قر قارۋلى كۇشتەرى قاتارىنا الىنۋى ءتيىس جاستاردىڭ اسكەري قىزمەتكە جارامدىلىعىن ادەتتەگى دارىگەرلىك كوميسسيادان بولەك «اق سۇڭقار» امبەباپ پسيحولوگيالىق-دياگنوستيكا كەشەنى ايقىندايدى. بۇل كومپيۋتەرلىك باعدارلاما بيىلدان باستاپ قولدانىسقا ەنگىزىلگەن.
كەشە كۇزگى اسكەرگە شاقىرۋ ناۋقانىنىڭ باستالۋىنا وراي استانا قالاسى قورعانىس ىستەرى جونىندەگى دەپارتامەنتتىڭ اسكەرگە شاقىرۋ پۋنكتىنە بارعانىمىزدا بىلگەن باستى جاڭالىعىمىز وسى بولدى. بىزگە دەپارتامەنت باستىعىنىڭ ورىنباسارى – كەلىسىمشارت بويىنشا اسكەري قىزمەتشىلەردى جيناۋ جانە شاقىرۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى, پودپولكوۆنيك عاني ارتىقوۆ, وسى مەكەمەنىڭ ءبولىم باستىعى رۋسلان بەكەنباەۆ جانە ۇجىم پسيحولوگى بوتا قوراباەۆا بيىلعى ناۋقاننىڭ ەرەكشەلىكتەرى جايىندا ايتىپ بەردى.
«اسكەرگە شاقىرۋ ناۋقانىن جۇرگىزۋ بارىسىندا ساپاعا ەرەكشە كوڭىل اۋدارا باستادىق. ياعني, بەلگىلى ءبىر ماماندىعى بار, اسكەري قىزمەتتى اتقارۋعا دايىن ازاماتتاردى ساربازدار ساپىنا تارتۋعا تىرىسۋدامىز. ولاردى العان بىلىمدەرىنە ساي اسكەري بولىمدەرگە جىبەرەمىز» دەگەن رۋسلان بەكەنباەۆ جاستاردىڭ الدىمەن دەنساۋلىق جاعدايى مەن مورالدىق-پسيحولوگيالىق ورنىقتىلىعى ءجىتى نازارعا الىناتىنىن جەتكىزدى.
ونىڭ ايتۋىنشا, اسكەري قۇرىلىمدار ءوز ساپىنا قابىلداناتىن جاۋىنگەرلەرگە جوعارى تالاپ قويادى. ماسەلەن, ناۋقاننىڭ العاشقى كۇنى دەسانتتىق-شابۋىلداۋ بريگاداسىنىڭ وكىلدەرى اسكەرگە شاقىرۋ پۋنكتىنە كەلىپ, ونىڭ باسشىلارىن ءوزىنىڭ تالاپتارىمەن تانىستىرىپ ءوتىپتى. «سوعان ساي كەلەتىن جاستاردى ۇسىندىق» دەيدى رۋسلان بەكەنباەۆ.
تالاپتارعا توقتالا كەتسەك, مەملەكەتتىك كۇزەت قىزمەتىنە بويى 180 سانتيمەتر جانە ودان جوعارى ازاماتتار الىنىپ, اسكەري بورىشتى وتەپ بولعاننان كەيىن سول جەردە كەلىسىمشارت بويىنشا ءارى قاراي دا قىزمەت اتقارا الادى. باسىمدىق ارناۋلى تەحنيكالىق نەمەسە جوعارى ءبىلىم العاندارعا جانە شەتەل تىلدەرىن مەڭگەرگەندەرگە, سپورتتىق جەتىستىكتەرى بارلارعا بەرىلەدى. ولار تەك استانا مەن الماتى قالالارىندا اسكەري بورىشتى وتەيدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ جانە شەتەل باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن قوعامدىق-ساياسي شارالارعا قاتىسا الادى. دەسانتتىق-شابۋىلداۋ بريگاداسىنا الىناتىندارعا قويىلاتىن تالاپتاردىڭ كەيبىرى وسىعان ۇقساس, تەك بويلارى 170 سانتيمەتردەن تومەن بولماۋى ءتيىس.
