سالىق ورگاندارىندا اكىمشىلىك قاۋلىلارىنا شاعىمدانۋ ءتارتىبى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سالىق زاڭناماسىندا سالىق تولەۋشىنىڭ سالىق مىندەتتەمەلەرىن بەلگىلەنگەن مەرزىمدە جانە تولىق كولەمدە ءتيىسىنشە ورىنداۋ مىندەتتەرى بەلگىلەنگەن.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك زاڭناماسىنا سايكەس سالىق تولەۋشى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم بەرۋگە قۇقىلى.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم بەرۋ – بۇل اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا شىعارىلعان قاۋلىنىڭ كۇشىن تولىق كولەمدە نەمەسە ءىشىنارا جويۋ تۋرالى تالاپ.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق – بۇل قر زاڭنامالارىمەن بەلگىلەنگەن نورمالارىن بۇزۋعا باعىتتالعان قر اۋماعىندا جاسالعان, باستالعان نەمەسە جالعاسقان ءىس-ارەكەت.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىمدى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلى شىعارىلعان تۇلعامەن نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلدەرىمەن بەرىلۋى مۇمكىن.
سالىق قىزمەتى ورگاندارى زاڭدى كۇشىنە ەنبەگەن اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىمدى قاراۋعا قۇقىلى.
زاڭدى كۇشىنە ەنبەگەن اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم بەرۋ ءۇشىن شاعىمدى 2 دانادا كەلەسى قۇجاتتاردى تىركەي وتىرىپ بەرۋ كەرەك:
– سالىق ورگانىمەن شاعىرىلعان اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلى;
– دالەل رەتىندە كەلتىرىلگەن قۇجاتتار;
– زاڭدى نەمەسە وزگە وكىلدەردىڭ (باسقا تۇلعانىڭ پايداسىنا قۇزىرەتىن راستايتىن قۇجات).
شاعىمدا كەلەسى مالىمەتتەردى كورسەتىلۋى ءتيىس:
– شاعىم بەرىلىپ وتىرعان ورگاننىڭ (لاۋازىمدى تۇلعانىڭ) اتاۋى;
– نارازىلىق بەرۋشىنىڭ اتى-ءجونى, تۇرعىلىقتى جەرى (جەكە تۇلعامەن بەرىلگەن جاعدايدا);
– زاڭدى تۇلعانىڭ ءدال جانە تولىق اتاۋى, ورنالاسقان جەرى (زاڭدى تۇلعامەن بەرىلگەن جاعدايدا);
– اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم بەرىلىپ وتىرعان ورگاننىڭ نەمەسە مەكەمەنىڭ اتاۋى نە لاۋازىمدى ادامنىڭ تەگى مەن لاۋازىمى;
– شاعىم بەرىلىپ وتىرعان قۇقىقتىق اكتىنىڭ مازمۇنى, سونداي-اق شاعىم بەرۋشى قۇقىقتىق اكت ءوزىنىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن بۇزدى دەپ ەسەپتەيتىن سەبەپتەر.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم بەرۋ مەرزىمىن دالەلدى سەبەپتەرمەن وتكىزىپ العان جاعدايدا, اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ىستەردى قاراۋعا ۋاكىلەتتى سالىق ورگانىنا بەلگىلەنگەن مەرزىمدى وتكىزىپ الۋ سەبەبىن دالەلدەپ جانە وعان قوسا قۇجاتتاردى تىركەي وتىرىپ ەركىن تۇردە ءوتىنىش جازىلادى.
سالىق ورگانىمەن شىعارىلعان اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم جوعارى تۇرعان سالىق ورگانىمەن (لاۋازىمدى تۇلعامەن) قارالادى.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا جوعارى تۇرعان ورگانعا نەمەسە مامانداندىرىلعان اۋداندىق جانە وعان تەڭەستىرىلگەن اكىمشىلىك سوتقا شاعىم بەرىلۋى مۇمكىن.
شاعىم سوتقا جانە سالىق ورگانىنا ءبىر مەزگىلدە بەرىلگەن جاعدايدا, شاعىمدى سوت قارايدى.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىمدى قاراۋعا ازىرلەۋ ناتيجەسى بويىنشا شاعىمدى بەرگەن تۇلعاعا شاعىمدى قاراۋ كۇنى مەن ۋاقىتى تۋرالى حابارلاما نەمەسە شاعىمدى قاراۋدان باس تارتۋ جىبەرىلەدى.
