بۇگىنگى كۇن – ەرتەڭ تاريح دەپ ايتادى. سول سەكىلدى ءاربىر سۋرەتتى ەستەلىك دەپ ەمەس, تاريح دەپ تۇسىنۋگە بولادى. جاقىندا بەلگىلى عالىم, فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى, پروفەسسور سەرىك نەگيموۆ ءبىر اڭگىمە اراسىندا, حالقىمىزدىڭ ءبىرتۋار ازاماتى, اكادەميك الكەي مارعۇلان تۋرالى ايتا كەلىپ, سول كىسىمەن بىرگە تۇسكەن فوتونىڭ تاريحىنا توقتالدى. زەردەلەپ ۇڭىلسەك, وسى سۋرەتتە ۇلكەن سىر جاتىر.
– 1975 جىلى 15 قاراشادا قازىرگى اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى, كسرو پەداگوگيكا عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى, اسكەري-مەمۋاريست, جازۋشى, قازاقتىڭ داڭقتى پەرزەنتى مالىك عابدۋلليننىڭ 60 جىلدىعى اتالىپ ءوتىلدى, – دەپ باستادى ءسوزىن عالىم.
– ەرتەڭىنە, ياعني 16 قاراشادا, الماتىدا تۇراتىن, حالقىمىزدىڭ ءبىر توپ زيالىلارى, اتاپ ايتقاندا, باۋىرجان مومىشۇلى, جۇسىپبەك ەلەبەكوۆ, شاپىق شوكين, الكەي مارعۇلان, ءادي ءشارىپوۆ, ومىربەك جولداسبەكوۆ, سەرىك قيراباەۆ, شەرحان مۇرتازا, ىدىرىس نوعايباەۆ جانە ت.ب. ازاماتتار ەر مالىكتىڭ شاڭىراعىندا باس قوستى. جايىلعان داستارحان ۇستىندە باۋىرجان اعامىز قىزىق-قىزىق وقيعالار ايتتى. الكەي مارعۇلان, شاپىق شوكين اعالارىمىز قانىش ساتباەۆ, مالىك عابدۋللين تۋرالى تاعىلىمدى ەستەلىك ءوربىتتى. باسقا دا كىسىلەر اعامىزدىڭ كەڭەس وداعى باتىرىنىڭ التىن جۇلدىزىن ۆوروشيلوۆتىڭ قولىنان العانىن, سول داۋىردەگى مارشالدار مەن گەنەرالداردىڭ ورتاسىندا بەدەلى زور بولعاندىعىن اڭگىمەلەدى.
ءۇزىلىس كەزىندە كەيبىر قوناقتار اعانىڭ فوتو-البومىن قاراپ, ەندى بىرەۋلەرى عالىمنىڭ كىتاپتارىنا ءۇڭىلىپ جاتتى.
وسى كەزدە كەڭ كرەسلوعا الكەي حاقانۇلى جايعاسىپ, جانىندا مەن وتىرعان ەدىم. وندا الەكەڭنىڭ جاسى 71-دەن 72-گە قاراعان شاعى, ءىرى, سۇيەكتى, ۇزىن بويلى, ءوزى سويلەگەن كەزدە ويلانىپ وتىرىپ, ساكەننىڭ «كوكشەتاۋ» پوەماسىندا: «تولعانىپ, تومەن قاراپ شال ايتادى» دەگەندەي, باسىن تومەن سالىپ, اڭگىمەسىن اعىل-تەگىل اعىتتى. سوندا ول كىسى مالىكتىڭ ادامشىلىق قاسيەتى, عالىمدىق كەلبەتى, سوعىستاعى عاجايىپ ەرلىگى, ۇلكەنمەن دە, كىشىمەن دە جاقىندىعى ءجونىندە سىر شەرتتى. سونداي-اق ءسوز اراسىندا مۇحتار اۋەزوۆ, قانىش ساتباەۆ, وراز-مۇحاممەدتىڭ كۇمىس ساندىعى, ابىلعازى ءباھادۇر, راشيد-اد-دين, شوقان ءۋاليحانوۆ جايىندا عيبراتتى وي تولعادى. ماعجانمەن جان دوس بولىپتى. سوندا جان-جاعىنا قاراپ: «ماعجان اقتالادى. ونىڭ جازۋى سۇلۋ ەدى. اكادەميانىڭ سيرەك قولجازبا قورىندا ماعجاننىڭ جازبالارى بولۋ كەرەك» دەپ وتە ساقتىقپەن ايتىپ وتىردى.
وسى وتىرىستا ءبىر وقيعانىڭ كۋاسى بولدىم. ءبىر كىسىلەر جۇسىپبەك ەلەبەكوۆكە: «جۇسەكە, مالىكتىڭ ءوزى جوق بولسا دا قارا شاڭىراعى عوي. رامازان ەلەباەۆ ءانىن شىعارعان, ءسوزىن عابيدەن مۇستافين جازعان, كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى تولەگەن توقتاروۆقا ارنالعان «جاس قازاق» ءانىن باتىر باۋىرىمىزدىڭ تويىندا ايتپاساڭىز ايىپ بولار» دەگەندەي اتاقتى انشىگە قولقا سالدى. مالىك اعانىڭ ءۇيى شاعىن ءتورت بولمە. ءۇي دەگەن قايناپ تۇر. جۇسەكەڭ توردە وتىرعان, دومبىراسىن شەرتىپ, ءاندى باستاي بەرگەندە اۋزىنداعى المالى-سالمالى ءتىسى ۇشىپ كەتتى. سول ساتتە ءۇيدىڭ ءىشى ىستىق بولسا دا داۋىل سوققانداي كۇي بولدى. مەن بوساعادا, تومەنگى جاقتا وتىرىپ, اعامىزدىڭ ءتىسىن قاعىپ الدىم.
سول ءبىر ۇلى باتىردىڭ شاڭىراعىنداعى حالقىمىزدىڭ ءسۇتتىڭ بەتىنە شىعار قايماقتارىمەن بىرگە بولىپ, سولاردىڭ مازمۇندى اڭگىمەلەرىن تىڭداپ, ونىڭ ىشىندە ەڭ جاسى مەن بولعاندىقتان قىزمەت كورسەتىپ, ۇلكەندەردىڭ باتاسىن العانىم – ءالى كۇنگە دەيىن ەسىمنەن كەتپەيدى. الكەي اعاممەن تۇسكەن سۋرەتتىڭ سىرى وسى,– دەپ اڭگىمەسىن اياقتادى سەرىك اعامىز.
