تۋعان ءتىلدىڭ تىنىسى

استانا قالاسى تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىندا اعىمداعى جىلى اتقارىلعان شارۋالاردىڭ جىلدىق قورىتىندىسى

2013 جىلى باسقارما بىرقاتار دەپارتامەنت پەن استانا قالاسى بويىنشا مونوپولياعا قارسى ينسپەكتسياسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل تۋرالى» زاڭىنىڭ ورىندالۋىنا تەكسەرىس جۇرگىزدى. سونداي-اق, مەملەكەتتىك ءتىل ساياساتىن ودان ءارى جەتىلدىرۋ جونىندەگى جۇمىس توبىنىڭ ءتورت وتىرىسى ءوتتى. ءبىرىنشى توقسانداعى وتىرىستا استانا قالاسى اكىمدىگىنە قاراستى مەكەمەلەردە مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋ جايى, 2012 جىلعى 5 جانە 11 جەلتوقسانداعى حاتتامالىق تاپ­سىرمالار بويىنشا قۇرىلىمدىق مەكەمەلەردە جانە حالىققا قىز­مەت كورسەتۋ ورتالىقتارىندا اتقا­رىل­عان جۇمىستار قارالدى. ەكىنشى توقسانداعى وتىرىستا  64 مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەن ارناۋلى ورتا ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە, ءۇشىنشى توقسانداعى وتىرىستا استانا قالا­سىنداعى بانك جانە نوتاريات سالالارىندا, اۋەجاي, تەمىرجول جانە اۆتوۆوكزالداردا تىلدىك احۋال سارالاندى. ءتورتىنشى توقسانداعى وتىرىستا قۇرىلىمدىق مەكەمەلەردەگى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل تۋرالى» زاڭىنىڭ ورىندالۋى تۋرالى ماسەلە قارالىپ, ونىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مەكەمە باسشىلارىنا زاڭنىڭ ورىندالۋ بارىسىن, تىلدەردى دامىتۋ مەن قولدانۋدىڭ 2013 جىلعا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارىنا سايكەس جۇمىستار جۇرگىزۋدى قاداعالاۋ, ءىس قاعازدارىن مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋ مەن تاپسىرمالاردىڭ ورىندالۋى جونىندەگى ماسەلەگە باستى نازار اۋدارۋ تاپسىرىلدى.

سارىارقا اۋدانى پروكۋراتۋراسىمەن بىرلەسىپ ادىلەت, توتەنشە جاعدايلار, ىشكى ىستەر جانە سالىق دەپارتامەنتتەرىنە, ەسىل اۋدانى پروكۋراتۋراسىمەن بىرگە بىرنەشە دەنساۋلىق ساقتاۋ نىساندارى مەن مەكتەپ, بالاباقشالارعا تەكسەرىس جۇرگىزىلدى. ونىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تەكسەرىلگەن مەكەمەلەرگە 12 ۇسىنىم بەرىلىپ, 35 قىزمەتكەر تارتىپتىك جازاعا تارتىلدى.

ارداقتىلار اتى بەرىلدى

جىل ىشىندە ءۇش رەت قالالىق ونوماستيكا كوميسسياسىنىڭ وتى­رىسى ءوتىپ, جالپى العاندا 46 ءوتىنىش-حات قارالىپ, 21 ۇسىنىس قاناعاتتاندىرىلدى. اتاپ ايتساق, كوشەلەرگە اقىن-جازۋشىلار قا­ليجان بەكحوجيننىڭ, شونا سما­حانۇلىنىڭ, تاحاۋي احتانوۆتىڭ, ساكەن ءجۇنىسوۆتىڭ, سۇيىنبيكەنىڭ, الەم جانە وليمپيادا چەمپيونى اناتولي حراپاتىيدىڭ, قازاق باتىرلارى بايدىبەك قاراشاۇلىنىڭ, قويگەلدى سارتۇلىنىڭ, ساۋرىق ىستامبەكۇلىنىڭ, سۇرانشى اقىن­بەكۇلىنىڭ, كۇيشى قازانعاپتىڭ ەسىمدەرىن بەرۋ تۋرالى جانە     ل.ميرزويان كوشەسىنىڭ اتاۋىن قر ۇعا اكادەميگى قانىش ساتباەۆتىڭ ەسىمىنە وزگەرتۋ تۋرالى شەشىم قا­بىلداندى. سونىمەن بىرگە, №70 مەك­تەپتى باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ, №10 مەكتەپتى جۇمابەك تاشە­نوۆ­تىڭ, №49 مەكتەپتى قوشكە كەمەڭ­گەرۇلىنىڭ, №52 مەكتەپتى باتىر بايان قاسابولاتۇلىنىڭ, №58 مەك­تەپتى كەنەسارى قاسىمۇلىنىڭ, №56 مەكتەپتى شاكارىم قۇداي­بەر­دىۇلىنىڭ, №54 مەكتەپتى اقسەلەۋ سەيدىمبەكتىڭ, №35 مەكتەپتى ءنازىر تورەقۇلۇلىنىڭ ەسىمدەرىمەن اتاۋ جونىندەگى, اسكەن نابيەۆتىڭ تۇرعان ۇيىنە مەموريالدىق تاقتا قويۋ تۋرالى ۇسىنىستار بويىنشا وڭ شەشىم شىعارىلدى.

