كەڭەس زامانىندا الەم قالامگەرلەرىن ەلىمىزگە جيناپ, ءتۇرلى جيىنداردى وتكىزۋ ءداستۇرى بولاتىن. مىسال ءۇشىن, 1973 جىلى الماتىدا ۇيىمداستىرىلعان ازيا جانە افريكا ەلدەرى جازۋشىلارىنىڭ كونفەرەنتسياسىن ايتۋعا بولادى. بۇل ءداستۇر جاندانىپ كەلە جاتقان سەكىلدى. وسى اپتادا اۆستراليا, فرانتسيا, قىتاي, فينليانديا, پولشا, رەسەي, ارمەنيا, قىرعىزستان اقىندارى قازاقستانعا كەلىپ, ءبىر توپ قازاق شايىرلارىمەن بىرگە تابيعاتى تاڭعاجايىپ بۋراباي مەن باياناۋىلعا باردى.
استانانى ارالاپ, ۇلى دالا ەلورداسىنىڭ كوركىنە تامسانىپ, شابىتتارىنا شابىت قوستى. «قازاقستان» ورتالىق كونتسەرت زالىنداعى وسى ساپاردى قورىتىندىلاعان «اق وردالى استانا» اتتى حالىقارالىق پوەزيا كەشىندە بۇل ايقىن كورىندى.
مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى استانانىڭ 20 جىلدىعىنا ارناپ ۇيىمداستىرعان شاراعا ۆەدومستۆو باسشىسى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى قاتىسىپ, پارلامەنت سەناتىنىڭ توراعاسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ قۇتتىقتاۋىن وقىپ بەردى. اقىندارعا ارنايى سەرتيفيكاتتار مەن ەستەلىك سىيلىقتاردى تاپسىردى.
قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ توراعاسى ۇلىقبەك ەسداۋلەتتىڭ ايتۋىنشا, شەتەل جانە قازاق اقىندارىنىڭ باسىن قوسقان شارانىڭ ناتيجەسى ارنايى جاسالاتىن بەينەالبومدا كورىنەدى. بۇعان قوسا, وسى اقىنداردىڭ ولەڭدەرى كىتاپ بولىپ شىعادى. سونداي-اق, حالىقارالىق پوەزيا فەستيۆالىن جىل سايىن استانادا وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.
شەتەل شايىرلارىنىڭ قازاقستاننان, ەلوردادان العان اسەرى وقىعان ولەڭدەرىنەن كورىندى. اقىن, پروزاشى, سىنشى, «ليتەراتۋرنايا گازەتا» باسىلىمىنىڭ باس رەداكتورى ماكسيم زامشەۆ ءوزىنىڭ سوزىنشە, تالاي ادەبي جانە پوەزيالىق فەستيۆالدەردى كورگەن. قازاقستاندا وتكەن فەستيۆالدىڭ ەرەكشەلىگى, اقىندار قازاق جەرىندە ولەڭدى بۇرقىراتا جازدى. «مۇندايدى ەش جەردەن كورمەگەن ەدىم. بۇل استاناداعى پوەزيا فەستيۆالىنىڭ جاڭالىعى بولىپ, الەمدىك پوەزيا تاريحىنا ەنەتىن شىعار» دەگەن ول ءوزى دە وسى سەزىمگە بەرىلگەنىن ايتا كەلە, ۇلى دالامىز تۋرالى سياسى كەپپەگەن جىرىنىڭ تۇساۋىن كەستى.
ماعجان جۇماباەۆ, ءىلياس جانسۇگىروۆ, نۇرلان ورازالين, عالىم جايلىباي سەكىلدى اقىندارىمىزدىڭ ولەڭدەرىن ورىس تىلىنە اۋدارعان, ءوزى دە قازاقستان تۋرالى ءبىراز جىر جازعان رەسەيدىڭ بەلگىلى اقىنى سەرگەي مناتساكانيان اسەرىن: «كەڭەستىك قازاقستاندا تالاي بولدىم. ال قازىر جاڭا, تاۋەلسىز ەلگە كەلىپ وتىرمىن. ماعان بۇرىنعى استانالارىڭىز – الماتى ۇنايتىن ەدى. قازىر دە وعان دەگەن سەزىمىم سۋىعان جوق. استانا دا ماعان قاتتى ۇنادى. عاجاپ, كەرەمەت, ناعىز زەرگەرلىك كوزقاراسپەن سالىنعان قالا» دەگەن سوزدەرىمەن جەتكىزىپ, ەلىمىز تۋرالى ولەڭدەرىن تارتۋ ەتتى.
