Dünie jüzınde eş halyqta kezdespeitın, bızdıŋ ūltqa ǧana tän şejıre taratu – ata dästürımızdıŋ eŋ ozyǧy. Būl jaidan-jai şyǧarylǧan, iaǧni, ruǧa bölınuşılık emes. Onyŋ köptegen paidaly jaqtary bar ekenın qazaqtar erte zamanda-aq bılgen.
Atap aitqanda, jetı ataǧa deiın ūrpaǧynyŋ qan tazalyǧy men saulyǧyn saqtau qamymen babalarymyz rulas jastardy bır-bırımen üilendırmegen.
Ūrpaqtan-ūrpaqqa jalǧasyp, bızdıŋ zamanymyzǧa deiın kelgen būl jetı ata – bır şynjyr ürdısı ūrpaq densaulyǧy myqty bolyp, jan men qan tazalyǧy saqtaluyna bırden-bır sebep ekendıgın ǧylymnyŋ damyǧan kezınde därıger-ǧalymdar däleldep otyr. Sol almaǧaiyp zamanda ata-babamyz jetı ata ışınde üilenbeu qaǧidatyn qataŋ saqtai otyryp, el bırlıgı, jer tūtastyǧy üşın alys rularmen qūdandaly bolǧan. Onyŋ basty sebebı, jauǧa qarsy tūruǧa qūdandaly, naǧaşy-jien bolyp kelgen elder bır-bırıne kömekke barǧan.
Bızdıŋ osy jaqyndyǧy jetı atadan aspaityn jastardy bır-bırıne qospau dästürıne qazırgı kezde düniejüzı qyzyǧuşylyq tanytyp otyr. Sebebı, būl bolaşaq ūrpaǧymyzdyŋ şet elderdegıdei «dauna», «aq qan» aurularymen tuuyn boldyrtpaidy. Bügınde Europanyŋ medisinasy damyǧan elderınıŋ özderı bızdıŋ osy saltymyzdan ülgı ala bastady. Germaniia da mūny däleldep, öz elınde tört ata ışınde üilenbeuge zaŋ şyǧaryp qoidy.
Menıŋşe, ūrpaǧymyzdyŋ taǧdyry üşın alaŋdai otyryp, osy qasiettı saltymyzdy qadırlep, ony ömırımızge ūstanyp, zaŋdastyruymyz kerek. «Qolda barda altynnyŋ qadırı joq»demekşı, qazır köpşılık jūrt şejırege män bermeidı. Sonyŋ saldarynan keiıngı kezde emdeluı qiyn, tuabıttı aurular qatary köbeiıp keledı. Mūndai aurular, äsırese, tastandy balalardyŋ arasynda köp kezdesedı. Sonymen qatar, äkesız tuǧan jäne ata-anasy aiyrylysqan soŋ, anasynyŋ qolynda qalyp, naǧaşylarynda ösken, solardyŋ tegıne jazylyp ösken balalardyŋ arasynda da az emes. Öz ata jūrtyn bılmeitın mūndai balalardyŋ öskende özınıŋ atalas tuysymen bas qosuy äbden mümkın. Mıne, osyndai keleŋsızdıkterdı joiu üşın joǧaryda aitylǧan jäitterdı boldyrmauǧa tyrysuymyz kerek.
Bazarbai BAǦYSOV
