ۇرپاق تاربيەسى, ولاردىڭ بويىنداعى وتانسۇيگىشتىك, پاتريوتتىق سەزىمدى دامىتۋدىڭ ەل ىرگەسىن بەرىك ەتۋدەگى ماڭىزى زور. سوندىقتان اعا بۋىن مەن جاس بۋىننىڭ اراسىنداعى ۇرپاقتار ساباقتاستىعىن ساقتاۋدا كوپتەگەن ونەگەلى ىستەر اتقارىلادى. بۇكىل قاجىر مەن قايراتقا تولى ءومىرىن ەلوردانى دامىتۋعا ارناپ, بۇگىندە تەك ەگدە جاستاعىلاردىڭ ماسەلەسىن شەشىپ قانا قويماي, وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ دا تاربيەسىن تۇزەۋگە اتسالىسىپ جۇرگەن استانا قالاسى ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى, استانا قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى سانسىزباي ەسىلوۆپەن وسى تاقىرىپتار اياسىندا شاعىن سۇحبات قۇردىق.
– ەڭبەك جولىڭىزدى تەمىرجولدا قاراپايىم جول مونتەرىنەن باستاپ, ۇلكەن باسشىلىق قىزمەتتەرگە دەيىن كوتەرىلدىڭىز. بۇگىندە ءبىلىم مەن بىلىگىڭىزدى, مول تاجىريبەڭىزدى ارداگەرلەر كەڭەسىن باسقارۋ ارقىلى حالىقتىڭ پايداسىنا جاراتىپ كەلەسىز. ەلوردادا ارداگەرلەردىڭ قانداي ماسەلەلەرى ەڭ وزەكتى؟
– باستى ماقساتىمىز – قالاداعى ارداگەر زەينەتكەرلەردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ. شامامىز كەلگەنشە بەلسەندى قارتتاردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ, شاقىرىپ, ماسەلەلەرىن شەشۋدى كوزدەيمىز. بۇگىندە قالادا 128 مىڭ زەينەتكەر بار. سولاردىڭ 50 پايىزى عانا بىزگە تىركەلگەن. سونىڭ ءبارىن بىرىكتىرەتىن 360-تان استام باستاۋىش ۇيىم جۇمىس ىستەيدى. ءالى تاعى دا باستاۋىش ۇيىمدار اشۋ كەرەك. وتكەن جىلدارى ءبىراز ماسەلەلەر كوتەرىلدى. سونى شەشۋگە تىرىستىق. ءبىرىنشى ماسەلە, كوپقاباتتى ۇيلەردە تۇراتىن ۇلكەندەر, كەيبىرى جالعىز قالعان, بىرقاتارىنىڭ بالالارى باسقا جاقتا تۇرادى, كەيبىرى باسقا وبلىستاردان كەلگەن. سونداي جالعىزىلىكتى قارتتارعا ارالاسىپ, قۇرالاسىپ وتىراتىن ورتا كەرەك دەگەن ماسەلە ايتىلدى. ويلانا كەلە سول قارتتاردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ قانا قويماي, ۋاقىتىن قىزىقتى, ءتيىمدى وتكىزەتىن «بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ» ورتالىعىن اشىپ, جۇمىسىن باستادىق. ەڭ العاشقى ورتالىق ەلوردادا «نۇرسايا-2» تۇرعىن ءۇي كەشەنىنەن اشىلدى. باسىندا ءوزىمىز قارجىلاندىردىق. سونداي ورتالىقتار 4 اۋداندا بار. تاعى بىرەۋىن وسى ناۋرىزدا نۇرا اۋدانىندا اشتىق. قازىر جاقسى بولدى, زەينەت جاسىنداعى قارتتار وسى ورتالىقتارعا كەلىپ دەنە شىنىقتىرۋمەن اينالىسادى, اعىلشىن, قازاق تىلدەرىن ۇيرەنەدى, بي, حور, ءان, گيمناستيكا