جاقىندا جەر داۋىنا قاتىستى ءبىر ماسەلەگە بايلانىستى 7 ادۆوكاتتان كەڭەس الدىم. ءبىر قىزىعى, جەتەۋى جەتى ءتۇرلى كەڭەس بەرىپ, باسىمدى ودان ءارى قاتىردى. كەرەك دەسەڭىز, ورىس ءتىلدى زاڭگەر مەن قازاق ءتىلدى زاڭگەردىڭ زاڭ جونىندەگى ءبىلىمى دە ۇقسامايتىنىن بايقادىم. قاتىستى زاڭداردى ءوزىم اقتارىپ كورىپ ەدىم, ەشتەڭە تۇسىنبەدىم. قازاقشا جازىلعانى بولماسا, ءتىلى تۇسىنىكسىز, ۇعىمعا اۋىر. ياعني ورىسشادان تۇيە ۇستىنەن سيراق ۇيىتكەندەي ءدىلدالاپ اۋدارا سالعانى كورىنىپ تۇر.
«قازاقستاندا زاڭ كۇشتىلەردىڭ مۇددەسىن قورعايدى نەمەسە زاڭ ازۋى التى قارىس الپاۋىتتارعا جۇرمەيدى, ول – تەك قاراپايىم حالىقتى باسقارۋ ءۇشىن عانا جاسالعان قۇرال» دەگەن ءسوز ءجيى ايتىلادى. «جەل سوقپاسا, ءشوپتىڭ باسى قيمىلدامايدى» دەگەندەي, بۇل ءسوز دە تەككە ايتىلماسا كەرەك. ياعني زاڭ بىرەۋ, زاڭ الدىندا بارلىق ادام تەپە-تەڭ دەپ ءسوز جۇزىندە ايتىلعانمەن, ءبىزدىڭ زاڭ «كۇشتىلەرگە تەلپەك, قارالارعا تەنتەك» مىنەز تانىتاتىنى جاسىرىن ەمەس. ونىڭ ۇستىنە ەلىمىزدە زاڭگەرلەردىڭ الاتىن اقى ولشەمى جونىندە دە انىق بەلگىلەمە جوق پا, كىم ءبىلسىن, ءىسىڭ ءتۇسىپ الدىنا بارا قالساڭ, اۋزىنا كەلگەن باعاسىن ايتادى. ماسەلەن, جوعارىداعى 7 زاڭگەردىڭ ۇشەۋى قۇنى 2 ميلليون جەردىڭ داۋى ءۇشىن ادۆوكات بولۋعا ءبىر ميلليون تەڭگە سۇرادى. «جولاقى سياقتى باسقا دا شىعىندار مۇنىڭ سىرتىندا» دەپ قويادى تاعى اۋزى قيسايماي.
ەلىمىزدەگى زاڭدار ورىس تىلىندە جازىلىپ, مەملەكەتتىك تىلگە اۋدارىلعان دا, ونىڭ اۋدارماسى قاتەگە تولى ءارى تۇسىنىكسىز. ماسەلەن, قازاقستان تاۋەلسىزدىك العالى بەرى پارلامەنت ءماجىلىسى 2 زاڭدى مەملەكەتتىك تىلدە قابىلداعان (1997 جىلى «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭى مەن 2002 جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بالانىڭ قۇقىقتارى تۋرالى» زاڭى). ارينە, زاڭىمىز تۇسىنىكسىز جازىلعاننان كەيىن قاراپايىم حالىق ءوز مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن زاڭگەرلەرگە جۇگىنەدى. بىراق «تۋرا بيدە تۋعان جوق» دەپ ءادىل جۇمىس ىستەيتىن زاڭگەرلەر دە از. «التىن كورسە, پەرىشتە جولدان تايادى» دەگەندەي, سوتتا ۇكىم شىعارۋشىلارعا كىمنىڭ بەرگەنى كوپ بولسا, تارازى باسى سولاي اۋىتقيدى دەپ جۇرت تا زار قاعادى. كەرەك دەسەڭىز, كومەكتەسەدى دەپ اقشاسىن تولەپ العان زاڭگەرىڭىز كەيدە قارسى جاقپەن دە استاسىپ, ەكى جاقتى قاتار سوعىپ, ءوز قالتاسىن قامپايتاتىن جاعداي دا جوق ەمەس. دەمەك, وسى ماسەلەلەردى مەملەكەت دەڭگەيىندە زەردەلەپ, زاڭدارىمىزدى ءتول تىلدە جازىپ, حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتىن, زاڭگەرلەردىڭ كاسىبي ەتيكاسىن كوتەرمەي, ادىلەتتى قازاقستان قۇرۋ قيىن.
