قر بiلiم جانە عىلىم مينيسترلiگiنiڭ تۇركi اكادەمياسىندا «تۇركi حالىقتارىنىڭ ەجەلگi ادەبي جادiگەرلiكتەرi جانە نەمات كەلiمبەتوۆ شىعارماشىلىعى» تاقىرىبىندا عىلىمي-تاجiريبەلiك كونفەرەنتسيا بولدى. عالىمدار, قالامگەر شىعارماشىلىعىن ءار قىرىنان تالداپ, ونىڭ ولمەس مۇراسىنا لايىقتى باعا بەردi.
ەلiمiزدە – «قۇرمەت» وردەنiمەن (2001 جىلى), حالىقارالىق دارەجەدە –ف.كافكا اتىنداعى ەۋروپا قوعامىنىڭ التىن بەلگiسiمەن (2010 جىلى) ماراپاتتالعان نەمات كەلiمبەتوۆ – تۇركiتانۋشى-عالىم, جازۋشى, سونىمەن قاتار, قوعام قايراتكەرi. تاعدىرى تاۋقىمەت ۇستiندە وتسە دە, قالامگەر ەشقاشان مويىماعان. وتىز بەس جاسىندا كۇردەلi وتا جاساتقاننان كەيiن ۇزاق جىلدار بويى اۋرۋ ازابىن تارتتى. ايتسە دە, تۇلعالىق iرiلiگiن ساقتاي بiلدi. ءتان ازابىن تارتىپ, جانى قينالعان جىلدارىن دا ادام رۋحىن جانيتىن كەرەمەت كوركەم دۇنيەگە اينالدىردى.
عۇمىرىندا «تاعدىردىڭ داۋىلى سوققان كەزدە تامىرى تەرەڭ ادام عانا ۇشىپ كەتپەي, امان قالادى» دەپ, بولمىس بيiكتiگi مەن تانىم تەرەڭدiگiنە ۇمتىلعان ول قازاق ادەبيەتiنە تىڭنان تۇرەن سالعان. كۇلتەگiن داۋiرiنەن بە-رiرەكتەن باستالىپ جۇرگەن ادەبيەت تاريحىن سوناۋ ساق, عۇن داۋiرiنە دەيiن تارتتى. سولايشا, ءوزiنiڭ عىلىمي دايەكتi ەڭبەكتەرiمەن قازاقتىڭ بەرتiندە عانا پايدا بولعان, تامىرسىز حالىق ەمەس ەكەنiن, قازاق تاريحىنىڭ, ادەبيەت تاريحىنىڭ سان عاسىردى قامتيتىنىن دالەلدەدi. سول ەڭبەكتiڭ جەمiسi – «ەجەلگi ءداۋiر ادەبيەتi» بۇگiندە ستۋدەنتتەردiڭ قولىنان تۇسپەيتiن وقۋلىققا اينالدى.
جيىن بارىسىندا شاكiر ىبىراەۆ, عاريفوللا ەسiم, ساۋىتبەك ابدراحمانوۆ, شەرۋباي قۇرمانبايۇلى, تاعى دا باسقا قالام قايراتكەرلەرi, تۇركولوگ-عالىمدار بايانداما جاساعان. جازۋشى-عالىمنىڭ شىعارماشىلىعىن قامتىعان كiتاپ كورمەسi دە ۇيىمداستىرىلدى.
P.S.
نەمات كەلiمبەتوۆ 1937 جىلدىڭ 4 ءساۋiرi كۇنi تۋعان. كوزi تiرi بولسا, بيىل 75 جاسقا تولار ەدi… تۇلعانىڭ تۋعان كۇنiنە ورايلاستىرىلعان عىلىمي كونفەرەنتسياعا تۇياعى – قر ۇكiمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قايرات كەلiمبەتوۆ تە كەلiپ قاتىستى.
ءنازيرا سايلاۋقىزى
