20-21 mamyr künderı Şanhaida ötken Aziiadaǧy özara ıs-qimyl jäne senım şaralary keŋesınıŋ IV sammitı – biylǧy basty saiasi oqiǧa ekenı belgılı. Osynau halyqaralyq maŋyzdy jiyn qalai öttı, qandai erekşelıkterımen este qaldy? Būl turaly Ortalyq kommunikasiialar qyzmetınde ötken brifingte QR Syrtqy ıster ministrınıŋ orynbasary Erjan Aşyqbaev aityp berdı.
– Aziiadaǧy özara ıs-qimyl jäne senım şaralary keŋesın qūru turaly bastamany Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev alǧaş ret 1992 jyldyŋ qazan aiynda BŪŪ-nyŋ Bas assambleiasynda kötergen bolatyn. Būl – Qazaqstan Prezidentınıŋ halyqaralyq deŋgeidegı tūŋǧyş bastamalarynyŋ bırı boldy, – deidı Erjan Nyǧmatullaūly.
Onyŋ aituynşa, 1992 jyldan bastap 1999 jylǧa deiın bolaşaq ūiymnyŋ ırgetasy qalanyp, oǧan daiyndyq jūmystary qyzu jürgızıldı. Osy kezeŋ aralyǧynda Aziia keŋesınıŋ qandai ūiym bolatyny, qandai baǧyt-baǧdardy ūstanatyny, nendei qaǧidattarǧa süienetını jan-jaqty talqylanǧan.
1999 jyldan 2003 jylǧa deiıngı uaqytta Aziia keŋesınıŋ ūiymdastyru jūmystary jüzege asyryldy. Alǧaşqy resmi kezdesuler ötkızılıp, keŋeske müşe memleketter men halyqaralyq ūiymdardyŋ ökılderı qatysqan tūŋǧyş sammit ūiymdastyrylǧan. Jiynnyŋ basty qaǧidattary da osy kezeŋde bekıtılıptı. Al 2003 jyldan bügınge deiın Aziia keŋesı örkendeu kezeŋıne jetıp, saiasi maŋyzdy ırı ūiymǧa ainaldy.
Būdan keiın Syrtqy ıster ministrınıŋ orynbasary Aziiadaǧy özara ıs-qimyl jäne senım şaralary keŋesınıŋ Şanhaida ötken törtınşı sammitınıŋ basty erekşelıkterıne toqtaldy.
«Biyl Sammitke 47 memleket pen halyqaralyq ūiym qatysqan. Oǧan BŪŪ Bas hatşysy Pan Gi Munnyŋ alǧaş ret arnaiy at basyn būruy da – jiynnyŋ maŋyzyn arttyra tüstı» deidı Erjan Aşyqbaev. Forumǧa müşe retınde Katar men Bangladeş qabyldanuy da – ülken oqiǧalardyŋ bırı.
Sondai-aq, jiyn barysynda Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev keŋestı Aziiadaǧy qauıpsızdık jäne damu ūiymy retınde qaita qūru jönındegı ūsynysyn jetkızdı. «Keŋes töraǧalyǧy Türkiia elınen Qytai Halyq Respublikasyna öttı. Jalpy būl jolǧy jiyndy keŋestıŋ jaŋa örkendeu kezeŋı dep atauǧa bolady» deidı Erjan Aşyqbaev.
AÖISŞK jaǧynan kontinettıŋ 90 paiyzyn qamtyp otyr. Demek, būl – düniejüzınıŋ jartysyna juyq tūrǧynyn bırıktırgen ūiym bolyp tūr.
Qymbat NŪRǦALİ
