ءبىرجان بولىپ شىرقايدى

قازاق ونەرىندە وزىندىك مانەر قالىپتاستىرعان تالانتتى انشىلەر كوپ. سولاردىڭ ءبىرى قازاق جانە شەتەلدىك وپەرالاردا كوپتەگەن پارتيالاردى جوعارى دەڭگەيدە ورىنداپ جۇرگەن «استانا وپەرا» تەاترىنىڭ ءسوليسى بەيىمبەت تاڭارىقوۆپەن اڭگىمەلەسكەن ەدىك. ول ون جىل بويى بىرنەشە پارتيانى ساحنادا ورىنداپ كەلە جاتىر. اتاپ ايتقاندا, ءبىرجان (م.تولەباەۆ, «ءبىرجان-سارا») شەگە (ە.برۋسيلوۆسكي, «قىز جىبەك»), نارىمبەت, ءازىم (ا.جۇبانوۆ جانە ل.حاميدي, «اباي»), احمەت (ە.راحماديەۆ, «قامار سۇلۋ»), پارپينول (دج.پۋچچيني, «بوگەما»), گاستون (دج.ۆەردي, «تراۆياتا»), ت. ب. پارتيالاردى ءوز ناقىشىنا كەلتىرە ادەمى ورىنداپ شىقتى

بەيىمبەت تاڭارىقوۆتىڭ وپەراداعى العاشقى بەينەسى – «قىز جىبەك» وپەراسىنداعى شەگە. بۇدان سوڭ بىردەن باستى رولگە بەكىتىلگەن. «ءبىرجان-سارا» وپەراسىندا ءبىرجان پارتياسىن 14 جىل ايتىپ كەلە جاتىر.

– العاش رەت 2010 جىلى ايتىپ شىقتىم. ۇستازىم قانات ومارباەۆ بىزگە 3-كۋرس وقىپ جۇرگەندە جاتتاتقان ەدى. «بەيىمبەت, ەگەر تەاتردا ىستەيتىن بولساڭ, وسى ءبىرجان سەنىڭ «ۆيزيتنايا كارتوچكاڭ» بولادى» دەپ ايتقان بولاتىن. 2005 جىلى جاتتاپ, 2008 جىلى وپەرالىق كلاستا ايتىپ شىقتىم. ءبىرجان – قازاقتىڭ ماڭدايىنا بىتكەن سال-سەرى, ەرەكشە تۇلعا. ونىڭ ءار ءسوزىن ءتۇسىنىپ تىڭدايمىن. جاس كەزدە ۆوكالدىق-تەحنيكالىق جاعىنا كوپ ءمان بەرەتىنمىن. قازىر جاس ۇلعايعان سايىن ماتىنگە ءمان بەرىپ, حالىققا ۇعىنىقتى ەتىپ جەتكىزۋگە تىرىسامىن. مىسالى, مىنا جولداردى الايىقشى:

سوزدەرى مارجانداي, كەسەكتەي.

ىزىڭداپ توڭىرەگىم جاۋ تورىپ ءجۇر,

جالعىز-اق ەل – تىرەگىم, حالىق – پانام.

مەيلى ءومىر, مەيلى ءومىر قيناسا دا,

حالىققا عانا مەن ارقا سۇيەيمىن, – دەپ تۇر. حالقىنا ارقا سۇيەگەن سونداي تۇلعانى سومداۋ – ەڭ جاۋاپتى ءىس, – دەيدى وپەرا ءانشىسى.

جاقىندا بەيىمبەت تاڭارىقوۆ «الپامىس» وپەراسىندا قارامان پارتياسىن الىپ شىقتى. رەسەيدىڭ حالىق ءارتىسى يۋري يساكوۆيچ قويعان وپەراعا 1 اي 10 كۇن دايىندالعان.

– بىزگە ءرولدى تۇرىمىزگە, بويىمىزعا, تاجىريبەمىزگە ساي ماەسترولار بەكىتەدى. جىر بويىنشا قارامان باتىر – تايشىق حاننىڭ جاۋىنگەرى. جىردا:

«ءبايبورى اۋىلىن شاۋىپ اكەلدىم,

ەركەكتەرىن قۇل عىپ,

ايەلدەرىن كۇڭ عىپ الدىڭىزعا الىپ كەلدىم.

گۇلبارشىنداي سۇلۋدى سىزگە تارتۋ ەتەمىن» دەگەن جولدارى بار. باتىر جاۋىنگەر قاراماننىڭ وبرازى ۇنايدى. ماعان بولمىسى دا كەلەدى. رەجيسسەردىڭ ايتۋى بويىنشا ءرولدى جاقسى الىپ شىقتىم. بىراق كەز كەلگەن كەيىپكەردى بىردەن اشۋ مۇمكىن ەمەس. ادەبي ءماتىن دە, اكتەرلىك شەبەرلىك تە اقىرىنداپ «پىسەدى» دەدى ول.

