قالالىق حالىق قالاۋلىلارى «ەنەرگيا ۇنەمدەۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ جولدارى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ءماجىلىسىن وتكىزدى. بۇل جيىنعا دەپۋتاتتارمەن بىرگە ەنەرگيا ۇنەمدەۋگە اتسالىسىپ جۇرگەن بىرقاتار كومپانيا وكىلدەرى, قالالىق جىلۋ, ەنەرگيا توراپتارىنىڭ باسشىلارى قاتىستى.
مۇنداي ماسەلە كۇن تارتىبىنە بەكەر قويىلماعانى بەلگىلى. پىكىر الماسۋ بارىسىندا استانانىڭ ەنەرگيا ۇنەمدەۋى قانداي دەڭگەيدە, ونى كىم قالاي دامىتىپ جاتىر دەگەن ساۋالدارعا ناقتى ءارى ءتيىمدى جاۋاپتار ىزدەستىرىلدى. العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ءسوز العان «قازاقەنەرگوساراپتاما» اق ستراتەگيالىق تالداۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ءانۋار قوشقارباەۆ وسى سالاداعى مەملەكەتتىك ۇستانىممەن تانىستىرىپ ءوتتى. بىلتىر عانا وزگەرىسكە ۇشىراعان جاڭا زاڭنىڭ تيىمدىلىگى كۇن وتكەن سايىن ارتىپ كەلە جاتقاندىعىنا ەكپىن ءتۇسىردى.
«جۇيەلى تەحنولوگيالار ورتالىعى» جشس ديرەكتورى ۆەرا سادىقوۆا قازاقستاننىڭ ەرتە مە, كەش پە الەمدىك ستاندارتقا ساي جۇمىس ىستەپ, ەنەرگيا ۇنەمدەۋ ءتاسىلىن سىناقتان وتكەن جۇيەگە كوشۋ ارقىلى مەڭگەرىپ وركەنيەت كوشىنە ىلەسەتىنىن العا تارتتى. «قازىر الەمنىڭ دامىعان وزىق مەملەكەتتەرى مىسالى برازيليا, اقش, كورەيا, ەۋروپا ەلدەرى, وار دا ISO 50001 جۇيەسىنە كوشكەن. قازاقستاندا دا بۇل جۇيەنى زەردەلەۋ جولعا قويىلىپ كەلەدى. ونىڭ تيىمدىلىگى ءىس جۇزىندە دالەلدەنە باستادى» دەپ بىرقاتار ساندىق كورسەتكىشتەرگە توقتالىپ ءوتتى. ىرگەلى ەل بولا وتىرىپ الەمدىك دامۋ كوشىنەن قالماس ءۇشىن جاڭا شىققان تەحنولوگيانىڭ كۇشى مەن قاۋقارىن باعالاي ءبىلۋىمىز شارت. وسى جونىندە ءسوز العان «ەنكوم-ست» كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى الەكساندر ەنتين استانانىڭ بىرقاتار مەكتەپتەرىندە اتالمىش ەنەرگيا ۇنەمدەۋ تەحنولوگياسىن ورناتقانى تۋرالى ايتتى. مىسالى, №15 مەكتەپتە ورناتىلعان وسىنداي جىلۋ ۇنەمدەگىشتەردىڭ ارقاسىندا جىلۋ ساقتاۋ 25 پايىزعا ارتقان. ونىڭ ۇستىنە بۇل جوندەۋ جاسالماعان, تەرەزەلەرى بەكىتىلمەگەن ەسكى عيماراتتا وتىرعان مەكتەپ ەكەنىن ەسكەرۋ قاجەتتىگىنە دە باسا نازار اۋداردى. قالاداعى عيماراتتار سانى جىل وتكەن سايىن كوبەيىپ كەلە جاتقانمەن, ولاردى جىلۋ مەن جارىقپەن قامتاماسىز ەتۋ ورتالىقتارى سىرتتان ەشبىر كومەكسىز-اق جۇمىس جاساپ كەلە جاتقاندىعى انىق. ولاردىڭ بارلىعىنا ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن ەنگىزسە, بۇل كەلەشەك الدىنداعى زالالسىز تۇتىنۋ تەتىگىن جەتىلدىرۋ بولىپ تابىلار ەدى. دوڭگەلەك ۇستەلگە سوناۋ رەسەيدەن ارتىنىپ-تارتىنىپ جەتكەن كاسىپكەرلەر دە ءوز ۇسىنىسىن ورتاعا سالدى. نەمىستىڭ «ۆاگنەر» ينجەنەرلىك-وندىرىستىك توبىنىڭ تمد مەن وڭتۇستىك شىعىس ازيا ەلدەرى بويىنشا سىرتقى ەكونوميكالىق بايلانىس ديرەكتورى دەنيس گيتەلمان ءوزى كورسەتكەن نانوتەحنولوگيالاردان جاسالعان ونىمدەر قالدىقسىز جۇمىس جاساۋعا باعىتتالعانىنا توقتالدى. وسىنداي الدىڭعى قاتارلى ونىمدەردى ۇتىمدى پايدالانا وتىرىپ, قالانىڭ ەنەرگيا ۇنەمدەۋىن بىلىكتىلىكپەن دۇرىس جولعا قويۋعا بولاتىندىعىن دالەلدەپ باقتى.
ارينە, استانانىڭ عانا ەمەس, ەلىمىزدىڭ ءار تۇكپىرىندە ەنەرگيا جۇمساۋ جىلدان جىلعا قىمباتتاپ كەلەدى. مۇنى مونوپوليستەر ءتيىمدى دەپ شەشسە, حالىق قىمباتسىنادى. دەگەنمەن, تۇتىنۋشى مەن ۇسىنۋشى اراسىنداعى تەپە-تەڭدىكتى ساقتاۋعا ISO 50001 سىندى جۇيەلەردى جاپپاي قولدانىسقا ەنگىزۋ كۇن تارتىبىندە قاراستىرىلۋعا ءتيىستى ماسەلە دەپ شەشىلدى. بۇل حالىقتىڭ قامىن كۇيتتەپ وتىرعان دەپۋتاتتار نازارىندا بولاتىن ءىس ەكەندىگى ءشۇباسىز.
شىنار ءابىلدا
