Elordada kün saiyn 1 myŋ tonnadan astam qaldyq jinalady. «Abattandyru, sanitarlyq jabdyqtau, jinau jūmystaryn ūiymdastyru jäne Astana qalasynyŋ aumaǧynda tazalyqty qamtamasyz etu qaǧidalary» talaptaryna säikes, şahardaǧy qoqystyŋ bärı Alaş tas jolynda ornalasqan poligonǧa şyǧaryluy kerek.
Bügınde būl erejenı eskermei, bas qalanyŋ keipıne kerı äser etetın zaŋdy jäne jeke tūlǧalar bar. Mäselen, 18 säuır men 18 mamyr aralyǧynda jürgızılgen ekologiialyq ailyq aiasynda Astanadaǧy rūqsat etılmegen oryndarǧa tögılgen 10 myŋ tonnadai qaldyq anyqtalyp, joiyldy. Osyndai qūqyq būzuşylyqtardy retteu maqsatynda şahar äkımınıŋ tapsyrmasymen 3 audanda jūmys toptary qūrylyp, reidter öttı. Audan äkımdıkterı, Ekologiia departamentı, Tūtynuşylardyŋ qūqyqtaryn qorǧau departamentı, Tabiǧi resurstar jäne tabiǧat paidalanudy retteu basqarmasy, Tabiǧatty qorǧau polisiiasy qyzmetı, «Astana Eko-Poligon NS» jäne «Astana Tazartu» käsıporyndary ökılderımen bırge bız de qalany aralap, tärtıp būzuşylyq faktılerın tekserdık.
Äuelı tızgındı Syǧanaq jäne Beisekov köşelerınıŋ qiylysqan tūsyna būrdyq. Mūnda «Qūlager» jauapkerşılıgı şekteulı serıktestıgı qūrylys nysanyn salyp jatyr. Obektınıŋ jan-jaǧy qorşalmaǧan, onyŋ üstıne, qūrylys qaldyqtary tau bolyp üiılgen. Tabiǧi resurstar jäne tabiǧat paidalanudy retteu basqarmasynyŋ Qaldyqtardy basqaru jäne «Jasyl ekonomika» bölımı basşysy Miras Gaisinnıŋ aituynşa, atalmyş kompaniia jyl basynan berı poligonǧa 26 tonnaǧa juyq qoqys aparypty. Alaida älı jöneltılmegen qaldyqtar da az emes eken. Sol üşın Tabiǧatty qorǧau polisiiasy protokol toltyryp, aiyppūl qūnyn belgıledı.
– Äkımşılık kodekstegı 505-baptyŋ 1-bölımıne süienıp, būl firmaǧa 100 ailyq eseptık körsetkış kölemınde aiyppūl saldyq. Nysannyŋ şetın qorşap, jinalǧan qoqysty töguge 5 kün merzım berıledı. Jalpy, osy jyldyŋ basynan berı Esıl audany boiynşa 88 qūrylys kompaniiasy qūqyq būzǧan. Olar 4 million teŋgeden asa äkımşılık jazaǧa tartyldy, – dedı Esıl audandyq Tabiǧatty qorǧau polisiiasy bölımınıŋ basşysy, polisiia maiory Rinat Jaŋǧylbaev.
Būdan soŋ Saryköl köşesınıŋ boiynda sürılıp jatqan tūrǧyn üilerge bardyq. Almaty audandyq Tabiǧatty qorǧau polisiiasynyŋ inspektory «Arman qūrylys» merdıgerlık ūiymyna 30 AEK, iaǧni, 63630 teŋge kölemınde aiyppūl taǧaiyndady. Atalǧan kompaniia ainalasyna qorşau qoimaǧan, arnaiy belgıler ornatpaǧan, sonymen qosa, qūrylys qaldyqtaryn tiıstı jerge jetkızbegen.
– Bız biyl Almaty audany boiynşa qoqys tögılgen 76 oryndy taptyq. Sonyŋ nätijesınde qala şetındegı poligonǧa şamamen 3 myŋ tekşe metr qaldyq şyǧarttyq. Osyndai jaittardy esepke ala kele audandaǧy 18 orynǧa ekologiialyq beket ornattyq. Ondaǧylar taŋnan tünge deiın ainalany baqylap, zaŋ būzuşylyqtardyŋ aldyn alady. Mysaly, keşe ǧana saǧat tüngı 23.00 kezınde şaruaşylyq-tūrmystyq qaldyqty tyiym salynǧan jerge tögıp jatqan «Gazel» kölıgı ūstaldy. Ekologiialyq polisiia qyzmetkerlerı älgı azamatqa dereu şara qoldanyp, tökken qoqysyn poligonǧa aparyp tastatqyzdy. Sonda qaraŋyz, qaldyqty poligonǧa tastaǧany üşın jürgızuşı nebärı 950 teŋge töledı. Bıraq zaŋsyzdyqqa jol bergendıkten 20 AEK kölemınde jazaǧa tartylyp, 45 ese köp şyǧyndaldy. Osyndai qūlyqsyzdyqtan barşa tūrǧyndardy saqtanuǧa şaqyramyz, – dedı Almaty audany äkımınıŋ orynbasary Boranbai Bolatbekov.
Botagöz MARATQYZY
