گفر بىرقاتار ءىرى كومپانيالارى قازاقستانعا ينۆەستيتسيا سالۋعا دايىن
قر پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆتىڭ تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردى تارتۋ بويىنشا جۇمىستى بەلسەندىرۋ تۋرالى تاپسىرماسى اياسىندا قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى – يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار ءمينيسترى اسەت يسەكەشەۆ باسقارعان قازاقستاندىق دەلەگاتسيا جۇمىس ساپارىمەن گفر-عا كەلدى. بەرليندەگى ەكونوميكالىق فورۋمدا قازاقستانداعى گەرماندىق بيزنەستى ءارى قاراي دامىتۋ بويىنشا جوسپارلار تالقىلاندى.
ەكى كۇندىك باعدارلاما بويىنشا ەكونوميكالىق فورۋم, ىسكەرلىك كەڭەس جانە «ITB Berlin-2014» حالىقارالىق تۋريستىك كورمەسى سەكىلدى 3 ءىرى شاراعا قاتىسۋ, سونداي-اق گەرمانيا ۇكىمەتىنىڭ مۇشەلەرىمەن جانە قازاقستاندا جۇمىس ىستەيتىن ەڭ ءىرى نەمىس كونتسەرندەرىنىڭ, ينجينيرينگتىك كومپانيالار مەن ينستيتۋتتارىنىڭ جانە الەۋەتتى ينۆەستورلاردىڭ باسشىلارىمەن 15 ەكى جاقتى كەزدەسۋدى وتكىزۋ جوسپارلانعان.
گەرمانيانىڭ ۆيتسە-كانتسلەرى – ەكونوميكا جانە ەنەرگەتيكا فەدەرالدىق ءمينيسترى زيگمار گابريەلمەن كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار ونەركاسىپ, ەنەرگەتيكا, گەولوگيا جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ, عىلىم جانە يننوۆاتسيالار سالالارىنداعى, سونداي-اق «يندۋستريا 4.0» گەرمانيانى ونەركاسىپتىك دامىتۋدىڭ جاڭا ستراتەگياسى توڭىرەگىندە (4-ءشى ونەركاسىپتىك رەۆوليۋتسيا) ارىپتەستىكتى بەلسەندىرۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.
اسەت يسەكەشەۆتىڭ ايتۋىنشا, ەكى ەلدىڭ ىنتىماقتاستىعىن دامىتۋعا مەملەكەت باسشىلارىنىڭ كەلىسىمدەرى ەلەۋلى كۇش بەردى.
«وتكەن جىلى ەكى جاقتى ساۋدانىڭ كولەمى داعدارىسقا دەيىنگى كورسەتكىشتەردەن اسىپ, 6,5 ملرد. ەۋروعا جەتتى. گفر-دىڭ ورتالىق ازيا مەن كاۆكازدىڭ 8 ەلىمەن بۇكىل تاۋار اينالىمىنىڭ 60% قازاقستانعا تيەسىلى. ءبىزدى جىل سايىن كەڭەيىپ جاتقان ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ وڭ ديناميكاسى قۋانتادى. سونىمەن قاتار, مەنىڭ ويىمشا, گەرماندىق كومپانيالار ءوز ءۇشىن رەسپۋبليكامىزدىڭ الەۋەتىن تولىق اشا المادى», – دەپ بەلگىلەدى ۆيتسە-پرەمەر ەكونوميكالىق فورۋمدا ءسوز سويلەگەن كەزدە جانە اناعۇرلىم بەلسەندى جۇمىسقا شاقىردى.
ءوز كەزەگىندە, «Siemens», «Lanxess», «CLAAS Global Sales GmbH», «METRO AG», «Bosch GmbH», «Knauf», «HeidelbergCement» وكىلدەرى قر-دا جۇمىس جاساپ جاتقان جانە جوسپارلانعان جوبالاردى كورسەتتى.
قازاقستاندا جاڭا جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ءوزىنىڭ قىزىعۋشىلىعى تۋرالى «MAGNA EUROPA» (اۆتوونەركاسىپ ءۇشىن قوسالقى بولشەكتەردى ءوندىرۋ), «EVONIC» (حيميا ونەركاسىبى), «REM», «ROGESSA», «SGL Group», «ARUBIS», «QUAESTA CAPITAL», (بارلىعى – تكمك-دە), «SALZGITTER» (مەتالل وڭدەۋ) كومپانيالارى ايتتى.
