Astana älemdık deŋgeidegı qala bolǧandyqtan, mūndaǧy taksi qyzmetı de soǧan sai boluy tiıs. Bıraq bügınde «jabaiy» taksi qyzmetı ondai örkenietke köterıluge mümkındık berer emes. Qazır qalada resmi tırkelgen taksi parkterınde 475 avtokölık qana bar eken. Qalǧandary – zaŋsyz taksi qyzmetımen ainalysuşylar. Taksige degen sūranystyŋ basym bölıgın solar jauyp jatqany da belgılı.
Resmi taksi qyzmetın örıstetu qandai paida äkeledı? Būl sūraqqa Astanadaǧy Kölık assosiasiiasynyŋ töraǧasy Medet Qūrmanov bylaişa jauap beredı:
– Aldymen «jabaiy» taksi qyzmetınıŋ ziiany qandai? Bırınşı, sony tızbelep şyǧaiyq. Sız köşeden taksi ūstaǧan kezde, bırınşıden, jürgızuşınıŋ qandai adam ekenın bılmeisız. Onyŋ jürgızuşılık ötılı az ba, köp pe, odan da habaryŋyz bolmaidy. Kölık jürgızuşınıŋ densaulyǧy jaqsy ekenıne de eşkım kepıldık bere almaidy. Iаǧni, ondai taksige otyrǧan kezde, sızdıŋ qauıpsızdıgıŋızge eşqandai kepıldık joq. Tıptı, takside äldebır zatyŋyz ūmyt qalyp qoisa, ony qaityp taba almaitynyŋyz anyq. «Jabaiy» taksi qyzmetınıŋ qauıptı jaqtaryn osylai jalǧastyra beruge bolady. Al resmi taksi qyzmetınde bärı basqaşa. Eŋ bırınşı, taksi jürgızuşısı qyzmetıne ötılı de köp, täjıribesı de mol maman taŋdap alynady. Taksi parkterınde jürgızuşıler kün saiyn medisinalyq tekseruden ötedı. Sondai-aq, är taksidıŋ qozǧalys kestesı kün saiyn jüielı türde kompiuterge tüsıp otyrady. Jolauşy kölıkte äldebır zatyn ūmyt qaldyrsa, keiın ony tauyp aluy da oŋai. Öitkenı qai baǧytqa qandai kölıktıŋ jürgenı kestede bar. Sol arqyly ūmyt qalǧan zat tez tabylady. Būǧan qosa, belgılı bır jolaqy mölşerı belgılenedı. Mäselen, temırjol vokzaly men äuejai aralyǧy – myŋ teŋge, Qosşy auylynan «Aziia park» SOO aumaǧyna deiın 500 teŋge degen siiaqty. Resmi taksi qyzmetın örıstetsek, osyndai belgılı jolaqy jüiesıne halyq ta üirener edı. Būdan soŋ, jolauşy tasymaldaityn taksilerdıŋ tehnikalyq jaǧdaiy da senımdı. Öitkenı kölıkterdıŋ tehnikalyq ahualy da ünemı basty nazarda ūstalady.
Būl assosiasiia elordadaǧy taksi qyzmetıne sūranysty öteu üşın qanşa avtokölık qajettıgın de eseptep şyǧaryp qoisa kerek. Ortaşa eseppen alǧanda, qazırgı uaqyttaǧy sūranysty öteu üşın 3 myŋ avtokölık qajet eken. Al Astanada resmi taksi qyzmetımen ainalysatyn 16 kompaniiada bes jüzge säl juyqtaityn ǧana kölık bar. Qalǧanyn zaŋsyz ainalysuşylar tolyqtyryp otyr.
– Qazırgı uaqytta taksige künıne keide 20 myŋǧa juyq tapsyrys tüsedı. Ortaşa jol jüru aqysynyŋ mölşerı myŋ teŋge dep eseptesek, aiǧa 600 mln teŋge şamasynda tabystyŋ közı qūraluy mümkın eken. Eger osynşa qarjy resmi kompaniialardyŋ qorjynyna tüsse, biudjetke de salyq türındegı tüsımderdıŋ kölemı artar edı. Būl öz kezegınde resmi taksi parkterıne qyzmet aiasyn keŋeitıp, jūmys oryndaryn aşuyna septesedı. Resmi taksi qyzmetınıŋ joǧary deŋgeide damuy Astananyŋ kelbetın de aişyqtai tüserı anyq.
«EKSPO-2017» qarsaŋynda būl asa maŋyzdy. Elbasymyzdyŋ özı qalaşyqtyŋ qūrylysymen tanysqanda, resmi taksi qyzmetın joǧary deŋgeige köterudı tapsyrdy emes pe, – deidı Medet Qūrmanov.
Resmi taksi qyzmetın damytuǧa kedergı bolyp kelgen taǧy bır jai avtotūraqtardyŋ jetıspeuşılıgı bolatyn. Būl baǧytta jaqynda aitarlyqtai özgerıs bolmaq. «Astana LRT» JŞS-nıŋ Jolauşylar kölıgı departamentınıŋ direktory Beibıt Erjanovtyŋ aituynşa, resmi taksi qyzmetıne arnalǧan jaŋa üş jüzden astam kölık qoiatyn oryn belgılenedı eken. Būl da öz kezegınde resmi taksi qyzmetıne belgılı bır deŋgeide artyqşylyqtar berıp, qyzmetınıŋ örısteuıne septeserı sözsız.
Meŋdolla ŞAMŪRATOV
