Halida ŞÄRIPOVA: JÜKTI ÄIELDERDIŊ KÖBI SERIKTESIP BOSANUDY QOLDAIDY

Halida ŞÄRIPOVA, Astana qalalyq perzenthana bas därıgerınıŋ orynbasary

Jazira:
– Qalamyzdaǧy Ana men bala ortalyǧynda esepte tūrmyn. Qazır jüktılıgımnıŋ merzımı – 36-37 apta. Sızdıŋ perzenthanada bosanǧym keledı. Ol üşın qandai qūjattar kerek jäne maǧan medisinalyq qyzmet aqyly türde körsetıle me?
– Joq. Medisinalyq kömek sızge tegın körsetıledı jäne Qazaqstan Respublikasynyŋ «Halyq densaulyǧy jäne densaulyq saqtau jüiesı turaly» Kodeksıne säikes, perzenthanany özıŋız taŋdaisyz.

Bibısara:
– Bırınşı balamdy tuǧannan keiın säbiım ekı saǧat keudemde jatty. Būl joly maǧan ota jasalynady, säbiımdı jūbaiymnyŋ keudesıne jatqyzuǧa bola ma?
– Mındettı türde. Sızge ota jasaǧan kezde säbiıŋız jūbaiyŋyzdyŋ keudesıne jatady. Ota bıtkennen keiın säbiıŋız özıŋızge tapsyrylady.

Nädira:
– Jüktılık merzımım – 41 apta 4 kün. Perzenthanaǧa jatuǧa joldama aldym. Menı bosanuǧa deiıngı bölımşege jatqyza ma älde taǧy bıraz kün kütem be?
– Perzenthanaǧa tüsken bette därıgerler sızdı qaraidy jäne bosanudyŋ stimuliasiia­lau jospar boiynşa ötkızedı.

Meruert:
– Bügıngı taŋda bosanuşy äielderdıŋ basym bölıgı säbiı düniege kelerde janynda serıktesınıŋ bolǧanyn qalaidy. Serıktesıp bosanu turaly sız ne aitasyz?
– Bükılälemdık Densaulyq saqtau ūiymynyŋ nūsqauy boiynşa qazırgı kezde elımızde serıktesıp bosanu keŋınen qoldanyluda. Sebebı, bosanudyŋ būl türı bosanuşyǧa moraldyq-psihologiialyq demeu jäne küş-jıger beruge naqty septıgın tigızedı.
Ras, bügınde jüktı äielderdıŋ basym bölıgı ony qoldaidy. Mūndai jaǧdaida medisinalyq qyzmetkerler de serıktespen bırıgıp bosanuşy äielge psihologiialyq kömek körsetedı. Jalpy, bızdıŋ perzenthanada künıne otyzǧa juyq äiel bosanady. Olardyŋ üşeuıne bır akuşer taǧaiyndalǧan. Näreste düniege kelgen sätten anasymen bırge bolady, barlyq medisinalyq prosedura bosanuşynyŋ nemese serıktestıŋ közınşe jasalady jäne artyq manipuliasiialar azaiady. Sondyqtan, serıktes bosanudy bızdıŋ perzenthana ūjymy da dūrys dep esepteidı.

Möldır:
– Qazırgı kezde bosanǧannan keiın perzenthanada-aq balabaqşa kezegıne tūruǧa bolady degendı estıdım. Osy ras pa?
– Būryndary bızde qalalyq ädılet organdarynyŋ qyzmetkerlerı jūmys ıstegen. Qazırgı kezde olar öz jūmystaryn halyqqa qyzmet körsetu ortalyǧynyŋ mekemelerınde ǧana atqarady. Sondyqtan, perzenthanadan şyqqannan keiın özıŋız tırkelgen audanǧa qarasty halyqqa qyzmet körsetu ortalyǧyna baryp, säbiıŋızdı balabaqşa kezegıne tırkeuıŋızge bolady.

Ralida:
– Jüktılıgımnıŋ merzımı – 9 apta. Gete köşesındegı №1 üide tūramyn. Qalalyq perzenthananyŋ emhanasyna jüktılıgım boiynşa esepke tūra alam ba?
– Bızdıŋ emhanaǧa aqysyz esepke tūru üşın özıŋız tırkelgen emhanadan medisinalyq körsetkış boiynşa joldama alyp kelıŋız, sosyn esepke tūruyŋyzǧa bolady. Medisinalyq körsetkışterıŋız bolmai, joldama berılmese, sız bızdıŋ emhanada aqyly türde qyzmet ala alasyz.

Mädina:
– Halida Köbentaiqyzy, sızdıŋ perzenthanada bosanatyn äielge bır rettık kiım berıle me?
– İä, qalalyq perzenthanada ärbır bosanuşyǧa mındettı türde bır rettık kiım jäne tösek jabdyqtary berıledı. Qazırgı kezde VİCh, gepatit aurularynyŋ aldyn alu maqsatynda bır rettık ine, şpris, kiım, tösek jabdyqtary jäne basqadai barlyq medisinalyq kömek körsetu jabdyqtary da paidalanylady.