ونىڭ وتانداسى, اقىن, اۋدارماشى ميحايل سينەلنيكوۆ جەتىسۋ ولكەسىنە جىر ارناعان ەكەن. قازاقستانعا العاش كەلگەنىن ايتقان تاعى ءبىر ورىس اقىنى ليۋبوۆ كراساۆينا «قوياندى تاۋىنىڭ كولدەرى» اتتى جىرىمەن سۋسىنداتتى. بۇل اقىننىڭ ولەڭ وقۋىنىڭ ءوزى ەرەكشە, وقۋىندا ءبىر مۋزىكا بارىن بايقادىق.
اقىن, اۋدارماشى باقىتجان قاناپيانوۆپەن فەستيۆالگە قاتىسقان بىرنەشە شەتەلدىك اقىن ادەبي بايلانىس ورناتقان ەكەن. ماسەلەن, يۋككا ماللينەن (فينليانديا) قاناپيانوۆپەن جيىرما جىلدان بەرى ارالاسىپ كەلە جاتقانىن ايتىپ, استانادان العان اسەرىن جەتكىزدى. «استاناعا العاش كەلىپ, ۇلكەن اسەر الىپ تۇرمىن. استانا – پوستمودەرنيستىك, فۋتۋريستىك قالا» دەدى ول. قاناپيانوۆپەن فرانتسيادان كەلگەن تەرري مارينياك پەن ارمەنيالىق گاگيك داۆتيان دا جاقسى تانىس بولىپ شىقتى. ارمەنيادا «الەم اقىندارى انتولوگياسى» جيناعى شىعىپ, وعان ەنگەن 58 اقىننىڭ اراسىندا قازاقستاننان جالعىز باقىتجان قاناپيانوۆ قامتىلعان.
مالگوجاتا ماحلەۆسكايا (پولشا) قازاقتار مەن پولياكتارعا ورتاق سەزىم – جىلقىعا دەگەن ماحاببات تۋرالى ءسوز ساباقتاپ, استاناعا ارناعان جىرىن وقىدى.
قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى قىزمەتىن اتقارعان, بۇگىندەرى قىرعىزستان جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى بولىپ وتىرعان اقىن اكبار رىسقۇلوۆ قىرعىزستان ەلشىلىگى استاناعا وسىدان 20 جىل بۇرىن قازاقستان ۇكىمەتىمەن ءبىر كۇنى كوشىپ كەلگەنىن, ەلورداعا قونىس اۋدارعان ەلشىلىكتىڭ الدى وزدەرى بولعانىن جەتكىزىپ, سول كەزدە تۋعان ولەڭىن وقىپ بەردى.
فەستيۆالگە قاتىسقان قازاق اقىندارىن پوەزياعا وتكەن عاسىردىڭ جەتپىسىنشى-سەكسەنىنشى جىلدارى كەلگەن بۋىن باستادى. اتاپ ايتساق, يسرايل ساپارباي, سەرىك اقسۇڭقارۇلى, ەسەنعالي راۋشانوۆ, تىنىشتىقبەك ابدىكاكىمۇلى, ۇلىقبەك ەسداۋلەت. تاۋەلسىزدىكپەن كەلگەن بۋىننىڭ باسى مارالتاي رايىمبەكۇلى, جاڭا عاسىر پوەزياسى وكىلدەرى قالقامان سارين, اقبەرەن ەلگەزەك, ەرلان ءجۇنىس, ت.ب. اقىندار سول ورتادان تابىلدى. كەشتە قازاق جىرىنىڭ دا ءۇنى ءپاس شىقپادى. قورىتىندىسىندا قاتىسۋشىلاردىڭ ۇندەۋى قابىلداندى.
