılık zıl temırdı iyǧynda oinatqan jıgıtter öz küşterın kezek-kezek körsetıp jatty. Eŋ kışı salmaqtaǧy kır tasyn kötergender ışınen Aleksandr Lomanov bırınşı oryn alsa, Nikita Gerasimov pen Älışer Kudjanov ekınşı, üşınşı oryndarǧa tūraqtady. Aleksandr segız kelılık salmaqty 170 ret, al qalǧan ekı jüldeger tiısınşe 115 ret jäne 110 ret köterdı.
16 kelılık kır tasyn 142 ret kötergen Asqar Ahmetov bırınşı oryn alsa, Quandyq Süpeev 130-dyq körsetkışpen ekınşı boldy. Üşınşı jüldege Taǧybergen Amanjolov ılıktı. Onyŋ jūmyr tasty 91 märte baǧyndyruǧa şamasy jettı.
Al 24 kelılık kır tasyn öz yrqyna 72 ret köndırgen Nūrsūltan Tüimeşovke qarsylas şaq kelmedı.
Kezek qazaqşa küreske kelıp jetkende ol jerdegı jarystyŋ äne-mıne aiaqtalyp qalǧanyn kördık. Bızdıŋ ortada jauyryny qaqpaqtai jıgıtter barşylyq eken. Paluan jıgıtter arasynan Medet Qanafinnıŋ arqasy jer iıskemesten kettı. Onyŋ aqtyq syndaǧy qarsylasy Aian Ernazarovtyŋ soŋǧy sätte sürıngenı bolmasa, ony da osal dep aituǧa bolmaidy. Al üzdık üştıkke Baqdäulet Säbitov ılıktı. Medet ūiymdastyruşylar atynan 200 000 teŋgelık sertifikatqa ie bolsa, Aian men Baqdäulet te üige qūr qol qaitpaityn boldy. Ekeuıne baǧaly syilyqtar ūsynyldy.
Bır qyzyǧy, qazaqşa küres qyzdar arasynda da ötkızılıp, näzık jandylardyŋ qaisarlyǧy men küş-qairatyna kuä bolǧan jaiymyz bar. Basqa arulardyŋ basy bolǧan Jäniia Bekmūhamedovanyŋ soŋynan ekınşı, üşınşı jüldege Ardaq Erenova men Güljan Abdulmanova laiyq dep tanyldy. Töreşılerge narazy bolyp, aiqai-şu kötergen halyqty da közımız şalmady. Köpşılık asyǧa tosqan Nauryz meiramy osyndai bolsa kerek. Bırlık pen berekenıŋ, quanyş pen külkınıŋ şynaiy bet-beinesı aşylǧandai. Bala da, qart ta mäz.
Tüs auǧanşa sozylǧan jarystardyŋ eŋ köp körermen jinaǧany qoi köteru ekenı aitpasa da tüsınıktı. Seksen kelınıŋ o jaq-bū jaǧyndaǧy qazaqy qoidy ortaǧa äkelgende ärkımnıŋ ärqalai oida qalǧany belgılı.
Bıraq täuekelmen jer tarpyp tūrǧan jıgıtter de kezdestı. «Ne bel, ne belbeu ketedıge» salǧan olardyŋ öŋınen eş qaimyǧu baiqalmaidy. Kerısınşe, kezegı jetkenşe asyǧyp-aq tūr bärı.
Jarystyŋ erejesı boiynşa, qatysuşy jerde bailausyz tūrǧan qoidy iyǧyna salyp, küşı sarqylyp bıtkenşe ornynan otyryp-tūru kerek. Ol talapty neşe ret oryndaǧanyna bailanysty özderıne tiıstı oryndy qanaǧat etedı. Iаǧni, kım köp köterse, sol – jeŋımpaz. Özı kötergen qoi – özıne syilyq.
Qazaqtyŋ ūlttyq oiyndarynyŋ qai-qaisysyn da qazırgı ūrpaq jyly qabyldaidy. Qoi köteru de jas pen jasamystyŋ erekşe qyzyǧuşylyǧyn tudyrdy. Alǧaş şyqqan jıgıtter aq ter-kök ter bop qoidyŋ yŋǧaiyn taba almai bıraz ainaldy. Januarǧa da jan kerek, typyrşyp bır orynda tūrar emes. Qatysuşylardyŋ olai bır, būlai bır sılkılegenınen äbden şarşaǧan qoi jarty saǧat ainalasynda «aitqanǧa könıp, aidaǧanǧa jürdı». Sodan keiın ǧana ony op-oŋai öŋgerıp ketkenderdıŋ qarasy köbeidı. Bıraq qai-qaisysy da Qajy esımdı jap-jas jıgıtten ärı asa almady. Jeŋımpaz qoidy iyǧyna salyp, öz ornynda 39 ret otyryp-tūrdy.
Mıne, osylaişa Nauryz meiramyndaǧy ūlttyq sport türlerı airyqşa baǧdarlamada öttı. Qazaq halqynyŋ eskısı jaŋaryp, jaŋasy jaŋǧyrǧandai boldy. Jūrtymyz jylqy jylynda jaqsylyqtardan ajyramai, jyly-jūmsaqtan kende bolmasa eken. Keşegı ötken merekede är janardan baiqaǧanymyz osy edı…
Nūrislam Qūspanǧali
