Taǧzym

ELI SYILAGAN ESKERMES EDI…

Eskermes-ElemesovOl bır basynda sazgerlık, änşılık, jazuşylyq pen jurnalistık toǧysqan ämbebap jan bolatyn. Būl – tabiǧattyŋ bergen daryn-qabıletı. Al, osynau qyr­laryna qosa, Eskermes İmanbaevtyŋ tua bıtken azamattyq, adamşylyq, jan balasyna jamandyq oilamaityn aq jürektıgı, qolynan kelıp tūrsa, jaqsylyǧyn aiamaityn bol­mysy ainalasyn riza etetın. Köp jyldar qatar jürdık. Asyl jary Säulege qosylǧanda da, tūŋǧyşy Jansaia düniege kelgende de, alǧaşqy kıtaby baspadan şyqqanda da quanyştaryn bölıskenbız. Sol kezdegı Säken Seifullin atyndaǧy Selinograd pedagogikalyq institutynyŋ muzyka fakultetınde sabaq bere jürıp, oblystyq basylymdarǧa jiı qalam tartyp, teleradio baǧdarlamalaryna jiı atsalysatyn Eskermes aqyry «at basyn» jurnalistikaǧa bütındei būrǧan. Özındık jazu mänerı, oi tolǧau täsılı, körkemdep baiandauy bar tuyndylary äste  jattandy bolmaityn.

Sol zamanǧy «töselgen» jurna­lis­terdıŋ «KPSS Ortalyq Komitetınıŋ Plenumynda aitylǧandai» dep, bastalatyn oqyrmanyn mezı eter taptauyryn tırkesterı Eskermestıŋ jazǧandarynda müldem qara körsetpeitın. Nenı jazyp, ne jaiynda aitsa da, Eskeŋ körgen-bılgenın jüregınen ötkızıp, sanasynda saralap, adamdyq, azamattyq tūrǧydan tögıldıre aq qaǧazǧa tüsıretın. Ol jyldarda «lito» degen qyraǧy köz bolar edı. Onyŋ bekı­tuınsız, qol qoiuynsyz bırde-bır material oqyrmanyna, tyŋdarmanyna jol tartpaityn. Eskermestıŋ teledidardaǧy şyǧarmaşylyǧy osy kedergılerdıŋ barşasynan sürınbei ötıp, elınıŋ talai rizaşylyǧyn alǧan.

Jurnalistıgın qalypqa tüsıre jüre, Eskeŋ sazgerlıgın de tastaǧan joq küi şyǧaryp, än jazdy. Oblystyq, respub­likalyq aitystarda önerın ortaǧa saldy. Dostary öte köp bolatyn. Özınıŋ kındık qany tamǧan Qorǧaljynnan bas­tap, sol kezdegı astanamyz Almatyǧa deiıngı aralyqta el azamaty Eskermestı bılmeitınder kemde-kem edı.

Önerın ösırıp, qalamyn da mūqaltpai ortamyzda erkelep jürdı. Dosymyzdyŋ şyǧarmaşylyǧynyŋ şyŋdaluyna asyl jary Säulenıŋ de ülesı boldy. Qalada tuyp-ösken ol jan jarynyŋ şyǧarmaşylyǧyna demeu, qamqor, tılektes bola aldy. Eskermes sekıldı öner adamynyŋ erkelıkterın de köterdı. Oǧan jan şuaǧyn, jar qūşaǧyn adal syi ettı.

Sanatker ärıptesımız satiraǧa da qalam tartyp jürdı. Oǧan Eskermestıŋ «Bas­tyǧymnyŋ bas terısı» degen kıtaby dälel. Oqyǧan adamdy erıksız ezu tart­qy­zatyn, külkıge de keneltetın şymşymaly şyǧarmalardy köp jazdy. «Kenep mäşinenıŋ keremetı» degen äŋgımesınde «auyrdyŋ üstı, jeŋıldıŋ astymen» jüruge beiım qos azamattyŋ qylyqtary syn tezıne salynǧany esımızde. «Ainanyŋ ekınşı betı» atty kıtabynda da Eskermes özınıŋ äzıl-qaljyŋǧa beiımdılıgın däleldedı. Ätteŋ, ol kezdegı Selinogradta Eskermes sekıldı talantty jandarǧa auadai kerek orta bolǧan joq. Tūrǧyndarynyŋ köbı özge ūlt ökılderı bolyp keletın qalada qazaq tılınde jazatyndardyŋ mümkındıkterı şekteulı edı. Barar jerımız oblystyq «Kommunizm nūry» gazetı men Qazaqstan Jazuşylary odaǧynyŋ oblysaralyq bölımşesı ǧana. Sosyn uaqyttary tym şekteulı oblystyq teledidar men radio…

Selinogradta, tıptı, ol jyldary qazaq filarmoniiasy da bolmaityn. Keiınnen ǧana Almatydan arnaiy şaqyrylǧan äigılı änşı Kenjeǧali Myrjyqbaidyŋ küş saluymen oblystyq qazaq filarmoniiasy şaŋyraq kötergen. Qazaq teatryn aşu, Aqmolanyŋ atyn qaitaru üşın ūlt ziialylary bastaǧan el küres jürgızıp jatqan… Selinogradta tūŋǧyş aqyndar aitysy sol jyldary aqyn Nūrǧoja Orazdyŋ belsendılıgı arqasynda ūiymdastyrylǧan. Osy şaralardyŋ da bel ortasynda dombyrasyn ūstap, Eskermes İmanbaev jürdı…

Aita bersek, terıskeidegı şalǧai jat­qan oblysta ūlttyq ruhty tırıltuge, qazaq önerınıŋ alǧaşqy şymyldyǧyn aşuǧa Eskermestıŋ de ülesı bolǧany anyq.

Bügınde ortamyzda joq bolsa da, artynda kıtaptary, muzykalyq tuyndylary, azamattyq jaqsy aty qalǧan dosymyz Eskermestıŋ elı syilaǧan eŋbegı men ömır joly ūmytylmaidy dep senemız!

 

Smaǧūl Rahymbek,

jazuşy

 

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button