Säuleş
QANAPİEVA,
Astana qalasyndaǧy
№1 muzyka
mektebınıŋ
direktory:
– Säuleş Tölegenqyzy, ūzaq uaqyttan berı elordamyzdaǧy №1 muzyka mektebınıŋ direktory qyzmetın atqaryp kelesız. Osy rette önerlı şäkırt tärbieleude qandai qiyndyqtar bar?
–İä, Astanadaǧy №1 balalar muzyka mektebınıŋ direktory lauazymynda 1992 jyldan bastap qyzmet atqaryp kelemın. Önerlı şäkırt tärbieleu ısıne kelsek, oquǧa qyzyǧuşylyǧy bar jasöspırımge joǧary bılım, estetikalyq tärbie berude käsıbi deŋgeilı maman men ata-ana arasynda şyǧarmaşylyq bırlestık qalyptastyru kerek dep oilaimyn. Osyndai ündestıkpen jūmys ısteitın mektebımızde köptegen talantty jas muzykanttardyŋ oquda jetıstıkke jetuıne barlyq jaǧdai jasalǧan.
Samat Düisebaev:
– Şäkırtterıŋız özge memleketterde ötetın baiqaularǧa belsene qatysyp, Astanany aidai älemge paş etıp jür. Şeteldıkter osy balalardyŋ önerın qalai baǧalaidy?
– Mektebımızdıŋ oquşylary köptegen şetelderde ötetın baiqaulardyŋ laureattary ekenı ras. Bızdıŋ balalar, atap aitsaq, Bolgariia, Fransiia, Resei, Türkiia, İspaniia memleketterınde bolyp, öner körsetıp jür. Şeteldıkter qazaq önerın, sonyŋ ışınde dombyra, qobyz aspaptarynda oryndalatyn şyǧarmalardy ülken yqylaspen tyŋdap, qyzyǧuşylyq bıldırıp, ärqaşan joǧary baǧalaidy.
Aisūlu Maratqyzy:
– Şäkırtterıŋızdıŋ şetelge jiı şyǧyp, öner körsetıp jürgenderı belgılı. Olarmen täjıribe almasu baǧytynda qandai jūmystar jüzege asyryluda?
– Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaev «Ūlttyq bılım jüiesın saqtai otyryp, basqa memleketterdıŋ jaqsy täjıribesın endıru kerek» degen bolatyn. Sondyqtan, Elbasynyŋ tapsyrmalaryn basşylyqqa ala otyryp, bızdıŋ mektep pedagogtary men oquşylary şetelderge konferensiia, festival, konkurstarǧa qatysu arqyly sol elderdıŋ öner toptarymen täjıribe almasyp, muzykalyq bılım jüiesın zerdeleude. Osy baǧytta mektebımızde täjıribe almasu maqsatynda şeberlık sabaqtary, seminarlar ötkızılıp otyrady.
– Bügınde balalaryn muzyka mektebınde oqytqysy keletınder köp şyǧar. Men de nemeremnıŋ önerdı üirengenın, muzyka mektebıne jazylǧanyn qalaimyn. Jalpy, mektebıŋızde qandai üiırmeler bar?
– Mektebımız 1991 jyly aşyldy. Qazaqstan Respublikasynyŋ täuelsızdıgımen qūrdas. Ärine, alǧaşqy jyldary köptegen qiyndyqtar kezdestı: memlekettık tıldı meŋgergen mamandar jetıspedı, qazaq tılınde jazylǧan oqulyqtar men baǧdarlamalar, aspaptar, onyŋ ışınde köne aspaptar qobyz, qylqobyz, t.b. müldem bolmady. Älı esımde, sol kezde barlyq baǧdarlamany qazaq tılıne özımız audaryp, özımız baǧdarlama qūrastyratynbyz. Ol tūsta tıptı ǧimaratymyz da bolǧan joq, är jerge köşıp jürdık. Sondyqtan, alǧaşqy kezde oquşylar sany da az boldy. 2000 jyly qazırgı kezde otyrǧan üige ie boldyq. Sonyŋ arqasynda oquşylarymyzdyŋ sany da ūlǧaidy. Bügınde qabılettı, daryndy oquşylarymyz köp. Mäselen, biyl bızdıŋ mektepte oquǧa 300-ge juyq ötınış tüsse, solardyŋ 150-ı ǧana talapqa säikes tyŋdaudan ötkızılıp qabyldandy.Qazırgı uaqytta 700-ge juyq bala dombyra, dombyramen än aitu, qobyz, qylqobyz, estradalyq vokal, fortepiano, fleita, skripka, baian, jetıgen, sazsyrnai, şerter, horeografiia synyptary boiynşa därıs alady. Mektebımızde «Astana» halyq aspaptar orkestrı, «Balausa» folklorlyq ansamblı, «Erkenaz» qobyzşylar ansamblı, kışı jäne eresekter hory, «Dolce» skripkaşylar ansamblı, fleitaşylar ansamblı bar. Olar – ärtürlı deŋgeidegı baiqaulardyŋ jeŋımpazdary.2011 jyly mektebımız Astana qalasy äkımınıŋ grantyn jeŋıp aldy. Sonymen bırge IýNESKO klubynyŋ müşesımız. Bızdıŋ mūǧalımderımız de şetınen talantty: halyqaralyq deŋgeidegı saiystarǧa qatysyp, öz jobalaryn qorǧap jür. Men öz mektebımnıŋ, oquşylar men pedagogtar ūjymynyŋ jetıstıkterın maqtan tūtamyn. Bızdıŋ mektepte oqu-jūmys jospary, oqu baǧdarlamalary Qazaqstan Respublikasynyŋ Bılım jäne ǧylym ministrlıgı bekıtken arnauly ülgılık qūjattamalar negızınde ūiymdastyrylyp jürgızıledı. Är aspaptyŋ öz oqu baǧdarlamasy bekıtılgen. Akademiialyq konsert, tyŋdau, emtihan – barlyǧy talaptarǧa sai. Al, nemereŋızdı bızdıŋ mektepte oqytqyŋyz kelse, aldymen bekıtılgen ülgıde ata-ana ötınışın toltyrasyz. Sonymen bırge uchaskelık därıgerden medisinalyq anyqtama, nemereŋızdıŋ 3h4 ülgıdegı fotosy, tuu turaly kuälıgınıŋ köşırmesın, ata-anasynyŋ (bıreuınıŋ) jeke kuälık köşırmesın tapsyruyŋyz qajet.