سياقتى ۇيىرمەلەرگە قاتىسادى. دۇنيەدە قارتايعاندا جالعىز قالىپ, ارالاساتىن ورتاڭ بولماسا سول قيىن. ول جەرگە ەمحانادان دارىگەرلەر دە شاقىرىلىپ, زەينەتكەرلەردىڭ دەنساۋلىعىن باقىلاۋدا ۇستايدى. ەكىنشى ماسەلە – قازىر بالانى دا, ەرەسەكتەردى دە بىردەي قارايتىن ەمحانانىڭ جالپى پراكتيكالىق دارىگەرلەر الدىنا قارتتاردىڭ جەتە الماۋى, ياعني كەزەك كۇتىپ وتىرۋعا شاماسى كەلمەي, كەتىپ قالۋى, سودان اۋرۋىنىڭ اسقىنۋى. وسى ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن اكىمدىكپەن, دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى باسشىلىعىمەن سويلەسىپ, ارنايى ءوتىنىش ەتە ءجۇرىپ, ءار ەمحانادان گەرانتولوگيالىق كابينەتتەر اشتىردىق. ءماسليحات دەپۋتاتى التىنشاش تابۋلدينا وسى كابينەتتەردىڭ جۇمىسىمەن تانىستىرىپ, ونىڭ ماڭىزدىلىعىن باسشىلىققا جەتە ۇعىندىردى. بۇل كابينەتتەردىڭ بۇگىندە ءبىرى دۇرىس, ءبىرى ناشار جۇمىس ىستەۋدە. ەندىگى ماقساتىمىز – زەينەتكەرلەر اراسىندا دا بۇرىنعى مىقتى دارىگەرلەر كوپ, سولاردىڭ باسىن قوسىپ, اتالعان جۇمىستاردى ءوزىمىز قاداعالاپ, ءتيىستى ۇسىنىستارىمىزدى بەرۋ.
– كەڭەس زامانىنان باستاپ ەڭبەك ەتىپ, استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى, قالالىق ءماسليحاتتىڭ جانە پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ قىزمەت اتقاردىڭىز. قازىر سول بيلىكتە بولعان ازامات رەتىندە بۇگىنگى بيلىكتىڭ قالانىڭ قانداي ماسەلەلەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارعانىن قالايسىز؟ نەمەسە قانداي ماسەلەلەر نازاردان تىس قالىپ جاتىر؟
– كوپ نارسە ايتىلىپ, ول ماسەلەلەر شەشىمىن تاۋىپ تا جاتىر. مەديتسينا جايىن ايتايىن. ارداگەرلەردى ساۋىقتىرۋ ماقساتىندا بۇرىن قاتاركولدەگى ءبىر ساناتوريدە ولار كەزەكپەن ەكى جىلدا ءبىر رەت بارىپ دەمالىپ قايتاتىن. بىراق ول جەردە بارلىق اۋرۋعا بىردەي ەم جۇرگىزىلمەيدى. كەيبىر اۋرۋ تۇرلەرى بويىنشا قوسىمشا دارىگەرلەر قاجەت ەتىلەدى. وسىعان وراي قالا اكىمى جەڭىس قاسىمبەكتىڭ قولداۋىمەن كەڭەس قۇرامىنداعى زەينەتكەرلەر ەلىمىزدەگى باسقا تاعى 4 ساناتوريگە جەڭىلدىكپەن بارىپ دەمالىپ, ەم الىپ قايتۋى ءۇشىن قازىر سونداي دەمالۋ, ساۋىقتىرۋ ورىندارى تاڭدالۋدا. ول ورتالىقتاردىڭ ارقايسىسى ءارتۇرلى اۋرۋلار بويىنشا ەمدەۋ-ساۋىقتىرۋمەن اينالىسادى. قاريالار بويىنداعى دەرتىنە قاراي سولاردىڭ بىرىنە بارىپ, ەمدەلۋ اقىسىنىڭ تەك 20 پايىزىن عانا تولەيدى. بۇعان ارداگەرلەر قاتتى قۋانىپ قالدى. ال مۇگەدەكتىگى بار ادامدار بۇرىننان تەگىن ەم الىپ قايتادى.
