Prezident ūsynǧan «Qazaqstan – 2050» Strategiiasy – elımızdıŋ bolaşaq tabystarynyŋ baǧdary. Basty qūjatta qūqyq qorǧau organdaryna qatysty auqymdy mäseleler az aitylmady. Ekonomikalyq sybailas jemqorlyqqa qarsy küres agenttıgı Elbasy Joldauynda körsetılgen mındetterdı jüzege asyruda keşendı şaralardy qolǧa aluda.
Memleket basşysy sybailas jemqorlyqqa qarsy küres boiynşa Qazaqstannyŋ täjıribesınde jinaqtalǧan üş negızgı şartty atap aitty: «Bırınşıden, qatal ärı ädıl zaŋdar qajet. Ekınşıden, küştı saiasi jıger qajet. Üşınşıden, barşa qoǧam sybailas jemqorlyqqa qarsy tūru qajet». Tek osy jaǧdaida ǧana būl derttı auyzdyqtau mümkındıgı tumaq.
QR Ekonomikalyq qylmysqa jäne sybailas jemqorlyqqa qarsy küres agenttıgınıŋ töraǧasy Raşid Tüsıpbekov «Kazahstanskaia pravda» gazetıne bergen sūhbatynda Elbasynyŋ tapsyrmasyna säikes aldaǧy uaqytta atqarylatyn şaralardyŋ negızgı baǧyttaryn atap öttı. Töraǧanyŋ aituynşa, ötken jyly qarjy polisiiasy organdarynyŋ aralasuymen 1 800-den astam sybailas jemqorlyq qylmystary anyqtalǧan. Būl körsetkış 2011 jylǧa qaraǧanda 2,2 paiyzǧa artyq. Al byltyrǧy jyly 1 650 lauazymdy tūlǧa qylmystyq jauapkerşılıkke tartylsa, olardyŋ ışınde 450-ı respublikalyq jäne oblystyq deŋgeide, al 1 200-ı qalalyq jäne audandyq deŋgeide bolyp otyr. «Bız sandyq körsetkışterdı aityp, dabyra qylyp, boiamalatu üşın jūmys ısteuge tiıs emespız, kerısınşe tereŋ saraptama jasap, memleketke milliardtaǧan zalal keltırıp otyrǧan sybailas jemqorlyqtyŋ ūiymdasqan ärı jüielı shemasyn aiqyndauǧa köp män beruımız kerek», degen töraǧa, būdan bölek, byltyrǧy jyly respublikanyŋ 10 öŋırınde Äleumettık käsıpkerlık korporasiialarǧa tūraqtandyruşy azyq-tülık qorlaryn qalyptastyru üşın bölıngen biudjet qarajatyn jymqyru faktılerı anyqtalǧanyn atap öttı. Bırneşe qalalarda tūraqtandyru qoryn qalyptastyru üşın biudjetten bölıngen 2 mlrd. 187 million teŋgenı jymqyru faktılerı boiynşa 15 qylmystyq ıs qozǧalǧan eken. Atalǧan faktıler boiynşa tergeu jūmystary aiaqtalǧan soŋ 1 milliard teŋgeden astam qarajat memleket qazynasyna qaitarylǧan. Mıne, osyndai olqylyqtardyŋ aldyn alu üşın tiımdı şaralardyŋ nätijesı bolu kerek. Būl rette Elbasynyŋ Joldauy aldaǧy uaqytta atqaryluǧa tiıs şaralardyŋ aiqyn baǧyty bolatyny dausyz.
Bijan Qanybek,
Qarjy polisiiasy akademiiasynyŋ oqytuşysy