Älem elderınen üirenetın ürdıs köp. Kez kelgen saladaǧy tyŋ jaŋalyqtyŋ tiımdı tūstaryn engızu arqyly halyqqa qyzmet körsetudıŋ sapasyn arttyruǧa bolady. Sondai igılıktı ıstıŋ bırı – «Sot kabinetı».
«Qaidan kelesıŋ? Sottan kelemın. Sottan emes-au, ottan kelemın…» degen qazaq qalamgerınıŋ şyǧarmasyndaǧy dialog sol kezdegı qoǧamnyŋ aşy şyndyǧy edı. Bügıngı şyndyq – basqa. Qazırgı uaqytta sol sotqa sabylmai-aq, bırneşe qyzmet türın üide nemese jūmysta otyryp bıtıruge bolady. Sonymen, «Sot kabinetı degenımız ne?, Halyqqa qandai paidasy bar?» degen saualdarǧa jauap ızdesek.
Aita keteiık, qazırgı uaqytta älemde talap aryzdar internet-resurstar arqyly berıletın, sot aktılerı men sot otyrystarynyŋ audio jazbasy nemese video-hattamalarymen tanysu mümkındıgı bar elder qatary köp emes. Al, Qazaqstanda osyǧan qatysty tiıstı mälımetterdıŋ barlyǧyn aqparattyq bazadan aluǧa bolady.
Ekı jyl būryn elımızde «Sot kabinetı» servisı qoldanysqa endı. «Sot kabinetı» – būl sot organdarynyŋ onlain servisterıne jäne körsetetın qyzmetterıne qol jetkızetın jalǧyz tereze. Osy arqyly azamat, onyŋ ökılı nemese qorǧauşysy özıne yŋǧaily kez kelgen uaqytta, üiden, keŋseden şyqpai-aq, internet jelısı arqyly ötınış pen aryzdy elektrondy türde jıbere alady, memlekettık bajdy onlain rejimınde tölep, sot qūjatyn, sondai-aq ıstıŋ bükıl tarihyn qarap, sot aktısın basyp şyǧara alady jäne atalǧan ıstıŋ prosessualdyq merzımderın de qarai alady.
Bügınde qyzmettı qoldanuşylar qatary kün sanap artyp keledı. Halyqtyŋ qyzyǧuşylyǧy eskerıle otyryp, atalmyş qyzmet türı odan ärı jetıldırılıp, qūrylymyn da özgerttı. Jaŋadan qyzmet türlerı qosyldy. Qazırgı uaqytta «Sot kabinetı» arqyly talap qoiu, apelliasiialyq şaǧym, sot aktilerin kassasiialyq tärtıppen qaita qarau turaly ötınışhat, syrttai şeşımnıŋ küşın joiu turaly aryz, sot būiryǧynyŋ küşın joiu turaly aryz, talap aryzǧa pıkır beru, sot otyrysynyŋ hattamasyna aryz eskertpe, sot aktılerınıŋ köşırmelerın beruge aryz joldap, tölem chegın teksere alady.
Būl jüie sot prosesıne qatysuşylardyŋ ǧana emes, sottyŋ da materialdyq şyǧynyn qysqartady, uaqytyn ünemdeidı, eŋ bastysy, qaǧazbastylyqty joiady.
Sarapşy mamandardyŋ aituynşa, «Sot kabinetı» – elektrondy servisı Qazaqstannyŋ sot jüiesındegı sättı joba. Onyŋ dälelı, osy uaqytqa deiın «Sot kabinetı» arqyly elektrondy türde 1 mln astam aryz qabyldanǧan.
Gülmira AIMAǦANBET