– بۇگىنگى جاستاردى عالامتور تاربيەلەپ, قولىنداعى تەلەفوننان كوز المايتىن بولدى. وسى كەمشىلىكتى جويۋ ءۇشىن نە ىستەۋگە بولادى؟
– ءبىز قالاداعى ءتۇرلى باسقارما باسشىلارىمەن جاعداي سۇراسىپ, اقىل-كەڭەسىمىزدى ايتىپ وتىرامىز. اسىرەسە, جاستار ساياساتى باسقارماسىمەن تىعىز جۇمىس جۇرگىزۋگە تىرىسامىز. قازىرگى باسشىسى سامات يبراەۆ دەگەن جىگىتپەن جولىعىپ, جاستار تاربيەسىنە ءبىز دە قاتىسايىق دەدىم, وزدەرى دە قالادا 20 شاقتى اۋلا كلۋبىن اشقان, ءبىراز جۇمىستار جۇرگىزىپ جاتقان جاستار عوي. بالالارمەن كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرعان كەزدە ءبىزدىڭ قاتارىمىزداعى كەزىندە بەدەلدى قىزمەتتەر اتقارعان ءبىلىمدى ازاماتتاردى دا شاقىرىپ, جاستارعا اقىل-كەڭەسىمىزدى ايتساق, اسىرەسە پاتريوتتىق سەزىمدى كۇشەيتۋ, ءدىن ماسەلەسىن ءتۇسىندىرۋدى ءجون كورەمىز. قازىر جاستاردىڭ اق-قاراسىن اجىراتپاي جاتىپ, ءتۇرلى ءدىني اعىمداردىڭ جەتەگىندە كەتۋى ءبىزدى قاتتى الاڭداتادى. نەگىزى كەزىندە بابالارىمىز قابىلداعان, ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق بولمىس, سالتىمىزبەن استاسىپ جاتقان ءدىن جولى – ەڭ دۇرىسى. 1990 جىلدارى جان-جاققا ەسىك اشىلىپ, سودان ارابتار جاستارىمىزدى ءدىني باعىتتا تەگىن وقىتتى دا ەلگە قايتا جىبەردى, ولار كەلىپ الىپ جاپپاي ۇگىت-ناسيحاتتى باستادى. بۇگىن سونىڭ زاردابىن تارتىپ وتىرمىز. ءارى قاراي ورشىمەي تۇرعاندا وسى ماسەلەنى قولعا الۋىمىز كەرەك. ءبىرىنشى ولاردى ءتۇسىنىپ, ءدىني اعىمدى قالاي ۇعىپ, نە قورىتىپ وتىرعانىن انىقتاپ, سوسىن بارىپ, دۇرىس جولدى نۇسقاۋىمىز كەرەك. تەرىس ءدىني اعىمدار قازاقشىلىقتى كورگىسى, مويىنداعىسى كەلمەيدى. وسىنى جاستارعا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىنا كىرىسسەك دەيمىز.
– قازىرگى جاستاردىڭ بويىنان تاعى قانداي كەمشىلىكتەردى بايقايسىز؟
– كەزىندە اۋىلدى جۇدەتىپ الدىق. اۋىلدا بالانى اتا-انا, سوسىن سول اۋىل تاربيەلەيتىن. ۇلكەندەر نە دەيدى, ۇياتقا قالامىن عوي دەگەن تۇسىنىك باسىم ەدى. سالەم بەرمەي جۇگىرىپ وتە شىقساق, اۋىل ادامدارى سىباعامىزدى بەرەتىن. ولاردىڭ ۇرىسقانىنا دا, شەرتىپ جىبەرگەنىنە دە ءلام-ميم دەمەيتىن ەدىك. قازىر قالادا ادامدار تۇرعىن ءۇيدىڭ كىرەبەرىسىندە ءبىر-بىرىمەن امانداسپايدى. كورشىسىن دە تانىمايدى. بۇزاقىلاردى تىنىشتاندىرۋ ءۇشىن پوليتسيا شاقىرادى. ءبىز اۋىلدا ميليتسيانى جىلىنا ءبىر رەت كورەتىنبىز. بۇگىنگى بالالاردى تەلەفون تاربيەلەيدى. ولارعا ونەگەلى اڭگىمە ايتاتىن قارتتار ازايىپ, ال كوپتى كورگەن اقساقال, اجەلەردى تىڭدايتىن قۇلاق كەمىپ بارادى. ءبىز وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋ ءۇشىن ءوزىمىزدىڭ جوسپارىمىزبەن, قالا باسشىلىعى جانە باسقا دا قۇزىرلى مەكەمەلەرمەن بىرلەسە جۇمىس جۇرگىزىپ, ۇرپاق تاربيەسىن جاقسارتۋعا بارىنشا اتسالىسىپ كەتكىمىز كەلەدى.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
