ەلورداداعى كوشەلەردىڭ ءبىرى تاڭجارىق جولدىۇلىنىڭ ەسىمىمەن اتالادى. الايدا بەيۋاقتا تۋىپ, بەيوپا جالعاننان مەزگىلسىز كوشكەن تالانتتى اقىننىڭ ءومىر جولى مەن ادەبي مۇرالارىن بىرەۋ بىلسە, بىرەۋ بىلە بەرمەيدى.
كۇرەسكەر اقىن, قىتايداعى قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ اسا كورنەكتى وكىلى تاڭجارىق جولدىۇلى 1903 جىلى ناۋرىزدا قازىرگى ىلە قازاق اۆتونوميالىق وبلىسىنىڭ كۇنەس اۋدانىنداعى قامىستى كوكتەۋلىگىندە ومىرگە كەلگەن.
توعىز جاسىندا جانىنان قۇراپ, ولەڭ ايتا باستاعان بالا تاڭجارىق شىعىس حالىقتارىنىڭ ادەبيەتىنەن حابار مول مىڭباي دەيتىن اۋىل موللاسىنان ساۋات اشادى. 1916 جىلى رەسەيدەن قاشىپ بارعان ءابىلماجيت اپەندى دەيتىن تاتار وقىمىستىسى اشقان مەكتەپكە تۇسەدى. 1918 جىلى شاپقى دەگەن جەردەن اشىلعان مەدرەسە-مەكتەپكە اۋىسادى. 1919 جىلى كۇرەدەگى (قازىرگى ىقاو قورعاس اۋدانى) موڭعول-قازاق مەكتەبىنە وقۋعا ءتۇسىپ, قىتاي ءتىلىن ساۋاتتى يگەرىپ شىعادى.
تالاپتى جاس بۇنداعى وقۋدى مىسە تۇتپاي, اۋىلىنداعى نۇپتەبەك دەگەن بايدىڭ «جىرىق كوك» اتانعان اتاقتى جۇيرىگىن ۇرلاپ ءمىنىپ, قالجات شەكاراسى ارقىلى كەڭەس وداعىنا قاشىپ وتەدى. بۇل 1923 جىلدىڭ قاڭتار ايى ەدى. نارىنقولدا 3 جىل وقىپ, ورىس ءتىلىن مەڭگەرەدى, قادامى جەتكەنشە ەل ارالاپ, يگى جاقسىلارمەن ءۇيىر-ايقاس بولادى. اسىرەسە اباي مەن ىبىراي مۇرالارىنا ەرەكشە دەن قويادى, احمەت بايتۇرسىنۇلى, مىرجاقىپ دۋلاتۇلى باستاعان الاش زيالىلارىنىڭ ەڭبەكتەرىمەن تانىسىپ, شىعارمالارىن جاس كوكىرەگىنە جازىپ الادى.
تاڭجارىق اقىن 1925 جىلى تۋعان ولكەسىنە قايتادى, بىراق, ەل ىشىندەگى باقتالاستارى مەن جانسىزداردىڭ تىنىمسىز ارىزى سالدارىنان, تاڭجارىق 1926 جىلدىڭ كۇزىندە تۇتقىندالىپ, قۇلجاداعى اباقتىعا قامالادى. بىراق, حالىق سۇيەر ۇلىن سۇراۋسىز قالدىرمايدى, ەل-جۇرتتىڭ ۇدەگەن نارازىلىعى مەن ەل جاقسىلارىنىڭ تاباندى ءوتىنىشىنىڭ كۇشىمەن تاڭجارىق ون ايدان كەيىن تۇرمەدەن بوساپ شىعادى. 1933 جىلى ولكەنىڭ ساياسي ومىرىندە كۇردەلى وزگەرىستەر جارىققا شىعادى دا, تاڭجارىققا قوعامدىق جۇمىستارعا بەلسەنە ارالاسۋىنا مۇمكىندىك تۋادى.
الايدا 1940 جىلدىڭ اقپان ايىندا تاڭجارىق ەكىنشى مارتە تۇرمەگە قامالادى. ونىڭ بار «جازىعى» وسىعان دەيىن «الاشورداشىلارمەن ءتىل بىرىكتىردى» دەگەن كۇدىكپەن قولعا الىنعان ماقسۇت باستاعان 70 ادامعا اراشا سۇراپ, بيلىك ورگاندارىنا ارىز جازعانى ەدى. تاڭجارىقتى قۇلجا تۇرمەسىندە كەڭەس وداعىنان بارعان تەرگەۋشىلەر سۇراققا تارتادى. تامىز ايىندا ۇرىمجىدەگى ساياسي تۇتقىندار تۇرمەسىنە جەتكىزىلگەن تاڭجارىق تابانى كۇرەكتەي ءتورت جىلدى تار ەسىك, تاس بوساعادا وتكىزەدى. ولكەدەگى ساياسي جۇيەنىڭ جاڭارۋىنا بايلانىستى 1944 جىلى كۇزدە بوساپ شىققان اقىن كوپ وتپەي قايتا تۇتقىندالىپ, اباقتىعا قامالادى. 1946 جىلى بوستاندىققا شىعىپ, تۋعان اۋىلىنا ورالعان اقىن قوعام جۇمىسىنا دەندەپ ارالاسا بەرگەندە, 1947 جىلى 6 تامىز كۇنى ومىردەن وزادى.
كۇرەسكەر اقىننىڭ 129 ليريكالىق ولەڭى مەن تولعاۋى, 7 ولەڭ-رومانى, 5 قيسساسى, 6 ايتىسى, 11 ءانى حالىق مۇراسىنا اينالدى.
ەرلان مازان
