Jalpyhalyqtyq diktant būl künı respublikamyzdyŋ tükpır-tükpırınde ūiymdastyryldy. Oǧan jasy 15-ten asqan 2 milliondai tūrǧyn qatysqan eken. Onyŋ ışınde 50 myŋǧa juyq astanalyq bar.
– Europanyŋ köptegen damyǧan elderınde halyqtyŋ sauattylyǧyn köteru üşın jappai diktant jazǧyzu ürdısı qalyptasqan. Bız de endı mūndai şarany jyl saiynǧy dästürge ainaldyrmaqpyz. Latyn qarpımen jiı-jiı jazu jazǧan soŋ, adamdardyŋ közı de, qoly da tez üirenedı, – deidı Mädeniet jäne sport ministrlıgı janyndaǧy Tıl saiasaty komitetınıŋ basşysy Quat Boraşev.
Diktant jazyp şyqqan kısılerdıŋ bırazy jaŋa älıpbidıŋ yŋǧaily ärı oŋai ekenın aitty. Mysaly, elorda tūrǧyny Ardaq Äljanovanyŋ oiynşa, latyn qarpıne üirenu, äsırese, jastar üşın qiynǧa soqpaidy.
– Būǧan deiın de bız smartfonda latyn älıpbiınıŋ pernetaqtasyn qoldanatynbyz. Jaŋa älıpbidegı ärıpterdıŋ köbısı tura sol alfavit boiynşa jazylady ǧoi. Sondyqtan diktantty jazu barysynda onşa qinalmadyq, – deidı ol.
Alaida kei azamattar jaŋa älıpbidıŋ qolaisyz tūstarynyŋ da joq emestıgın jetkızdı. Özın Ruslan Begen dep tanystyrǧan jas jıgıttıŋ aituynşa, «ş» jäne «ch» dybystarynyŋ qosarlana keletın jerlerınde söz tym ūzaq bolyp ketedı.
– «Ş» dybysy jaŋa älıpbide «sh», al «ch» dybysy «ch» retınde belgılengen. «Esıktı aşşy» dep jazar bolsaq, ekınşı sözdı «ashshy» dep jazuǧa tura keledı. Sonyŋ ornyna men özge türkı elderındegıdei «ş», «ç» dep jazudy ūsynar edım, – deidı Ruslan.
Al Aisūlu esımdı student qazaqşa «u» dybysynyŋ jaŋa älıpbide «ý» dep jazyluy adamdy säl şatastyratynyn aitty:
– «U» dybysyn basqa barlyq jerlerde «u» dep taŋbalauǧa üirenıp qalyppyz. Öz atymdy jaza bastasam, sözdıŋ soŋyna avtomatty türde «u» ärpın qoiyp jıberem, – deidı ol.
