ەلباسى حالىققا ارناعان جولداۋىندا: «2015 جىلعا قاراي ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ جارتىسى ەلەكتروندى وقىتۋدى پايدالاناتىن بولادى. ال, 2020 جىلعا قاراي ول توقسان پايىزعا ارتۋى ءتيىس» دەگەن بولاتىن. وسى تاپسىرما نەگىزىندە ەلىمىزدە 2011-2012 جىلدارى 44 مەكتەپتە ەلەكتروندى پيلوتتىق جوبانى جۇرگىزۋ ءىسى باستالىپ كەتتى. زاماناۋي ۇلگىدەگى مەكتەپتە جاستارعا ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋ قالاي ۇشتاستىرىلۋدا دەگەن ساۋالدى العا تارتىپ, الگى تىزىمگە ەنگەن ءبىلىم ورداسىنىڭ ءبىرى استاناداعى №48 ليتسەيگە ات باسىن بۇردىق.
2011-2012 وقۋ جىلىنان «جەتىستىكتەر مەكتەبى» اتتى 5 جىلدىق باعدارلاما قولعا الىنا باستاپتى. مۇندا 3 رەسپۋبليكالىق دارەجەدەگى ەكسپەريمەنت جۇرگىزىلۋدە. ونىڭ ءبىرى – باستاۋىش سىنىپتان باستاپ اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋ. ەكىنشىسى, ءۇش تىلدە قاتار وقىتۋ, ياعني, جاراتىلىستانۋ ءپانىن قازاقشا, ورىسشا, اعىلشىنشا وقيدى. ال, ءۇشىنشىسى – E-learning (ەلەكتروندى وقىتۋ) باعدارلاماسى. «ەلەكتروندى وقىتۋ» دەگەندى ەستىگەندە, قاعاز-قالامدى ءبىرجولا كورمەگە قوياتىن كۇن جاقىنداپ قالعانداي ەلەستەدى. ول بالالاردى جازۋ-سىزۋدان الشاقتاتۋ ەمەس پە دەگەن دە وي كەلدى. بىراق, بۇل ءادىستىڭ زيانى بولمايدى ەكەن. ول – ەلەكتروندى تاقتا عانا. بۇل ءتاسىل مۇعالىمنىڭ ساباق جۇرگىزۋىنە ىڭعايلى.
بۇرىنعىداي تاقتاعا كەستە سىزىپ جاتپاي, دايىنداپ كەلگەن ەلەكتروندى سحەماسىن اشىپ جىبەرىپ, ساباعىن تۇسىندىرە بەرەدى. ەكىنشىدەن, ۋاقىت ۇنەمدەيدى. بالالارعا كوبىرەك كوڭىل بولىنەدى.
«ەلەكتروندى وقىتۋ جۇيەسى ءالى جەتىلمەگەنىنە قاراماستان, بۇگىندە ول مەكتەپ ءۇشىن كوپ نارسە بەرىپ وتىر. وسى باعدارلامانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن مۇعالىمدەر قۇرامى تۇگەلدەي كومپيۋتەردى مەڭگەردى. فليپچارتتا جۇمىس جاساۋدى, عالامتوردى پايدالانىپ, اقپارات الۋدى, ساباقتارعا سلايد-پرەزەنتاتسيالار دايىنداۋعا ۇيرەندى. سالىستىرمالى تۇردە الساق, 2010 جىلى كومپيۋتەر تەحنيكاسىمەن جۇمىس جاساۋدى پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ جارتىسىنان كوبى بىلمەيتىن ەدى», – دەيدى مەكتەپ ديرەكتورى زاۋرە سادىقوۆا.
سونداي-اق, بۇل ءبىلىم ورداسىنا فين مەملەكەتىنىڭ تاجىريبەسى قولدانىسقا ەنگەلى تۇر. ول – وقۋشىنىڭ جەكە قۇجات ءرولىن اتقاراتىن سمارت-كارتا. وندا وقۋشىنىڭ بارلىق بيومەتريالىق مالىمەتى (اتى-ءجونى, جاسى, قان توبى), اكە-شەشەسىنىڭ مالىمەتتەرى, وقيتىن مەكتەبى جازىلىپ تۇرادى. بىرتە-بىرتە بۇل ميكروپروتسەسسورلىق كارتامەن جولاقىسىن جانە مەكتەپ اسحاناسىنداعى اۋقاتىن تاعى دا باسقا قىزمەتتەردى تولەۋگە مۇمكىندىك جاسالادى. ەرەكشەلىگى, مەكتەپ كىرەبەرىسىنە ورناتىلعان تۋرنيكەتتەن وتكەن ۋاقىتتا اتا-انالارعا بالاسىنىڭ مەكتەپكە كىرگەن-شىققانى جايلى «سمس-حابار» جىبەرىلەدى. وسى ارقىلى بالانىڭ باسقان ءىزى اتا-انا باقىلاۋىندا بولماق.
مەكتەپتە 2011 جىلدان باس-تاپ «حالىق ۇجىمى» اتالىمىن يەلەنگەن «شاشۋ» بي ءانسامبلى جۇمىس ىستەۋدە. وعان 120-عا جۋىق بالا قاتىسادى. ال, «وتباسى وقىرمان كلۋبى» وقۋشىلاردى كىتاپ وقۋعا باۋلۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان. مۇندا بالالار كەز كەلگەن ادەبي كىتاپتى وتباسىمەن بىرگە وقىپ, ونى كلۋب مۇشەلەرىنىڭ الدىندا تالقىعا سالادى. سونىمەن قاتار, «قىزعالداق» قىزدار كلۋبى, «دومبىرا-داس-تان» ۆوكالدى دومبىراشىلار ستۋدياسى, حور, درامالىق كلۋب, ءتۇرلى دەبات كلۋبتارى بار. جەتىستىكتەرى دە جامان ەمەس. بالالارعا كۇندەلىكتى جاتتىعۋ ەسەبىندە «قارا جورعا» ءبيىن بيلەتۋ داستۇرگە اينالعان. ءۇزىلىس كەزىندە ءار سىنىپ وقۋشىلارى كەزەكتەسىپ كەلىپ, دالىزگە قاز-قاتار تىزىلە بيلەيدى. مۇنىڭ ءبارى ۇلتتىق مادەنيەتتى ۇلىقتاۋعا ارنالعان شارا بولىپ ەسەپتەلەدى.
بۇل مەكتەپتەگى ۇستازدار ءتاۋىرجان راحات, امانتاي جۇماشەۆ, بولات ىبراەۆتار قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى اتاعىنا يە بولعان ەكەن. مەكتەپ باسشىسى زاۋرە اپايدىڭ ايتۋىنشا, وقۋشىعا بارلىق جاعداي جاسالعان. «ءبىر عانا نارسە جەتىسپەۋى مۇمكىن, ول – جۇرەگى مەكتەپ دەپ سوعاتىن ۇستاز. ودان باسقاسى تۇگەل بار. ادام – نازىك جۇرەكتى, تەرەڭ ءبىلىمدى, قيىندىقتان قورىقپايتىن, ءتوزىمدى بولسا, سوندا عانا ۇستاز بولا الادى», – دەيدى ول.
ناسيحات سپانديارقىزى
