ۇلتىمىزدىڭ ءبىرتۋار كومپوزيتورى ءشامشى قالداياقوۆتىڭ 300-گە جۋىق ءانى بار دەپ ەسەپتەلەدى. بالاسى مۇحتاردىڭ ايتۋىنشا, ءشامشى وسىنشاما ءان جازباعان. «2010 جىلى انجيناعىن شىعاردىق. وعان 55 ءان ەنگىزىلدى. كوزى تىرىسىندە اكەم «جاقسى كومپوزيتور بولۋ ءۇشىن كوپ ءان ءبىلۋ كەرەك» دەپ ايتىپ وتىراتىن. ءوزى دە 300-گە جۋىق ءاندى جاتقا ءبىلدى. سوندىقتان, 300-دەي ءان جازدى دەپ ايتۋعا كەلمەيدى, ول وسىنشاما ءاندى بىلگەن» دەدى مۇحتار قالداياقوۆ استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن وتكىزىلگەن «ءانىم سەن ەدىڭ» كونتسەرتىنىڭ الدىنداعى ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا.
كونتسەرتتە ءشامشىنىڭ ەلگە سۇيىكتى اندەرىمەن قاتار جارىققا شىعا قويماعان اندەرى دە ايتىلادى دەلىندى. بەلگىلى ءانشى جۇبانىش جەكسەنۇلى وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن ۆالس كورولىنىڭ «ارقالىقتىڭ اق تاڭى» جانە «سۇيمەگەندەر ساعىنبايدى» اندەرىن جاڭعىرتقان ەدى.
سول سەكىلدى ءشامشىنىڭ «جارقىرايدى جەزقازعان» اتالاتىن حالىققا جەتپەي جۇرگەن تاعى ءبىر ءانى بار ەكەن. بۇل تۋىندىنى سەركە قوجامقۇلوۆ اتىنداعى جەزقازعان سازدى-دراما تەاترىنىڭ اكتەرى دۇيسەن كەنجەەۆ 1992 جىلى شىمكەنتتە وتكەن ءشامشى قالداياقوۆ اندەرىنىڭ العاشقى فەستيۆالىندە ورىنداپ, «ءشامشى قالداياقوۆتىڭ جاڭا ءانى» نوميناتسياسىندا جەڭىمپاز اتاندى. اكتەردىڭ وسى ءاندى ءدۇيىم جۇرتتىڭ الدىنا شىعارۋىنا وندەۋگە كەتەتىن قارجى قولبايلاۋ بولىپ تۇر. جۇبانىشقا «جارقىرايدى جەزقازعان» ءانىنىڭ باعىن جاندىرۋعا ۇسىنىس تاستاعانىمىزدا: «ءان ۇناسا, ورىنداۋعا دايىنمىن» دەگەن جاۋابىن ەستىدىك.
تاعى ءبىر تىڭ شىعارما جايلى حالىق ءارتىسى روزا رىمباەۆا ايتتى. «ول – جالعىز, ءبىز – ەكەۋمىز» دەگەن ءشامشى اعامىزدىڭ ورىندالماي كەتكەن ءانىن كونتسەرتتە ايتامىن. ءسوزىن نۇرسۇلتان الىمقۇلوۆ جازعان. بۇل ءاندى تىڭداۋشىلار ۇمىتىپ تا كەتكەن شىعار. بالا كەزىمدە تىڭداعان ءانىم ەدى. مۇنى ەندى ءبىرىنشى رەت ورىنداماقپىن» دەدى ول. سونىمەن قاتار, داڭقتى ءانشى 1975 جىلى ۇلى جەڭىستىڭ 30 جىلدىعىنا ارنالعان جاس ورىنداۋشىلار بايقاۋىنا قاتىسىپ, ءبىرىنشى ورىن العانىن, سول كەزدە قازىلار القاسىنىڭ توراعاسى ءشامشى قالداياقوۆ بولعانىن ەسكە الدى. ءشامشى قالداياقوۆتىڭ اتا-بابالارى قاراعاندى وبلىسىنىڭ جاڭاارقا اۋدانىن مەكەندەگەن دەگەن دەرەكتى بەلگىلى ونەر زەرتتەۋشىسى, كومپوزيتور ءىليا جاقانوۆتان ەستىگەن ەدىك. وسى سوزگە ونەرتانۋشى ەرلان تولەۋتاي دا قوسىلىپ ءجۇر. مۇحتار قالداياقوۆ ول جونىنەن حابارسىز بولىپ شىقتى. «ءبىزدىڭ رۋىمىز – جاعالبايلى, اتامەكەنىمىز – باتىس قازاقستاندا دەپ ەسەپتەيمىن» دەدى ول. قاي جاقتان بولسا دا, ءشامشى قالداياقوۆ قازاقتىڭ دارىندى ۇلى, حالقىمىزدىڭ سۇيىكتى كومپوزيتورى.
امانعالي قالجانوۆ
