SENIM – KÄMIL,
ŞARUA – SERGEK
Juyrda ǧana Mäjılıs deputaty, jazuşy Aldan Smaiyldan jurnalist «Halyq qalaulysy retınde Astanaǧa qandai paidaŋyzdy tigıze aldyŋyz?» dep sūraǧanynda, «Pälendei eşteŋe jasamadym. Öitkenı, elordaǧa qatysty mäselenıŋ barlyǧy derlık Elbasynyŋ nazarynda. Mädenietın de, arhitekturasyn da, infraqūrylymyn da Prezident Nūrsūltan Äbışūly şeşude» degen.
Aitsa, aitqanyndai-aq, Astana astana bolǧaly qaǧylǧan är qazyǧy men qalanǧan är kırpışı Memleket basyşysynyŋ köz aldynda, jıtı baqylauynda. Öitkenı, Astana – Prezidenttıŋ töl perzentı, aiqyn qoltaŋbasy. «…Būl qalany bükıl jan-jüregımmen qatty jaqsy köretınımdı jasyra almaimyn. …Alys saparlardan oralyp kele jatyp, men ärqaşan tuǧan Astanammen jüzdesudı taǧatsyzdana kütemın» deitını de sondyqtan.
Künı keşe ǧana qazaqtyŋ sol bas şaharynyŋ on bes jyldyq mereitoiyn dürıldete atap ötken jaiymyz bar. Toi dumanynyŋ soŋyn ala el gazetı «Egemennen» Elbasynyŋ «Astana – Qazaqstannyŋ ūly däuırı jäne strategiialyq vektory» atty maqalasyn oqydyq. Airyqşa tolqynyspen, quanyşpen, jeŋıspen jazylǧan Prezident qalamynyŋ ızınde küllı qazaqtyŋ zor maqtanyşy, asqaq sezımı jatqandai, jas Astananyŋ ǧajaiyp tarihy jatqandai…
Ras, elordanyŋ baiyppen, baǧammen basqan är qadamynda bızdıŋ jetıstıgımız bar jäne ūşan-teŋız. Öitkenı, bar-joǧy on bes jylda elordaǧa salynǧan investisiianyŋ jalpy kölemı tört trillion (!) teŋgeden asyp jyǧylǧan. Al, ötken jylǧy önerkäsıp önımınıŋ şamasy, qalabasynyŋ soŋǧy esebınen esımızde qalǧany, 197 milliard teŋgenı qūrady.
Basqa da köptegen süiınşılı jaŋalyqtardyŋ kuäsımız: Astanada teplovoz qūrastyrylady, vagondar men tıkūşaqtardy şyǧarudamyz, jaqynda ǧana kün batareialarynyŋ modulderın jasaityn zauyt ıske qosyldy. Osynyŋ bärın Elbasy maqalasynda erekşe ıltipatpen jetkızıptı. Älı de jıgerlı jūmystardyŋ, igılıktı ısterdıŋ jalǧasatynyn da aitady: «Qala infraqūrylymdaryn jaŋǧyrtu men keŋeitu üderısterı belsendı jürıp jatyr. Qalanyŋ jylu kommunikasiialary men elektr jelılerınıŋ quattary aitarlyqtai ūlǧaityldy. Kölık infraqūrylymdaryn jaŋartu da serpındı jürude. Osy jyly-aq qalada jürdek jeŋıl relstı tramvai qūrudyŋ naqty jūmys kezeŋı bastalady» deidı Nūrsūltan Nazarbaev.
«Batystyŋ syrbazdyǧy men şyǧystyŋ tereŋ ruhani dästürlerın boiyna berık sıŋırgen» Astana älı de qarqyndy damitynyna endı kümän joq. «Endı» deitınımız, astana Almatydan Arqaǧa köş tüzegende jaŋa şahar tūrmaq, küllı eldıŋ bolaşaǧyna senımsızdıkpen qaraǧan zamandastarymyz az emes edı. Al, bügın… Bügın senım – kämıl, şarua – sergek, kümän seiılgen. Tek örleu, damu, örkendeu bar.
Merei MEIIRBEKOV,
QR İndustriia jäne jaŋa tehnologiia-lar ministrlıgı Turizm industriiasy komitetınıŋ bas sarapşysy
Täuelsızdık tūmary
Elbasymyzdyŋ «Egemen Qazaqstan» gazetınde jariialanǧan «Astana – Qazaqstannyŋ ūly däuırı jäne strategiialyq vektory» atty maqalasymen tanystyq.