ورتاق ەل – ورتاق ءتىل

«قازاق جازۋى: ءتول دىبىس – ءتول ءالىپبي», «وقىتۋدىڭ ۋاجدەمەلەرى مەن تەحنولوگيالارى», «قازاق ءتىلىن وقىتۋدا قازتەست-ءتىڭ ءرولى جانە ەرەكشەلىكتەرى», «لاتىن ءالىپبيى: مۇمكىندىك پەن قاجەتتىلىك», «ءىس قاعازدارىن مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋدى بىرىزدەندىرۋ» سىندى بىرنەشە تاقىرىپتارداعى سەمي­نارلار مەن «ۇلتتىق تاربيە نەگىزى – ءتىل», «ورتاق ەل – ورتاق ءتىل», «مەملەكەتتىك ءتىل جانە قازاق باس­پاسوزى», «ەلباسى, مەملەكەتتىك ءتىل جانە ەتنو-مادەني قاۋىمداستىقتار» جانە «قازاق» گازەتىنىڭ 100 جىلدى­عىنا ارنالعان دوڭگەلەك ۇستەلدەر وتكىزىلدى. جىلداعىداي ءتۇرلى باي­قاۋلار, پىكىرسايىس ءتۋرنيرى, تاريحي تۇلعالاردىڭ مەرەيتويلارىنا ارنالعان كەشتەر مەن ءمۇشايرالار ۇيىمداستىرىلدى. قازاقستان حالقى تىلدەرىن دامىتۋ جۇمىستارى جالعاستى.

ءجىتى تەكسەرىس جەمىسىن بەردى

مەكەمەلەردە, وقۋ ورىندارىندا تىلدەردى دامىتۋ, تىلدىك احۋالدى تەكسەرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ماسەلەن, قاراشا ايىندا جولاۋشىلار كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى باسقارماسىمەن بىرلەسكەن رەيد بارىسىندا كەيبىر  اۆتوبۋستاردىڭ ىشىندەگى كورنەكى اقپارات ماتىندەرى ءتىل تۋرالى زاڭ تالاپتارىنا سايكەس كەلمەيتىندىگى انىقتالدى. تەك­سە­­رىلگەن 32 اۆتوبۋستىڭ 11-ىندە عانا كورنەكى اقپارات ساۋاتتى جا­زىلعان, ال, 21-ىندە زاڭناماعا ءساي­كەس كەلمەيدى. كوندۋكتورلاردىڭ بەسەۋى عانا مەملەكەتتىك تىلدە قىزمەت كورسەتەدى. كوندۋكتورلار ايالداما اتاۋلارىن ورىس تىلىندە حابارلايتىنى, قازاق تىلىندە ايالدامالاردىڭ اتاۋلارى دۇرىس ايتىلمايتىنى ءمالىم بولدى. مىسالى, باراەۆا كوشەسى, بەيسەكباەۆا كوشەسى, زەلەنستروي, سۋپەرماركەت «كازاحستان» دەپ بۇزىپ ايتادى.

جالپى, جىل باسىنان بەرى وسى تەكتەس 93 رەيد ءوتتى. 3019 جارناما ماتىندەرىنە كەلىسىم بەرىلىپ, 237 قاتە تۇزەتىلدى. بۇل ورايدا, تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنا قوعامدىق جۇمىسقا قابىلدانعان 20 ستۋدەنتتىڭ كومەگى ءتيدى. ستۋدەنتتەر جالپى سانى 252 كوشەنىڭ سىلتەمەسى, 112 كوشەدە ورنالاسقان سىرتقى جارناما جانە كورنەكى اقپاراتتاعى قاتە جازىلعان ماتىندەردى تىركەپ, جارنامالاردىڭ ءتىل تۋرالى زاڭناماعا سايكەس ورنا­لاسۋىن قاداعالاۋ جونىندە با­قىلاۋ جۇرگىزدى. ەۋرازيا ۇلتتىق ۋني­ۆەرسيتەتىنىڭ 25 ستۋدەنتى وقۋ ءتاجى­ريبەسىنەن ءوتىپ, جالپى سانى 380 كوشە كورسەتكىشى مەن سىرتقى جانە كورنەكى اقپارات ءماتىنىن باقىلادى.

باسقارمانىڭ 2011-2015 جىل­دار­عا ارنالعان ستراتەگيالىق جوس­پا­رى­نا وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ, 2014-2018 جىل­­دارعا ارنالعان جوباسى دايىن­دالدى.

امانعالي قالجانوۆ