ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ مۇراجايىندا استانا قالاسى ءىىد يۋۆەنالدى پوليتسيا بولىمشەسىنىڭ ەسەبىندە تۇرعان كامەلەت جاسىنا تولماعان بالالارعا ارنالعان ەكسكۋرسيا وتكىزىلدى. استانا قالاسى جاستار ساياساتى باسقارماسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكەن بۇل شاراعا 300-گە جۋىق ادام قاتىستى.
مۇراجايدا ۇيىمداستىرىلعان بۇل ەكسكۋرسيانىڭ بەرەرى مول.
ونداعى ەكسپوناتتار مەن سول زامانداعى ميليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ كيىم فورمالارى مەن قولدانعان قارۋلارىنىڭ كوز الدىڭدا جاتۋى اسا اسەرلى. تاپ-تازا بولىپ سۇرتىلگەن شىنى ءىشىندەگى ارقالاي ءىستىڭ كۋاسى بولعان ءجادىگەرلەر اراسىمەن ءجۇرىپ وتكەندە تەك كورىپ قانا قويماي, ءار نارسەنىڭ ءوز ۋاقىتىنداعى كۇندەرىنە ساپار شەگىپ, ءتىرى اڭىزدى ەستىگەندەي كۇيدە بولاسىڭ. كۇندەلىكتى ومىردە كورىپ, قولعا ۇستاپ جۇرمەگەننەن كەيىن, كونە ماۋزەر, ءشيتى مىلتىق, قولدان جاسالىنعان شولاق مىلتىقتى, ءجۇزى الىگە دەيىن مۇقالماي ساقتالىپ كەلە جاتقان قانجار مەن سوناۋ جاپونيادا جاسالىنعان سامۋراي قىلىشىن, ەل تىنىشتىعى جولىندا ەرلىك جاساپ, اتى اڭىزعا اينالعان ءتارتىپ ساقشىلارىنا بەرىلگەن ماراپات مەدال-وردەندەردى كورگەندە ەرەكشە كۇيگە تۇسەسىڭ. بۇل جادىگەرلەردىڭ بارلىعىنىڭ مۇراجايعا اكەلىنۋ تاريحى مەن سالماقتى سەبەبى بار.
ۇلگى بولارلىق ادام نە ءۇشىن كەرەك؟ كەيىنگى ءوزىنىڭ ارتىنان كەلە جاتقان جاستىڭ سوعان قاراپ باعىت الىپ, دامۋعا ۇمتىلىپ, ءوز جولىن انىقتاۋى ءۇشىن قاجەت. اسكەري-پاتريوتتىق تاربيە-قىلمىستىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جاس ۇرپاققا دۇرىس جول كورسەتىپ, جامان ىستەن ساقتاندىرۋداعى مىقتى كۇش. مۇنىڭ بارلىعى جەكە ادامعا ءتان ەرلىك, تاربيەلىلىك, ادامي بورىش دەگەن يگى قاسيەتتەردىڭ جاس وسكىن
بويىندا دامۋىنا سەپ بولماق…
استانا قالاسىندا ورنالاسقان مۇراجاي ءوز باستاۋىن وتكەن عاسىردان الادى. 1973 جىلدىڭ 17 اقپانىنداعى قازاق كسر ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ارناۋلى شەشىمىمەن 1975 جىلدىڭ 7 قازانىندا اشىلعان. ءتاۋەلسىز ەل بولعاننان كەيىن 1995 جىلى قازاقستاننىڭ ىشكى ىستەر قىزمەتى قايتا قۇرىلىپ, ايتارلىقتاي وزگەرتۋلەر جاسالدى. ميليتسيا اتاۋى پوليتسيا دەپ وزگەرتىلىپ, قۇقىقتىق ستاتيستيكا پروكۋراتۋرانىڭ قۇزىرىنا بەرىلىپ, قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسى مەن ساراپتامالىق قىزمەت ادىلەت مينيسترلىگىنىڭ قاراماعىنا ءوتتى. 1997 جىلدىڭ 27 قازانىندا ىشكى ىستەر مينيسترلىگى استاناعا كوشىرىلدى. ودان كەيىن ارتىنشا 2000 جىلى ءىىم-ءنىڭ الماتىداعى مۇراجايى استاناعا اكەلىنىپ, مينيسترلىك عيماراتىنان 219 شارشى مەترلىك ورىن بەرىلدى.
قازىرگى كۇندە مۇراجايدىڭ ەكسپوزيتسياسى مەملەكەتتىك رامىزدەر قويىلعان كىرەبەرىستەن باستالىپ, تاريحي كەزەڭدەرگە بولىنگەن جەتى ەكسپوزيتسيالىق زالدان تۇرادى.
مۋزەي زالدارىن ارالاي ءجۇرىپ, مۇراجاي مەڭگەرۋشىسى سۆەتلانا ءامىربەكقىزىن اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.
– مۇراجايدا قانشا جادىگەر بار؟ جانە ولار قالاي تولىقتىرىلىپ وتىرادى؟
– مۇندا 1500-گە تارتا زاتتاي ءجادىگەر, فوتو-قۇجاتتىق ماتەريالدار,
130-عا جۋىق قارۋ, 350-گە تارتا مەملەكەتتىك ماراپاتتار, وردەن-مەدالدار, 180-نەن استام سىيلىقتار, جالپى سانى ون مىڭعا جۋىق جادىگەر بار. نەگىزىنەن, مۇنداعى زاتتار كوبىنە سول ىشكى ىستەر قىزمەتكەرلەرىنىڭ تۋعان-تۋىستارى اكەلگەن جادىگەرلەر ەسەبىنەن تولىعادى.
– جاقىندا مۇراجاي قورىندا ەلەۋلى تولىقتىرۋ بولعانىن ەستىدىك. وسى جونىندە نە ايتاسىز؟
– ءيا, وسىدان از ۋاقىت بۇرىن مۇراجايدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «حالىق قاھارمانى» بايتاسوۆ عازيز ابدىبەكۇلىنا ارنالعان بۇرىش اشىلدى. وندا عازيز بايتاسوۆقا «حالىق قاھارمانى» اتاعىن بەرۋ جونىندەگى ەلباسىنىڭ جارلىعى جازىلعان قۇجات پەن ۇلكەيتىلگەن سۋرەتى جانە باتىرعا قاتىستى ءجادىگەرلەر قويىلعان.
جانىبەك نۇرىش
