Kün jylynǧaly berı qos doŋǧalaqqa qonjiǧan astanalyqtardy jiı köretın boldyq. Äsırese, keptelısten köz aşpaityn köşelerde būl velosipedıŋ – taptyrmas tūlpar. Ärı-berıden soŋ, avtotūraqtan oryn ızdep, äurege tüspeisıŋ. Auany da lastamaisyŋ. Uaqytyŋ men jolyŋa özıŋ – bi, özıŋ – qoja!
Osy oraida elordada būrnaǧy jyly ıske qosylǧan «Astana Bike» jüiesınıŋ paidasy ūşan-teŋız. Sol jobanyŋ arqasynda bas şahardyŋ bıraz tūrǧyny salauatty ömır saltyna köŋıl bölıp, velosipedke köştı. Al endı myna qyzyqty qaraŋyz. Velosipedpen jürudıŋ ortaşa körsetkışı jaǧynan Astana jūrtşylyǧy Mäskeu, Parij jäne San-Fransisko tūrǧyndarynan ozyp ketıptı. Statistikalyq derekterge süiensek, mäskeulıkter – täulıgıne şamamen 5,7 şaqyrym, Parij azamattary – 3,2 şaqyrym, San-Fransiskoda tūratyn kısıler 3 şaqyrym jol jüredı eken. Al Astana qalasyndaǧy «Smoove» ortalyǧynyŋ mälımetınşe, bızdıŋ qaladaǧy velosipedşıler kün saiyn 6 şaqyrymdy artqa tastaidy.
– Bügınde «Astana Bike» qyzmetın qoldanuşylardyŋ 64 paiyzy – erler, 36 paiyzy – äielder. Olar negızınen taŋǧy saǧat 7 men 9-dyŋ jäne keşkı saǧat 5 pen 10-nyŋ arasynda velosipedke otyrady, – deidı atalmyş jobanyŋ jetekşısı Sūltanbek Syzdyqov.
Biylǧy mausym bastalǧaly berı elordalyqtar 250 myŋ şaqyrymnan asa jol jürıp tastady. Qazırgı taŋda jüiege 3 jarym myŋdai paidalanuşy tırkelgen. Qalanyŋ halyq köp şoǧyrlanǧan jerlerınde ornalasqan beketterdıŋ ara qaşyqtyǧy 300-500 metrden aspaidy. Ekologiialyq qozǧalys nysanyna ainalǧan velosipedterdıŋ elektrondy tūraqtarynyŋ özı quatty kün közınen alady. Būl künı Astanadaǧy 150 velobekettıŋ äzırge 141-ı ıske qosyldy. Qalǧan stansalarǧa keibır köşelerdıŋ jöndeluıne bailanysty velosipedter qoiylǧan joq. Ǧaşyqtar saiabaǧyndaǧy, «Fitnes Palas» klubynyŋ tübındegı jäne Täuelsızdık pen Küişı Dina köşelerınıŋ qiylysyndaǧy beketter jūmysyn keiınırek bastaidy.
Jol-kölık jüiesıne tüsetın auyrtpalyqty äjeptäuır azaitqan būl qyzmetke jyldan-jylǧa sūranys artyp keledı. Ötken jyly osy jobany ılgerıletu maqsatynda velobeketter sany 150-ge, al velosipedter sany 1000-ǧa deiın ūlǧaitylǧan bolatyn. Byltyrǧy velomausymda jüienı 1800-dei kısı qoldanǧan. Olar velosipedtı 89 myŋ ret jalǧa alyp, 1 million 500 myŋ minutta 180 myŋ şaqyrym jol jürgen.
Aitpaqşy, veloşeiring jüiesınıŋ tiımdılıgın damyǧan elderdıŋ täjıribesı de rastaidy. Ondaǧy būqaranyŋ velosipedke degen süiıspenşılıgı sonşa, qos döŋgelektı tūlpardy tūrmystarynyŋ eŋ maŋyzdy düniesı sanaidy. Solardyŋ ışındegı bızge ülgı boluǧa tūrarlyq ısterdı de aita keteiık. Mäselen, Norvegiianyŋ Tronheim atty şap-şaǧyn qalasynda velosipedterge arnalǧan lift bar. Jergılıktı tūrǧyndar men qonaqtarǧa sol liftımen Brubakken tauyna temır tūlparymen bırge köterıluge rūqsat. Jaŋa Zelandiianyŋ oŋtüstıgındegı Kraistcherch kentı – velokinoteatrymen tanymal. Pedaldı toqtausyz ainaldyrsa, odan paida bolǧan elektr quatynyŋ kömegımen film köruge bolady. Malmiolık velojoldarǧa kädımgı köşelerdıkı sekıldı ataular berılıptı. Bogotada jylyna bır ret avtokölık qozǧalysyn toqtatyp, velosiped künın atap ötedı. «Jaqsydan üiren» deidı ǧoi mūndaida qazaq.
Botagöz MARATQYZY