Būl maqaladan, äsırese, bızderge – sportşylarǧa etene tanys patriottyq sezım, Otanǧa degen mahabbat, Astanaǧa degen süiıspenşılık bırden sezıledı. Oǧan Prezidenttıŋ öz sözı dälel: « İä, men de bükıl qazaqstandyqtar siiaqty būl qalany bükıl jan-jüregımmen jaqsy köretınımdı jasyra almaimyn». Ata-babamyz arman etken azattyq astanasy qazaqtyŋ qai balasyna da qymbat ärı ystyq desek te, Elbasynyŋ tebırenısı bölek. Sebebı, Nūrsūltan Äbışūly – Astana qalasynyŋ «bas arhitektory» ekenı dausyz.
Äuel bastan Saryarqa tösıne salynyp bastaǧan jaŋa astananyŋ qūrylys josparyn qūruǧa eleulı üles qosqanyn jasyrmaǧan Prezidentımız maqalada: «Men «Bäiterek» monumentı, «Piramida», «Otan qorǧauşylar» arhitekturalyq ansamblı, «Han Şatyr», «Astana Opera», «Mäŋgılık El» keşenderı siiaqty Astananyŋ bırqatar ǧimarattarynyŋ ülgısın syzyp, käsıbi şeberlerge olardyŋ beinesı men ideiasyn ūsyndym», – deidı. Būl joldar joǧaryda aitqan sözımızge tolyq negız bolady.
Astana bügınde mädeniettıŋ, ruhaniiattyŋ bas şahary ǧana emes, sonymen qosa, el namysyn qorǧap jürgen sportşylarymyzdyŋ basyn bırıktırgen altyn ūiaǧa ainalyp ülgerdı. Elbasymyz «Qazaqstan – 2050» Strategiiasy: qalyptasqan memlekettıŋ jaŋa saiasi baǧyty» atty Joldauda: «Deneşynyqtyru men sport memlekettıŋ airyqşa nazarynda boluy tiıs. Naq sol salamatty ömır salty ūlt densaulyǧynyŋ kıltı bolyp sanalady. Alaida, elde barlyǧy üşın qoljetımdı sport nysandary, sport qūral-jabdyqtary jetıspeidı. Osyǧan bailanysty Ükımet jäne jergılıktı organdar dene şynyqtyrudy, būqaralyq sportty damytu jäne tiptık jobadaǧy deneşynyqtyru-sauyqtyru nysandary, sonyŋ ışınde, aula nysandary qūrylysy boiynşa şaralar qabyldau qajet. Būl jūmysty kelesı jyly-aq bastau kerek», – dep, Ükımetke tapsyrma bergen bolatyn. Osy negızde atqarylǧan jūmystar bas qalamyzda da būqaralyq sporttyŋ damuyna tyŋ serpın berdı. Mäselen, jaqynda aşylǧan «Tarlan» mūz aidyny arenasynda qarapaiym halyq jyl boiy syrǧanaq tebe alady. Älemnıŋ soŋǧy tehnologiiasymen salynǧan sport keşenderı Memleket basşysynyŋ sportqa degen qamqorlyǧynyŋ arqasynda köptep qoldanysqa berılıp jatyr der edım.
Bız – namysty, talantty, jauynger ūltpyz! Elımızde ösıp kele jatqan jas sportşylarǧa qarap, senımdı türde osylai aita alamyn. Al, osyndai bılektı de jürektı örenderımız bairaqty bäsekelerde top jarǧan saiyn, jeke sportşynyŋ ǧana emes, Qazaqstannyŋ da mereiı ösıp, aibyny asqaqtai beredı. Sondyqtan, Elbasynyŋ alǧa qoiyp otyrǧan sportty damytu turaly saiasaty Qazaqstandy älemge tanytudyŋ, el namysyn asqaqtatudyŋ bır joly dep bılemın.
