Гүлім СЕЙІТҚАДІРОВА, мұғалім
«Астана ақшамы» газетіндегі «Той – ұлттық идеологияның өзегі» деген мақаланы оқыған соң мен де көптен мазалап жүрген өз ойымды жеткізсем деп шештім.
Біз, қазақ, тойшыл халықпыз. Бірақ, кешкі 6-да басталады деп шақырылған тойымыз 8-9-сыз басталмайды. Сіздердің газеттеріңізде жазылғандай, астам сөйлейтін асабалардың көңілге тиетіні былай тұрсын, біздің тойлар той емес, даңғаза кешке айналып кеткен. Талғамсыз ән-биі, ерсі, анайы ойындары, мағынасыз әңгімелері бар – бәрі адамды шаршатады. Әсіресе, әр адам сөйлеген сайын құлағыңызды тесіп жіберердей «музыкалық шапка» қоятынын қайтерсің.
Мен өзім тойға қуанып барамын. Көптен көрмеген туыстарымды көремін, хал сұрасамын. Бірақ айқайлап сөйлейтін асаба мен даңғырлаған музыканың дауысынан құлағың тұнып, жаныңдағы адамға көңіл бөле алмай қаласың. Бізді қойшы, тойға ұят қой деп, сүйегін сықырлатып алыстан келетін үлкен кісілерді аяймын.
Біздің той ұйымдастырушыларда сана жоқ па? Қонақтарға мүмкіндігінше жайлы кеш жасап беруді неге ойламайды? Ал қарапайым халық өз тойын өзі игеріп, асабасы мен музыканттарына неге дұрыс талап қоя білмейді? Той деген осылай өтуі керек деп есептей ме, тізгінді ақша алудан басқаны ойламайтын асаба мен басқа да ұйымдастырушыларға беріп қоя салатыны қалай? Мені осы күйіндіреді.
Тойға барғандар, демалып, қуанып отырып, шармамай қайтатын болса ғой деп ойлаймын. Ол үшін біздің талғамымыз өсуі керек сияқты. Алты-жеті сағатқа созбай, қуанышты әп-әдемі етіп екі-үш сағаттан асырмай тойлауға болады. Даңғырлатпай, жай әуен қосып қойып, тамаша тілек пен есті әндер ғана айтқызып, мәдениетті түрде билетіп, алдына қойған дәмнен алып отырып, әркім сүйкімін кетірмей қайтатындай той жасау сәл ойды қозғасақ қолымыздан келеді.
Қазақтың тойына шынымен реформа қажет. Жастар ойнап, күліп, билейтін жер жетеді ғой. Дәстүрлі той – үлкендердің батасымен өтетін той. Одан қарттарымыз шаршамай қайтуы керек.