قازىرگى تاڭدا وپەرا انشىلەرىنىڭ ناسيحاتتالۋى وتە جاقسى. ءاربىر وپەرا ءانشىسى ءوز جۇمىسىن الەۋمەتتىك جەلىگە جاريالاپ وتىرادى. كورەرمەندەر دە وپەراعا ءجيى كەلەدى. ءار قويىلىمدا زال لىق تولىپ وتىرادى. بۇل دا مادەنيەتىمىزدىڭ كوش ىلگەرىلەگەنىنىڭ بەلگىسى دەپ ايتساق بولادى. دەگەنمەن ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز الەۋمەتتىك جەلىگە جاريالاعاندى ۇناتپايدى ەكەن. «ءبىزدىڭ باعامىزدى حالىق بەرەدى» دەگەن تۇجىرىمدى ۇستانادى.

– وپەرا ءانشىسى بولعان سوڭ كۇندەلىكتى دايىندىقتا جۇرەمىز. داۋىسىمىز قالىپتا بولۋى كەرەك. كۇندە دايىندالىپ وتىرامىز. «ساحناعا شىعاسىڭ» دەگەن كەزدە ساقاداي ساي بولعان دۇرىس. «ءبىرجان-سارا» وپەراسىندا سارانى بيبىگۇل جانۇزاق وينايتىن پارتيادا ەش قينالمايمىن دەسەم بولادى. سەبەبى ساحنادا پارتنەر رەتىندە بيبىگۇل ەكەۋمىز ءبىر-ءبىرىمىزدى تولىقتىرىپ وتىرامىز. سونىڭ اسەرىنەن ەرەكشە كۇش الىپ, شابىتتانامىز. ساحناداعى دەكوراتسيا دا قويىلىمنىڭ جاقسى شىعۋىنا اسەر ەتەدى. بىردە مىناداي قىزىق بولعان. «ءبىرجان-سارادا» تاۋدان اعاتىن تاسقىن بۇلاق بار. سونىڭ ەكىنشى اكتىسىندە ءبىرجان كەلىپ جۋىنادى. سول كەزدە اياعىم تايىپ كەتتى. بىراق ءارى قاراي تەز جالعاستىرىپ كەتتىك.

قازىر ۇستازبىن, ءوزىمنىڭ شاكىرتتەرىم بار. سولاردىڭ ءاربىر جەتىستىگى – مەن ءۇشىن ۇلكەن جەتىستىك. مۋزىكا بالانى ادەمىلىككە, سىپايىلىققا تاربيەلەيدى, رۋحاني الەمىن بايىتادى. ونەرلى بالا ءاردايىم ىزدەنىپ جۇرەتىن وجەت بولادى. باقىتجان جانە ءادىلجان دەگەن ەكى ۇلىم بار. ۇلكەن ۇلىم 10-دا, مۋزىكا كوللەدجىندە كلارنەت اسپابىندا وينايدى, – دەيدى ول.

ءاربىر پارتيانى اشۋ ۋاقىتتى, ەڭبەكتى تالاپ ەتەدى. بەيىمبەت تاڭارىقوۆ ءۇشىن ءالى دە اشىلماعان پارتيانىڭ ءبىرى – «اباي» وپەراسىنداعى ءازىم.

– احمەت جۇبانوۆ پەن لاتيف ءحاميديدىڭ «اباي» دەگەن وپەراسىندا ءازىم پارتياسىن ورىندادىم. نەگىزى, باسقا رولدەرىمە قاراعاندا, ءازىمنىڭ پارتياسى پسيحولوگيالىق تۇرعىدا قيىن. پسيحولوگيا­لىق تۇرعىدا ازىمنەن كەيىن شارشاپ قالامىن. ەكىجۇزدى, ابايدىڭ شاكىرتى بولا تۇرا, ايدارعا ۋ بەرەدى. سونى ءار ساحناعا شىققان سايىن اشۋعا تىرىسامىن. ءازىمنىڭ ەكىجۇزدىلىگى سونداي «مەن ەمەس» دەپ الاسۇرادى. ال رەجيسسەردىڭ ايتۋىنشا, ءتۇر-الپەتپەن ابايدى سەندىرۋ كەرەك. شىنىمدى ايتسام, ءازىم پارتياسى مەن ءۇشىن ءالى اشىلمادى. اشۋعا ءالى دە تىرىسىپ كەلەمىن, – دەدى وپەرا ءانشىسى.

ءومىربايان:

بەيىمبەت تاڭارىقوۆ شىعىس قازاقستان وبلىسى مارقاكول اۋدانى بوران اۋىلىندا 1977 جىلى 29 قاڭتاردا دۇنيەگە كەلگەن. 1994 جىلى قۇماش نۇرعاليەۆ اتىنداعى مەكتەپ-گيمنازيا­نى ءتامامداپ, اسكەر قاتارىنا شاقىرىلعان. ەكى جىل اسكەري بورىشىن وتەپ كەلگەن سوڭ, وسكەمەن قالاسىنداعى اعايىندى ابدۋلليندەر اتىنداعى مۋزىكا كوللەدجىندە 4 جىل ءبىلىم العان. مۋزىكا كوللەدجىن تامامداعاننان سوڭ, نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى مۋزىكا اكادەمياسىنا العاشقى ستۋدەنتتەر قاتارىندا وقۋعا قابىلدانادى. قانات ومارباەۆتىڭ كلاسىنا ءتۇسىپ, 2008 جىلى ءتامامداپ شىعادى.