Eldı eleŋ etkızgen
Qytai «jasandy kün» jasaidy
Qytailyq «jasandy kün» degen atauǧa ie bolǧan plazma 100 million Selsii gradusqa deiın qyzdyrylyp, synaqtan öttı.
Hi-news basylymy onyŋ jūmysymen Qytai ǧylym akademiiasynyŋ plazma fizikasy institutynyŋ ǧalymdary ainalysqanyn habarlady. Sonymen qatar apparatty qūruǧa 35 memlekettıŋ mamandary qatysty. Synaq nätijesı boiynşa bolaşaq stasionarlyq termoiadrolyq reaktordy qūru üşın qajettı fizikalyq jaǧdailardy aluǧa bolatyny anyqtaldy. Qazırgı uaqytta ǧalymdar «jasandy kündı» jasap qana qoimai, energiiany saqtaudyŋ jaŋa joldaryn da qarastyryp jatyr.
Ekologiiasy erekşe qala
AQŞ-tyŋ Florida ştatynda erekşe qala bar. Deutsche Welle basylymynyŋ habarlauynşa,
Bebkok-Rench tūrǧyndary kün energiiasy arqyly ǧana kün köredı.
Mūnda qazırgı uaqytta 20 myŋǧa juyq üi bar. Būǧan qosa Bebkok-Renchtıŋ ekologiiasyna ziian kelmes üşın elektrlı kölıkten özgesınıŋ jüruıne tyiym salynǧan. Al alǧaşqy tūrǧyndary osy jyldyŋ qaŋtar aiynda köşıp barypty. AQŞ-ta şuaqty qalany salu oŋaiǧa tüspeptı. Ketken şyǧynnyŋ orny tolatynyna köpşılık kümänmen qaraǧan. Qazır bärı jospar boiynşa jüzege asyp jatyr. Al osy jyldyŋ soŋyna deiın mūnda 50 myŋǧa juyq adam köşıp keledı dep boljanyp otyr.
Kosovo sauda soǧysyn jariialady
Kosovo Serbiia men Bosniia jäne Gersegovinaǧa qarsy sauda soǧysyn jariialap, osy elderdıŋ barlyq tauarlaryna 100 paiyz kedendık baj salyǧyn engızdı.
Kedendık bajdardy köteru turaly şeşım Kosovo bilıgı İnterpoldyŋ Bas assambleiasynyŋ sätsızdıkke ūşyraǧan sätınen bırneşe saǧattan keiın şyqty. Kosovonyŋ ūiymǧa kıruıne būl eldıŋ täuelsızdıgın moiyndamaǧan memleketter kedergı keltırdı. Būǧan tıptı Batystyŋ qoldauy da kömektespedı. Kosovtar 68 eldıŋ dauysyn jinaǧanmen, būl da jetkılıksız boldy. «Serbiia men Bosniia jäne Gersegovinaǧa ǧana emes, baj salyǧy Kosovoǧa jaman közqarastaǧy kez kelgen memleket üşın de osyndai kölemde bolady» dep mälımdedı osy eldıŋ Syrtqy ıster ministrı Bedjet Pasoli.