– Bügınde keibır jastardyŋ dauysym bar nemese kelbettımın dep, sahnaǧa, efirge şyǧuǧa, qysqasy, tanymaldyqqa äuestenuşılıgı basym. Mūny eşkım de joqqa şyǧara almas. Sonyŋ saldarynan qazırgı kezde jeŋıl än, maǧynasyz mätınder beleŋ alyp barady. Osy tūrǧyda bolaşaq öner adamdaryn tärbielep otyrǧan ūstaz retınde ne aitasyz?
– Mektebımızde estradalyq vokal synyby bolǧandyqtan, oquşylarymyzdyŋ baǧdarlamalyq repertuarlaryna köp köŋıl bölemız. Mūǧalımder jasöspırımderdı än arqyly patriottyqqa baulu maqsatynda ana, äke, tuǧan jer, Otan, Astana, mektep, balalyq şaq turaly ändermen susyndatuǧa tyrysady. Sebebı, än arqyly, ännıŋ sözı arqyly balada ülkenge qūrmet, kışıge ızet, elge süiıspenşılık sezımderı oianuy tiıs. Al sahnada, teledidarda özın änşı sanap jürgen äuesqoi änşılerdıŋ baǧasyn halyq beredı. Eger halyq ol änşını süiıp tyŋdasa, onyŋ eŋbegı eş ketpedı degen söz. Degenmen, tyŋdamalmaityn änşıler de joq emes. Būdan bylai sahnaǧa şyǧudyŋ qajetı bar ma, joq pa – ony ärkım özı şeşuı kerek dep oilaimyn.
– Muzyka mektebınıŋ oqytu jüiesınde patriottyq tärbie beru ürdısı qalai jürgızılıp jatyr?
– Mektebımız Bılım jäne ǧylym ministrlıgınıŋ ǧylymi jobalar baiqauyna qatysyp, «Etnomädeniettık dästürlerde BMM oquşylarynyŋ qazaqstandyq patriotizmın tärbieleu, muzykalyq qabıletterın qalyptastyru mäselelerı» taqyryby boiynşa Bılım jäne ǧylym ministrlıgınıŋ grantyna ie boldy. Ūjymdaǧy tärbie jūmystarynyŋ bır baǧyty patriottyq tärbie beru bolǧandyqtan, osyǧan orai köptegen ıs-şaralar, sonyŋ ışınde qalalyq «Menıŋ elım» patriottyq än baiqauy dästürlı türde ötkızıledı. Sonymen bırge jyl saiyn Nauryz merekesıne, Rämızder künıne, Tıl merekesıne bailanysty türlı kezdesuler ūiymdastyrylyp, merekelık şaralar ötkızılude. Būl rette «Baldäurenge bazarlyq» atty balalarǧa arnalǧan patriottyq änder jinaǧynyŋ jäne üstımızdegı jyly Balalar muzyka mektepterınıŋ oquşylaryna arnalǧan «Şattan, elım» jinaǧynyŋ jaryqqa şyǧarylǧanyn da aita ketkenım oryndy bolar.
Qazaqstan, Resei, Ukraina, Belorusiia memleketterınıŋ arasynda ötkızılgen Halyqaralyq mädeniet salasyndaǧy bılım reitingı boiynşa bızdıŋ №1 Balalar muzyka mektebı «2013 jyldyŋ sala boiynşa liderı » ūlttyq sertifikatyna ie boldy. Mekteptegı tärbie ısınıŋ meŋgeruşısı J.Faizulina «2013 jyldyŋ mamany» atalymy boiynşa ūlttyq sertifikatqa ie bolyp, oqu ısınıŋ meŋgeruşısı Ü.Myrzaqūlova «Eŋbek jolyndaǧy tiımdılıgı» atalymy boiynşa üzdık şyǧyp, medalmen marapattaldy. Köp jylǧy eŋbegım eskerılıp, men de orden taqtym. Mūnyŋ bärı, ärine, ūzaq jylǧy eŋbek pen maŋdai terımızdıŋ nätijesı dep oilaimyn.
Gülbarşyn ÖKEŞQYZY