«استانا قالاسى قورعانىس ىستەرى جونىندەگى دەپارتامەنتى كوكتەمگى اسكەرگە شاقىرۋ ناۋقانىنىڭ جوسپارىن 100 پايىز ورىندادى. وتكەن ناۋقاندا ءبىزدىڭ ۇجىمنىڭ كورسەتكىشى رەسپۋبليكا بويىنشا الدىڭعى قاتارلاردىڭ بىرىنە شىققانىن ايتۋعا ءتيىسپىز. كۇزگى اسكەرگە شاقىرۋدى دا وسىنداي جوعارى دەڭگەيدە وتكىزۋ جوسپارلانۋدا. قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ قۇرىلعانىنا بيىل 22 جىل تولدى. ءبىز ءبىر ورىندا تۇرماي, دامۋ ۇستىندەمىز. قارۋلى كۇشتەر قارۋ-جاراق پەن اسكەري تەحنيكانىڭ جاڭا ۇلگىلەرىمەن تولىعىپ, سونىڭ ارقاسىندا جاۋىنگەرلىك دايارلىعىمىزدىڭ دارەجەسى ارتتى» دەيدى عاني ارتىقوۆ.
از-كەم انىقتاما
بيىلعى كوكتەمگى اسكەرگە شاقىرۋ ناۋقانى كەزىندە مەديتسينالىق تەكسەرىستەن وتكەن ازاماتتاردىڭ 91 پايىزى اسكەرگە جارامدى, 4,9 پايىزى بەيبىت كۇندەرى جارامسىز, 3,5 پايىزى اسكەري ەسەپتەن شىعارىلىپ, مۇلدە جارامسىز بولىپ تانىلدى, 0,76 پايىزى دەنساۋلىق جاعدايىنا بايلانىستى جارتى جىل نەمەسە ءبىر جىل مەرزىمىنە كەيىنگە قالدىرىلدى.
«اق سۇڭقار» امبەباپ پسيحولوگيالىق-دياگنوستيكا كەشەنى ەنگىزىلگەننەن كەيىن جۇمىسىمىز ءبىراز جەڭىلدەدى. بۇرىن اسكەرگە شاقىرۋشىلار پسيحولوگيالىق تەست وتكەندە بارلىعىن قولمەن تولتىراتىن. قازىر كومەككە تەحنيكا كەلىپ, تەست ءوتۋ ۇدەرىسى وڭايلادى. جاستار كومپيۋتەرلىك باعدارلاماداعى 86 سۇراققا جاۋاپ بەرسە, بولدى. ارينە, ءبىز تەحنيكاعا عانا سەنبەي, اۋىزشا دا اڭگىمەلەسەمىز. سودان كەيىن بارىپ اسكەرگە جارامدىلىعى نەمەسە جارامسىزدىعى جونىندە شەشىم شىعارامىز, – دەيدى پسيحولوگ بوتا قوراباەۆا.
ونىڭ ءسوزىن تىڭداعان ارىپتەسىمىز سامات ەكەۋمىزدىڭ دە قىزىعۋشىلىعىمىز ويانىپ, جاڭا باعدارلاما بويىنشا تەستىلەۋدەن وتتىك. تەست پسيحيكالىق جاعدايىمىزدىڭ ورنىقتى ەكەنىن انىقتاپ بەردى. تەحنيكا الدامايتىن بولسا, اسكەرگە شاقىرىلۋشى جىگىتتەردىڭ جاراۋلىعىن ءدال انىقتايتىن بۇل باعدارلاما اسكەردە ورىن الىپ جاتاتىن كەلەڭسىز جاعدايلاردىڭ دا الدىن الاتىنىنا سەنگەندەي بولدىق.
امانعالي قالجانوۆ