شاعىمدى قاراۋ كۇنى مەن ۋاقىتى تۋرالى حابارلاما شاعىمدى جانە وعان قوسىمشا تىركەلگەن قۇجاتتاردى قاراۋعا قابىلداعان جاعدايدا ءجىبەرىلەدى.
شاعىمدى قاراۋدان باس تارتۋ كەلەسى جاعدايدالاردا جىبەرىلەدى:
– دالەلدى سەبەپتەرسىز شاعىم بەرۋدىڭ بەلگىلەنگەن مەرزىمىن وتكىزىپ العاندا;
– شاعىمدى قاراۋ ءۇشىن قاجەت قۇجاتتاردىڭ تولىق بولماعاندا;
– شاعىمنىڭ مازمۇنىنا قويىلاتىن تالاپتار ساقتالماعاندا;
– شاعىمعا قول قويۋعا ۋاكىلەتتى ەمەس تۇلعامەن شاعىم بەرىلگەندە.
حابارلامانى العاننان كەيىن شاعىم بەرگەن تۇلعاعا شاعىمنىڭ قارالۋىنا قاتىسۋ ءۇشىن سالىق قىزمەتى ورگانىنا كورسەتىلگەن كۇنىمەن ۋاقىتىندا كەلۋى قاجەت.
بەلگىلەنگەن مەرزىم مەن ۋاقىتتا شاعىمدى قاراۋ ءۇشىن شاعىم بەرگەن تۇلعا كەلمەگەن جاعدايدا, سالىق قىزمەتى ورگانى شاعىم بەرگەن تۇلعانىڭ جانە ونىڭ وكىلىنىڭ قاتىسۋىسىز شاعىمدى قاراپ, شەشىم شىعارۋعا قۇقىلى.
شاعىمنىڭ قارالۋى شاقىرىلعان تۇلعالاردىڭ كەلمەۋى سەبەبىنەن, ءىس بويىنشا قوسىمشا ماتەريالدار سۇراپ الۋ قاجەتتىگىنە بايلانىستى, ساراپتاما تاعايىنداعاندا, شاعىمدى جان-جاقتى جانە تولىق قاراۋ ماقساتىندا قاجەت بولعان جاعدايدا كەيىنگە قالدىرىلۋى مۇمكىن.
سالىق ورگانى شىعارىلعان قاۋلىنىڭ زاڭدىلىعىن جانە دالەلدىلىگىن تەكسەرۋ مەن شاعىمدى جانە وعان تىركەلگەن قوسىمشا قۇجاتتاردى قاراۋ ناتيجەلەرى بويىنشا:
– قاۋلىنى وزگەرتپەي, ال شاعىمدى قاناعاتتاندىرماي قالدىرۋ تۋرالى;
– قاۋلىنى وزگەرتۋ تۋرالى;
– قر اكىمشىلىك زاڭنامالارىندا كوزدەلگەن ءمان-جايلار بولعان كەزدە, سونداي-اق قاۋلى شىعارىلعاندا نەگىزگە الىنعان ءمان-جايلار دالەلدەنبەگەن كەزدە قاۋلىنىڭ كۇشىن جويۋ جانە ءىستى قىسقارتۋ تۋرالى;
– ءىس بويىنشا قاۋلىنىڭ كۇشىن جويىپ, جاڭا قاۋلى شىعارۋ تۋرالى;
– قاۋلىنىڭ كۇشىن جويىپ, ءىستى ۆەدومستۆولىق باعىنىستىلىعى بويىنشا قاراۋعا جىبەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى.
شاعىمنىڭ قارالۋ ناتيجەسى بويىنشا شەشىم ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم بويىنشا ۇيعارىم تۇرىندە شىعارىلادى.
ەگەر شاعىم بەرگەن تۇلعا سالىق ورگانىنىڭ شىعارىلعان شەشىمىمەن قاناعاتتانباعان جاعدايدا, سوتقا جۇگىنۋى مۇمكىن.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم, قاۋلى كوشىرمەسىن العان كۇننەن باس-تاپ ون كۇن ىشىندە بەرىلۋى مۇمكىن.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ءىس بويىنشا قاۋلىعا شاعىم, ول كەلىپ تۇسكەن كۇننەن باستاپ ون كۇن مەرزىمدە قارالادى.
ت. داۆلەت, استانا قالاسى بويىنشا سالىق دەپارتامەنتى زاڭ باسقارماسىنىڭ باسشىسى