Ruhaniiat

Tūlǧalardy jarystyrmai, mūrattardy tabystyraiyq!

Ūlt bolyp ūiysu, jūrt bolyp jūmylu jolynda ziialy qauym ökılderınıŋ atqarar rölı bölek. Atyrauda ötken Ūlttyq qūryltaida Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev «Yntymaǧy jarasqan, ortaq maqsatqa ūiysqan ūlt eşqaşan ūtylmaidy. Eldıŋ tūtastyǧy ziialy qauymnyŋ bırlıgınen bastalady.

El aǧalary auyzbırşılıktı jäne ūrpaqqa önegelı boluy kerek» dep ūlt ziialylaryna öz qaiyryluyn jasady. Sol qūryltai törınde menı qoǧamymyzda airyqşa orny bar, söz bastasa halyqty ūiytar şeşen, köş bastasa eldı erter kösem, ruhaniiat älemındegı äigılı tūlǧalardyŋ bügıngı keskın-kelbetı men jauapkerşılıgı qatty oilandyrdy. Osy oraida «Qazaq oqyǧanyn syilaidy, soŋynan eredı. Qazaqty tura jolǧa bastaityny da, adastyratyny da oqyǧany» degen Jüsıpbek Aimauytovtyŋ sözı oiǧa oralady. Qai däuırde de, qandai tarihi kezeŋde de qoǧamnyŋ negızgı qozǧauşy küşı – ziialylar.

Rasynda, Maiqy bidıŋ «Betege ketse – bel qalar, bekter ketse – el qalar, bırlıgıŋ ketse – neŋ qalar» degen naqyly däl bügıngı taŋda tıptı ömırşeŋ bolyp tūr. Keşegı Altyn Orda men bügıngı Aqordaǧa deiın Qazaq elınıŋ jürıp ötken küngei-terıskeilı tarihynda qara halyqqa jaryq syilap, jol nūsqaǧan, ümıtın ükılep, jıger bergen tūlǧalar az emes. Al esımı elge mäşhür bügıngı keibır tūlǧalarymyz, aqsaqaldarymyz, tarihşylarymyz, jazuşylarymyz ai-künnıŋ amanynda bolary bolyp, boiauy sıŋgen türlı oqiǧa turaly aitysyp, tartysyp, Alaş kösemderı men keŋes qairatkerlerın qaǧystyryp, qyl aiaǧy Şyŋǧys hannyŋ tegıne talasyp öspeitın eldıŋ balasyndai önbeitın daudy quyp, «öletūǧyn tai üşın, köşetūǧyn sai üşın» bırınıŋ qoly bırınıŋ jaǧasynda jürgen jaǧdailardy aqparat qūraldary men äleumettık jelılerde az körıp jürgen joqpyz. Prezident sony meŋzese kerek. Tūrar Rysqūlov pen Sūltanbek Qojanovty, Säken Seifullin men Alaşordany, Maǧjan Jūmabaev pen Säbit Mūqanovty, Dınmūhamed Qonaev pen Jūmabek Täşenovtı bır-bırıne qarsy qoiyp, eldıŋ ışın alataidai büldırıp, bölıp-jaru kımge qajet? Olardyŋ baǧy men soryn, bary men joǧyn jarystyrǧannan bügıngı ūrpaqqa qandai ülgı? Qandai önege?..

Är tūlǧanyŋ öz biıgı bar. Bır tūlǧany köteru arqyly ekınşı tūlǧaǧa köleŋke tüsırudıŋ tükke keregı joq. Barrikadanyŋ qai qaptalynda bolsa da Qazaq elınıŋ täuelsızdıgı jolynda barmaǧy şainauda, basy aidauda ketken tūlǧalardyŋ bärı öz aldyna bır-bır asqar tau. Ärqaisynyŋ öz taǧdyry bar. Öz süiınışı, öz küiınışı boldy. Olardyŋ küres türlerı ärtürlı bolǧanmen, tüpkı maqsat bır edı. Bärı ūlttyq mūrat jolynda, qazaqtyŋ haqy üşın küreste ömırın sarp ettı. «Basyna as qūiyp, sabyna qarauyl qoiǧan» zamanda ūlt bolyp ūiysyp, jūrt bolyp jūmyludy köksedı olar.

Bügın – tūlǧalardy jarystyratyn, alys­tyratyn zaman emes, ūlttyq mūrattardy tabystyratyn zaman.

Osy oraida, marqūm Nesıpbek Aitūly aǧamyzdyŋ:

«Aǧalar-ai!

Barynda az ǧūmyrdy baǧalamai,

Abaisyz adaspaŋdar bır-bırıŋnen,

Jaryqta jainap tūrǧan samaladai.

Bolǧanda halyq – teŋız şalqyp jatqan,

Özderıŋ şyryldaityn şaǧaladai.

Auylyn pendelıktıŋ jaǧalamai,

Basyna bır töbenıŋ jinalsaŋşy,

Andyzdap, är būtany saǧalamai.

Özderıŋ qonaqtaityn bäiterektıŋ,

Tamyryn baltalamai, aralamai.

Şoqyǧa şyqsaŋdarşy han köterıp,

Tartysyp bır-bırıŋdı tabalamai!

Qairan, aǧalar-ai…» degen öleŋ joldary erıksız eske oralady.

Prezidenttıŋ Atyrau alabynda aitqan «Elımızde közı aşyq, kökıregı oiau, bılımdı jastar köp! Olardyŋ boiyna asyl qasietterdı sıŋıruımız qajet. Men ziialy qauym ökılderınıŋ bır-bırıne ärdaiym tılektes bolǧanyn qalaimyn. Özara janaşyr bolu – elge janaşyr bolu degen söz. Ūsaq-tüiek äŋgımenı qoiyp, qazaqty bölıp-jarmai, jalpyūlttyq deŋgeide oilauǧa ūmtylaiyq!» degen jürekjardy tılegın baitaq qazaq dalasyndaǧy köş bastaǧan el aǧalary ūran sekıldı qabyldasa degen nietımdı jetkızgım keledı.

Qazaq halqy taǧdyrşeştı sätterde Abaiǧa, Abai jazyp qaldyrǧan jalǧyz kıtapqa jügınıp otyrǧan. Ūlt ziialylary ūly oişyldyŋ «Bırıŋdı, qazaq, bırıŋ dos körmeseŋ, ıstıŋ bärı bos» degen sözın asqan jauapkerşılıkpen sezınetın sät keldı.

Bır top ärıptesterı atynan –

Janarbek ÄŞIMJAN,

Mäjılıs deputaty

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Back to top button