Daniiar ELEUSINOV,
bokstan ūlttyq qūramasynyŋ
kapitany
«Aqyldy qala» atanar kün alys emes
Elbasymyz Nūrsūltan Nazarbaev aiqyndap aitqandai, Astana şynymen de elımızdıŋ innovasiialyq jüregıne ainaldy. Är zamanda kez kelgen memlekettıŋ qaryşty damuy barlyq salanyŋ innovasiialyq igılıkterıne bailanysty. Bızdıŋ de qazırgı elordamyz berık ziiatkerlık jäne önerkäsiptik ortalyq bolyp tabylady.
Mūnda düniejüzılık deŋgeidegı ǧylymi-bılım beru jüielerı, ekonomikalyq aimaqtar men tehnoparkter qūrylyp, jaqsy jolǧa qoiylǧan. Qazaqstannyŋ ekonomikasy men industrialdyq-innovasiialyq üdemelı damuyna jaǧdai jasaityn ūiymdastyruşylyq-ekonomikalyq mehanizmı bar. Būl oraida, elımızde jedeldetılgen industrialdyq-innovasiialyq damu baǧdarlamasy qabyldanǧanyn aita ketken jön. Sondyqtan, elordamyz zamanaui tehnologiialardyŋ, innovasiialyq üderısterdıŋ basyn bırıktırıp, jan-jaqty damu üstınde dei alamyz. Osyny negızge ala otyryp, Astananyŋ innovasiialyq strategiiasyn jüzege asyruǧa barynşa qolaily jaǧdai jasau üşın elordada «Astana Innovations» qoǧamy qūryldy.
Mıne, bügınde elordanyŋ aumaǧy keŋeiıp, tūrǧyndar sany da ösıp, qala meimandarynyŋ qatary artuda. Osyǧan orai, «Astana Innovations» aksionerlık qoǧamynyŋ mındetterı – ekonomikanyŋ naqty sektoryna zamanaui jetıstıkterdı engızıp, joǧary tehnologiialy jäne ǧylymi negızdegı öndırısterdı damytu, elordanyŋ «aqyldy», tūrmysqa qolaily qala boluyna jaǧdai jasau bolyp tabylady. Astanany aldaǧy 20 jylda «aqyldy qalaǧa» ainaldyru baǧytynda «Smart Astana»-«Aqyldy qala» jobasyn, taǧy da bırqatar innovasiialyq bastamalardy jüzege asyrumen ainalysudamyz. «Smart Astana»-«Aqyldy qala» jobasynyŋ maqsaty – elordanyŋ tūrǧyndary men qonaqtarynyŋ jaily ömır süruın, qala jüielerın ekonomikalyq jäne ekologiialyq jaǧynan jetıktıretın innovasiialyq tehnologiialardy qoldanyp, zamanaui tūrmys sapasyn qamtamasyz etu. Būl tūjyrymdamaǧa «Aqyldy ekonomika», «Aqyldy basqaru», «Aqyldy qorşaǧan orta», «Aqyldy ömır», «Aqyldy adamdar», «Aqyldy mobildılık» degen alty sipattamany ielengen europalyq qalalardyŋ damu ülgılerı engızıldı.
Bolaşaqta qalanyŋ kölık qatynasyn, tūrǧyn üilerdı, ǧimarattardy, ekologiiany, ömırdı qamsyzdandyru jüielerın, qauıpsızdıktı, mobildık qyzmetın ziiatkerlık jobaǧa keltıremız. Ekınşı jaǧynan, mındettı türde adamdardyŋ jaŋaşyldyqqa qūştarlyǧyn arttyru qajet. Ol üşın elordanyŋ keleşekte ozyq tehnologiialar tartu ortalyǧyna ainaluy – zaŋdylyq. Mysaly, Astananyŋ halyqaralyq «EKSPO-2017» körmesı ötetın ǧimaratta dünie jüzınıŋ ozyq tehnologiiasy jinaqtalady. Är ūiym nemese kez kelgen adam osynda ornalasqan ülgılermen tanysyp, öz jobalaryn da ūsyna alady.
Memleket basşysy 2017 jyly elordamyzdyŋ älemdegı 50 «aqyldy qala» qataryna qosyluy qajettılıgın mälımdedı. Demek, qalanyŋ joǧary ziiatkerlık damu deŋgeiıne jetuı jolynda talai şarua atqaryluy kerek. Al, onyŋ bärı – öz qolymyzda!
Nyǧmet ESBAI,
«Astana Innovations» AQ basqaruşy
direktory