Qyzǧaldaq:
– Qaiyrly kün! Jüktılıktıŋ 38-ınşı aptasynda öz qalauym boiynşa bosanudy jedeldetu mümkın be?
– Joq. Sebebı, bosanu äieldıŋ qalaǧan uaqytynda emes, tabiǧi jolmen tolǧaq kelgen kezde bastaluy kerek. Medisinalyq körsetkışter bolǧan jaǧdaida, atap aitsaq, jüktılıktıŋ asqynuy nemese bosanu uaqytynan asyp ketken kezde, iaǧni jüktılıktıŋ 38-42 aptasynda bosanudy qozdyru körsetkışı boluy mümkın. Basqadai jaǧdaida tolǧaqty kütken jön.

Äsel:
– Iştegı närestenıŋ kardiotokografiiasyn ötu üşın därıger maǧan sızdıŋ emhanaǧa joldama berdı. Qai uaqytta, qandai kabinetke baryp jolyǧyp, tekseruden ötsem bolady?
– Bızdıŋ emhanaǧa kelıp, taŋerteŋgı saǧat 8-den 16.00-ge deiın ekınşı qabattaǧy 222-kabinettegı därıgerlerdıŋ qabyldauyna jazylu arqyly kardiotokografiiany öte alasyz.

Alina:
– Qaiyrly kün, Halida Köbentaiqyzy?! Jüktılıgım bo­iynşa aqyly esepke tūryp, bosanuyma bola ma?
– Ärine, bolady. Ol üşın bızdıŋ perzenthananyŋ emhanasyna kelıp, tırkeu bölımıne tırkelesız. Al, bosanar aldynda aqyly türde bosanǧyŋyz keletını jönınde ötınış jazyp, perzenthanamen kelısımşartqa otyrasyz.

Jūldyz:
– Osy jyldyŋ mamyrynda qalalyq perzenthanada bosanǧanmyn. Säbiımnıŋ düniege keluı öte auyr jaǧdaida öttı. Şynymdy aitsam, däl osy perzenthanada bosanǧanyma quandym. Qinalǧan sätte qasymnan tabylyp, barlyq kömekterın aiamaǧan därıgerlerge, bosanǧannan keiıngı bölımşenıŋ akuşerlerı men medbikelerıne, bas därıger Zaituna Ǧadılqyzy Hamidullinaǧa şyn jürekten alǧysymdy bıldıremın. Maǧan jasaǧan jaqsylyqtaryŋyz Alladan qaitsyn! Eŋbekterıŋızdıŋ jemısın körıŋızder!
– Sälemıŋızdı mındettı türde jetkızemın. Sauyǧyp ketıŋız. Jalpy, densaulyq saqtau salasy qyzmetkerlerınıŋ jūmysy jeŋıl emes. Künıne qanşama ret ölım men ömır üşın küresuge tura keletın sätter kezdesedı. Būl rette bızdıŋ därıgerler ekı bırdei adamnyŋ, iaǧni, bosanuǧa kelgen ana men onyŋ närestesınıŋ ömırın saqtap qaluǧa tiıs. Sondyqtan olardyŋ eŋbegın eskerıp, jūmysymyzǧa tüsınıstıkpen qaraǧanyŋyz üşın sızge de raqmet. Bız üşın pasientterdıŋ barlyǧy bırdei. Bastysy, ana men balanyŋ denı sau, jaǧdailary jaqsy bolsa bolǧany. Perzenthanamyzda ai saiyn etika jäne deontologiia turaly seminarlar ötkızılıp tūrady. Onda densaulyq saqtau salasy qyzmetkerlerınıŋ pasienttermen qarym-qatynastaǧy ädebı, olardyŋ özın ūstauy turaly keŋınen äŋgıme qozǧalady. Būl baǧyttaǧy jūmystar jyl boiy jalǧasady.

Aida:
– Mende jatyr qosalqasynyŋ ısıgı bar. Därıgerler ota jasatuym kerek deidı. Sızderde laporaskopiialyq ota jasala ma?
– Jatyr qosalqasynyŋ ısıgıne bızde laporaskopiialyq ota jasalady. Ol üşın sız öz emhanaŋyzǧa baryp qajettı tekserısterden ötıp, bızge joldama alyp kelesız. Būl ota qalalyq perzenthanada tegın jasalady.

Aidana:
– Biyl qyrküiek aiynda qalalyq perzenthanada bosanbaqşymyn. Aityŋyzşy, bosanuǧa barǧan kezde özımmen bırge qandai qūjattar boluy kerek jäne qandai zattar ala baruym kerek?
– Özıŋızben bırge jüktılık kartasy, jeke kuälıgıŋız, tazalyq jäne jeke gigie­na zattary, närestege qajettı dünieler, atap aitsaq, pampers, jaialyq, kiım-keşek boluy kerek.

Gülbarşyn ÖKEŞQYZY