Қазір біз өмір сүріп отырған дәуірде рухани құндылықтар ауадай қажет. Қоғамда кездесетін келеңсіз жайттар адамның рухани азғындауынан, иманның әлсіреуінен, жүрегінде мейірімнің болмауынан орын алады. Сондықтан, ел болашағы жастарды имандылыққа тәрбиелеу мақсатында олармен жиі-жиі кездесу шараларын қолға алу керек. Мектептер, колледждер мен оқу орындары білікті ғана емес, рухани жаны таза, адамгершілігі мол мамандар дайындауы керек.
Қазіргі таңда адамзат материалдық тұрғыдан емес, рухани жағынан жүдеп кеткен сияқты. Демек, бүгінгі адамзат баласы бірінші кезекте материалдық байлыққа емес, рухани байлыққа, ізгі білімді, иманды адамдарға зәру. Басқалардың діни сезімдеріне төзімділікпен қарап, жалпы адамзатты жақсы көріп, сыйлайтын, барлық мәселелерді сабырлылықпен, кешірімділікпен, татулықпен шешетін парасатты ұстанымдарға мұқтажбыз. Адам – адам болу үшін ең алдымен иман керек. Иман деген ауызбен айтқанда төрт-ақ әріптен тұратын сөз, ал мағынасы тым терең, кең ұғым. Иманды адам адал еңбегімен нәпақасын табатын, ешкімді алдамай күн көретін, дінге берік Құдай деген жан. Міне, кісіге ең басты керек қасиет – осы иман. Қазақ жек көретін жаман адамдарды «имансыз» дейді. Бұл – бізде бәлеқор, жалақор, парақор, қылмыскерлерге таңылатын ең жаман ат.
Аллаға иман келтіру – қасиетті дініміз Исламдағы басты парыз. Құдай тағала «әрбір ақылы бар кісіге иман парыз» деген екен. Себебі, иман – ең қасиетті сенім мен сезімнің жиынтығы.
Пайғамбарымыз хазреті Мұхаммед Мустафа (с.а.с) бір сөзінде «Отан сүю – иманнан» деп айтқан екен. Отанын сүймейтін адамның иманы толық емес. Ал, иманы толық болмаған адамның рухани дәрежесі төмен болмақ. Яғни, ең үлкен қару – иман, жүректегі сенім.
Адамның бар асыл қасиеті – оның арында. Арлы, ұятты болу, намысты болу – иманды болу. Қазақтың «Малым – жанымның садағасы, жаным – арымның садағасы», – деген сөзі имандылықтың анықтамасындай естіледі.
Барша асыл қасиеттердің шынайы кілті адам бойында екі жолмен бекиді: бірі имандылықпен, екіншісі өзіңді дүниеге әкелген ата-анаңның қанымен.
Имандылық – шынайы сенім, сезім. Нақтырақ айтсақ, «иман дегеніміз – Алла тағаланың барлығына, оның бірлігіне, яғни, оның серігі жоқ жалғыз екендігіне, оның кітаптарына, періштелеріне, пайғамбарларына (с.ғ.с.) және қиямет күніне сенуің. Әр жақсылық пен жамандықтың белгіленуі Алла тағаладан деп білу». Қазақ халқының алдында қауіп-қатер жоқ деп айтуға болмайды. Біз ұлтымыздың болашағы үшін жатпай-тұрмай күресуіміз керек. Меніңше, еліміздің ертеңі үшін ең тиімді күрес – жас ұрпақты имандылыққа тәрбиелеу болып табылады. Жас адамның сана сезімін дін ғана оятады. Ислам ғана албырт жастардың патриоттық сезімін қалыптастырып, елін, халқын сүйіп, жерін, атамекенін қорғауға құлшындырады. Имандылықты бойына сіңірген халық – ержүректілік пен әділеттілікті жанына жолдас етеді.
Ал азаматтары халқына қандай қызмет етуі керек екендігін парасаттылықпен пайымдай біледі. Сондықтан қазақтың халық болып қалуына мүдделі болсақ, Исламды кеңінен насихаттау үшін мүмкіншіліктің бәрін қарастыру керек.
Абай: «толық мұсылман – толық адам, жартылай мұсылман – жартылай адам» деген екен. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев айтқандай, «Абай – біздің рухани темірқазығымыз». Ойшылдың осы нақылынан-ақ иманды адам мен имансыз адамның парқын бағамдай беріңіз. Сондықтан, халқымыздың иманды болуы, дін ұстанып, жаманшылықтан өзін тыюы – ұлт кемелділігіне бастайтын бірден-бір жол. Ешқандай оқу орны адамды мәңгі оқытып, ешбір ата-ана баласын мәңгі тәрбиелей алмайды. Адамның жанында өле-өлгенше бірге болатын жалғыз нәрсе – өзі. Ал, әркім өзін-өзі тәрбиелесе, қоғам тәрбиеленеді. Ал, оған негіз болатын – біз айтып отырған сенім.
Біз күн сайын қайғылы оқиғалардың, қылмыстың орын алғанын естіп жатамыз. Шет елдерде осындай кесапаттардың алдын-алу үшін қыруар қаржы бөлініп жатса да, мыңдаған адам тынымсыз еңбек етіп жүрсе де, қоғам тәртіпсіздігі тыйылмай жатады. Бұл да имансыздықтан. Біз бүгін жастарымызды ата-бабамыз ұстанған дін жолымен тәрбиелей алмасақ, ертең түрлі клуб құрып, мың жерден үгіттегенімізбен оларды дұрыс жолға шақыра алмай қаламыз.
Егер бұл мүмкін болса ақ аюға балайтын көршіміз жастар арасында орын алып отырған келеңсіздікті реттеп-ақ алар еді. Керісінше, Ресейде жастар арасындағы маскүнемдік, қыздардың жасанды түсік жасатуы, көше бұзақылығы күн сайын өршіп барады. Бұл жерде мәселені басқа тұрғыда қарау керек. Яғни, сана өзгермейінше іс-әрекет өзгермейтінін түсінуіміз керек.
Ислам діні – адамға өзін-өзі тәрбиелеуді үйрететін дін. Осы тұрғыдан алғанда оның қоғамдағы тұрақтылықты, тәртіпті реттейтін ғажап институт екенін мойындамасқа, таңданбасқа амалың қалмайды. Біз де осы жолды таңдауымыз керек.
М.ЖАБИГЕНОВ
