استانا قالاسى ءماسليحاتىنىڭ كەزەكتەن تىس ءتورتىنشى سەسسياسى ءوتتى. كۇن تارتىبىندە ەلوردانى وركەندەتۋگە بايلانىستى كوپتەگەن ماسەلەلەر قارالدى. اتاپ ايتقاندا, 2011-2015 جىلدارعا ارنالعان استانانى دامىتۋ باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ناتيجەلەرى, قالانىڭ 2015 جىلعى بيۋدجەتىنىڭ اتقارىلۋى تۋرالى بايانداما جاسالدى.
2011-2015 جىلدارعا ارنالعان استانا قالاسىن دامىتۋ باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ناتيجەلەرىنە تالداۋ جاساعان قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى اندرەي لۋكين ەكونوميكانىڭ دامۋى, الەۋمەتتىك سالا, ينفراقۇرىلىمدىق كەشەندەر, ەكولوگيا جانە مەملەكەتتىك باسقارۋ سياقتى ستراتەگيالىق ماڭىزدى باعىت بويىنشا قول جەتكەن جەتىستىكتەرگە شولۋ جاسادى. ەسەپتى مەرزىمدە استانا قالاسىنىڭ وڭىرلىك جالپى ءونىمىنىڭ كولەمى 1,6 ەسە ارتىپ, ەسەپتى جىلدىڭ باسىنداعى 1,8 ترلن تەڭگەدەن 4,5 ترلن تەڭگەگە جەتكەن. وسى جىلدارى قالا ەكونوميكاسىنا 3,2 ترلن تەڭگە ينۆەستيتسيا قۇيىلعان, بۇل – 1997 جىلدان بەرى تارتىلعان كاپيتال سالىمىنىڭ تەڭ جارتىسى. 2015 جىلى جىلدىق ينۆەستيتسيانىڭ كولەمى 1,5 ەسە وسكەن, ياعني, 397 ملرد تەڭگەدەن 773 ملرد تەڭگەگە دەيىن جەتكەن. ال جەكە شارۋاشىلىق سۋبەكتىلەرىنىڭ ۇلەسى 2010 جىلى 26 پايىزدان 55 پايىزعا وسكەن. سونىمەن قاتار, مەملەكەتتىك بيۋدجەتتىڭ شىعىندارى 59 پايىزدان 30 پايىزعا دەيىن قىسقارعان.
وتكەن جىلدىڭ بيۋدجەتتىك ساياساتىندا دا وزگەرىستەر بار. 2015 جىلى جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە مەنشىكتى كىرىستەردىڭ تۇسىمدەرى بويىنشا جوسپار 104,7 پايىز ورىندالىپ, قالانىڭ قاراجات قورجىنىنا جوسپاردان تىس 8 572,5 ملن تەڭگە ءتۇستى. ونىڭ ىشىندە سالىق تۇسىمدەرى 103,8 پايىزعا ارتىعىمەن ورىندالدى, ياعني, جوسپارلانعانى – 164 482,6 ملن تەڭگە بولسا, ناقتى تۇسكەنى – 170 739,7 ملن تەڭگە. سالىقتىق ەمەس تۇسىمدەر بويىنشا جوسپار 101 پايىزعا, نەمەسە 69,8 ملن تەڭگەگە ارتىعىمەن ورىندالدى. نەگىزگى كاپيتالدى ساتۋدان تۇسكەن تۇسىمدەر ەسەبىنەن 122,1 پايىز, ياعني, 2 244,9 ملن تەڭگە ارتىعىمەن ورىندالعان.
ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ تالقىسىنا سالىنعان كەلەسى ماسەلە – ەلوردانىڭ اكىمشىلىك شەكاراسىن وزگەرتۋ جايى بولدى. بۇل جونىندە استانا قالاسى جەر قاتىناستارى جانە جەردىڭ پايدالانىلۋى مەن قورعالۋىن باقىلاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى تولەۋعازى نۇركەنوۆ بايانداما جاسادى. ول ۇلتتىق پانتەوننىڭ قۇرىلىسى مەن قالالىق زيراتتىڭ قۇرىلىسى ءۇشىن قالا شەكاراسىن كەڭەيتۋ ماسەلەسىن كوتەردى. ودان بولەك, جاڭا تەرمينال سالۋ جانە استانا حالىقارالىق اۋەجايىنىڭ ۇشۋ-قونۋ جولاعىن قايتا جوبالاۋ جانە تۇرعىنداردىڭ دەمالىس ورنىنا اينالاتىن مايبالىق كولى اۋماعىن قالانىڭ اكىمشىلىك اۋماعىنا الۋ ماسەلەسى دە ءسوز بولدى.
ايگۇل ۋايسوۆا
