گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگىنىڭ جانە استانا قالاسى مادەنيەت باسقارماسىنىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن ساياسي رەپرەسسيا مەن ءتوتاليتاريزمنىڭ قۇرباندارىنا ارنالعان «الجير» مەموريالدى مۇراجاي-كەشەنىندە ەسكەرتكىش بەلگىنىڭ اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى.
1938 جانە 1956 جىلدار ارالىعىندا «الجير» لاگەرىندە سول كەزدەگى سولاقاي ساياساتتىڭ قۇربانىنا اينالعان بەلگىلى مەملەكەتتىك تۇلعالار مەن قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ انالارى, قارىنداستارى مەن ايەلدەرى تۇتقىندا بولسا, ولاردىڭ جالپى سانى شامامەن 20 مىڭنان اسىپ جىعىلعان. ال سول لاگەردە تۇتقىندا بولعان 62 ۇلتتىڭ وكىلدەرىنىڭ 169-ى نەمىس ۇلتىنىڭ ازاماتشالارى ەكەن. شارانى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا, بۇل ەسكەرتكىش سول ساياسي قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعان نەمىس ۇلتى وكىلدەرىن تاريح پاراعىندا ساقتاۋعا ءوز ۇلەسىن قوسپاق.
شارا اياسىندا «الجير» مۇراجايىنىڭ باستاماسىمەن «ماڭگىلىك رۋح» كورمەسىنىڭ دە اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى.
