Şahar şejıresı

Tarihy bai Aqmola elektrstansasy

Elordanyŋ elektr salasynyŋ da özındık tarihy bar. Aqmola qalasyn quattandyru seksenınşı jyldyŋ ortasynan bastap tolyq quatynda jürgızıle bastady. Ötken jyly «Aimaqtyq elektrjelısı kompaniiasy» AQ özınıŋ qyryq bır jyldyǧyn atap öttı.

[smartslider3 slider=1916]

Aqmolany elektrlendırudıŋ bastamasy ötken ǧasyrdyŋ jiyr­masynşy jylynyŋ aiaǧynda Abai daŋǧylynyŋ batys bölıgınen bastaldy (1920 jylǧa deiın ol Serkovnaia köşesı, 1991 jylǧa deiın Lenin daŋǧyly dep ataldy). Osy daŋǧyldyŋ boiynda qazırgı №27 üidıŋ janynda būryn kırpışten salynǧan şaǧyn ǧana düken tūrdy. Keiın sol düken basqa jerge köşırılıp, 1928 jyly osy üige quaty 18 kVt ışten janatyn dinamo-maşina ornatyldy. Mıne, osy tūŋǧyş quat beruşı ortalyq Aqmola memlekettık elektr stansasy bolyp tarihta qaldy. Mūnda jūmys bır auysymda jürdı. Alaida keşqūrym auyldyŋ jastary jinalyp, elektr stansanyŋ jūmysyn qyzyqtaityn. Olarǧa dizel qozǧaltqyştyŋ şyr ainalǧany, dinamo-maşinanyŋ guılı, bärı-bärı taŋsyq bolatyn.

 Quat beruşı jelınıŋ jalpy ūzyndyǧy 8 km boldy. Elektr quaty tek ǧana memlekettık mekemeler üşın berıldı. Aqmola qalasynda elektr quatynyŋ jetıspeuşılıgı qatty sezılgesın 1932 jyly 7 qaŋtarda qalalyq keŋes mekemege tek 60 vt-tan, al jeke üilerge 30 vt-tan artyq jaryq şamdaryn paidalanuǧa tyiym saldy.

Su jylytuǧa, tamaq pısıruge, taǧy basqa närselerge elektr quatyn paidalanuşylar öte qataŋ jazalanatyn boldy.

[smartslider3 slider=1917]

Tek 1940 jyly ǧana quaty joǧary generatorlarǧa ie bolǧannan keiın (quaty 60 kvt-tan joǧary) Aqmola qalalyq elektr stansasy Otyrar köşesındegı 41 üige (Būrynǧy – Ordjonikidze köşesı) köştı.

1948 jyldyŋ qysynda Liudinovsk zauytynyŋ 150 kvt generatoryn satyp alǧannan keiın jūmysqa lokomobil LM-7 qosyldy.

Al 1950 jyly qalalyq elektrstansanyŋ quaty odan da küşeitılıp, qalalyq elektr jelısı bolyp qaita qūryldy. Alǧaşqy direktory bolyp –   İ.V.İlchenko, bas injenerı bolyp – ­B.S.Sizuhin taǧaiyndaldy.                1980 jyldyŋ 6 tamyzynda Aqmola qalalyq audandyq elektr jelılerı käsıporny – «Qalalyq elektr jelısı» qūryldy. Al 2010 jyly käsıporyn kompaniia märtebesıne ie bolyp, aimaqtyq deŋgeide qyzmet körsetetın «Astana – Aimaqtyq elektrjelısı kompaniiasy» AQ dep ataldy.

Taǧyda

Taŋatar Töleuǧaliev

«Astana aqşamy» gazetınıŋ tılşısı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button