ايتا كەتەرلىك, قازاقستان جانە گەرمانيا اراسىنداعى بىرلەسكەن جوبالاردىڭ جالپى قورجىنى 92 جوبانى قامتيدى, بۇل رەتتە 72 جوبا بويىنشا تەك سوڭعى 4 جىلدىڭ ىشىندە كەلىستى (ياعني, ءۇيدمب جۇزەگە اسىرۋ باستالعالى). وسى ۋاقىتتا جالپى سوماسى 700 ملن. ەۋرو قۇرايتىن 12 جوبا جۇزەگە اسىرىلدى.
مىسالى, Linde Group كومپانيالارىنىڭ توبى ArcelorMittal بولات قۇيۋ كونتسەرنىنىڭ قازاقستاندىق زاۋىتى ءۇشىن تەحنيكالىق گازداردى ءوندىرۋ ءۇشىن اۋا ءبولۋشى قوندىرعىنى جاسادى. بۇل ونەركاسىپتىك جوبا تەك ەڭ زاماناۋي تەحنولوگيالارمەن عانا جۇمىس جاساماي, قىزمەتشىلەردىڭ كاسىپتىك بىلىمىمەن دە اينالىسادى.
«Funke-Kunststoffe» قۋاتتىلىعى جىلىنا 1 ملن. استام شارشى م قۇرايتىن تەرەزە پروفيلدەرىنىڭ ءوندىرىسىن قازاقستانعا كوشىردى. وسى كاسىپورىن ىشكى نارىقتىڭ مۇقتاجدىعىن تولىق قاناعاتتاندىرۋعا جانە ءونىمدى رەسەيگە ەكسپورتقا شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
«مەترو كەش ەند كەرري» كومپانياسى قازاقستاندا 8 ساۋدا ورتالىعىن اشتى, بۇل رەتتە 1500 جۇمىس ورىن قۇرىلدى. ساۋدا-بولشەك ساۋدادا ءونىم ساپاسىنىڭ جاڭا ستاندارتتارى, ءتيىمدى مەنەدجمەنت جۇيەلەرى ەنگىزىلدى. جاقىن ارادا اتىراۋ جانە اقتاۋ قالالارىندا تاعى 2 جاڭا ساۋدا ورتالىعى سالىنباق.
ءارتۇرلى ساتىلاردا جالپى سوماسى 1,7 ملرد. ەۋرو قۇرايتىن 15 جوبا ىسكە اسىرىلۋدا. مىسالى:
– حايدەلبەرگ («HeidelbergCement») كونتسەرنى كاسپي تەڭىزىنىڭ جانىندا تسەمەنت زاۋىتىن سالۋدا (160 ملن. ەۋرو, 1000 جۇمىس ورنى);
– «سيمەنس اگ» جانە «قتج» ۇك» اق 242 ملن. ەۋرو سوماسىنا قازاقستاننىڭ تەمىر جولدارىن ەلەكتريفيكاتسيالاۋ بويىنشا جوبانى ىسكە اسىرۋدا;
– «سhemianlagenbau Chemnitz GmbH» (C.A.C.) كومپانياسى اقتاۋ, پاۆلودار جانە تاراز قالالارىندا حيميالىق كلاستەرلەردى جاساۋ جانە جوعارى تەحنولوگيالىق جابدىقپەن جاراقتاندىرۋ بويىنشا جۇمىس جاساۋدا.
اسەت يسەكەشەۆ كاسىپكەرلەرمەن كەزدەسۋ كەزىندە حابارلاعانداي, قازاقستان يندۋستريالاندىرۋدىڭ 2020 جىلعا دەيىنگى ەكىنشى بەسجىلدىعىنىڭ باعدارلاماسىن ازىرلەدى, ونىڭ اسىندا ەل ءۇشىن بۇرىنعىداي ماشينا جاساۋ, حيميا, مەتاللۋرگيا سالالارى باسىم بولىپ تابىلادى. ياعني, گەرمانيانىڭ ارتىقشىلىقتارى بار سالالار.
ساپاردىڭ ەكىنشى كۇنى قازاقستاندىق دەلەگاتسيا «ITB Berlin-2014» حالىقارالىق تۋريستىك كورمەسىنە بارىپ, قر يجتم جانە يۋنۆتو (بۇۇ دۇنيەجۇزىلىك تۋريستىك ۇيىمىنىڭ قىسقارتىلعان اتاۋى) اراسىندا «ەكسپو-2017» اياسىندا تۋريزم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويدى.
